جاس دراماتۋرگ ءمادينا وماروۆانىڭ پەساسى بويىنشا بەلگىلى رەجيسسەر، قر ەڭبەك سىڭىرگەن مادەنيەت قايراتكەرى اسحات ماەميروۆ «اقتاستاعى احيكو» قويىلىمىمەن م.اۋەزوۆ تەاترىنىڭ رەپەرتۋارىن ءماندى دە ماعىنالى دۇنيەمەن بايىتتى. تاريحتىڭ ءتىرى كۋاگەرى – احيكو تەتسۋرونىڭ ءومىر جولىنا ۇڭىلگەن ۇجىمنىڭ بۇل جۇمىسى تاۋەلسىزدىكتىڭ 25 جىلدىعىنا تارتىلعان تارتۋلارىنىڭ ءبىرى.
احيكو تەتسۋرو – قاراعاندى وبلىسىنا قاراستى اقتاس دەپ اتالاتىن اۋىلدىڭ تۇرعىنى. ۇلتى – جاپون. قازىرگى تاڭدا 11 نەمەرە، 5 شوبەرە ءسۇيىپ وتىرعان اقساقال، 15 جاسىندا تاعدىردىڭ ايداۋىمەن گۋلاگ-تىڭ قازاقستانداعى ەڭ ءىرى لاگەرى – كارلاگ تۇرمەسىنە تۇسەدى. كارلاگ-تا ۇلتىمىزدىڭ بەتكە ۇستار قايماقتارىنىڭ وتىرعانى، ولاردىڭ ادام توزگىسىز زورلىق كورگەنى بەلگىلى. جازىقسىز جالا جابىلىپ، تار قاپاسقا قامالعان احمەت بايتۇرسىنوۆ پەن ساكەن سەيفۋلليننىڭ اكەسى سەيفوللا وسپانوۆ تا زوبالاڭ كۇندەرىن احيكومەن بىرگە وتكىزەدى. ءسويتىپ، جاستىق شاعى كارلاگ-تا وتكەن جاپون جىگىتى 10 جىلدان سوڭ راقىمشىلىققا ىلىگەدى. كارلاگ-تان ناعىز جىگىتتىك شاعىندا شىققان احيكونىڭ سالماعى نەبارى 25 كەلى تارتىپ، قۋ سۇيەگىن سۇيرەتىپ شىققان ەكەن. وسىدان-اق، كەڭەستىك يدەولوگيا قۇربانى بولعان ارىستارىمىزدىڭ قانداي ازاپتى كۇن كەشكەنىن ۇعۋعا بولادى. (قىلىشىنان قان تامعان كەڭەس زامانىنىڭ وزىندە ش.مۇرتازا جازعان «قىزىل جەبە» رومانىنداعى ادام توزگىسىز ازاپتاۋ بولەك اڭگىمە).
قاپاستان قۇتىلىپ، ءولىم اۋزىندا جاتقان احيكونى تاۋىپ العان قازاق ايەلى ونى باۋىرىنا باسىپ، ادام قاتارىنا قوسادى. كەيىن زامان وڭالعاندا احيكو اتا جۇرتى – جاپونياعا بارىپ، اكەسىمەن، باۋىرلارىمەن، تۋعان-تۋىسىمەن تابىسادى. كوپ ۇزاماي ول اقتاسقا، ەكىنشى رەت ءومىر بەرگەن قازاق اناسىنا، ادام قاتارىنا قوسقان قازاق باۋىرلارىنىڭ ورتاسىنا قايتا ورالادى. وسىندا شاڭىراق كوتەرىپ، ۇرپاق وربىتەدى. ءسويتىپ، جاستىعىن قۋعىن-سۇرگىندە وتكىزگەن جاپون قازاق ەلىندە ءبىرجولا تۇراقتايدى. تۋعان جەرىن سۇيمەگەندىكتەن ەمەس، قازاق ەلىنە دەگەن قۇرمەتى ءۇشىن وسىنداي قادامعا باردى.
جاسۇلان ناۋرىءزالى،
«ادىرنا».
