وسى اپتا بويى اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ مينيسترلىگىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن ءوتىپ جاتقان ءىح ازاماتتىق فورۋمنىڭ ءبىر سەسسياسى «ميللەنيالدار جانە ازاماتتىق قوعام» دەگەن تاقىرىپقا اينالدى. بۇل سەسسياعا پرەزيدەنتتىڭ كادرلىق رەزەرۆىندەگى جاستار قاتىسىپ، تىڭ پىكىرلەرىن ءبىلدىردى.
وسى سەسسياعا قاتىسقان نۇر-سۇلتان قالاسى جاستار ساياساتى باسقارماسىنىڭ باسشىسى داۋلەت كارىبەك قوعامداعى وزگەرىس قالاي جانە كىمنەن باستالاتىنىنا قاتىستى پىكىر ءبىلدىرىپ، باتىستىڭ سالت-ءداستۇرى نەگە شىعىس حالىقتارىنا كوپ كەلە بەرمەيتىنىن تۇسىندىرۋگە تىرىستى. مودەراتوردىڭ «قازاق جاستارى نەگە كارانتيندى كوپ بۇزادى، نەگە ولار تىعىلىپ دامحاناعا بارىپ، تىعىلىپ توي جاسايدى» دەگەن سۇراعىنا جاۋاپ بەرگەن داۋلەت كارىبەك پاندەميانىڭ تالابىن ساقتاماۋ تەك قازاقستانعا عانا ەمەس، بۇكىل الەمگە ءتان «قاسيەت» دەيدى.
«كارانتيندى بۇزعاندار ءبىزدىڭ ەلدە عانا ەمەس، بۇكىل الەمدە بار. گەرمانيادا دا، پورتۋگاليادا باسقا ەلدەردە دە كارانتينگە باعىنباعان ادامدار بولدى. سوندىقتان، ينتەرنەتتەگى پابليكتەرگە قاراپ، قازاقستاننىڭ قوعامى وسىنداي ەكەن دەۋ تەرىس. قوعامدى تانۋ ءۇشىن الدىمەن باعالاۋ كەرەك، تالداۋ كەرەك»، - دەدى وسى سۇراققا قاتىستى نۇر-سۇلتان قالاسى جاستار ساياساتى باسقارماسىنىڭ باسشىسى.
داۋلەت كارىبەكتىڭ ايتۋىنشا، قازاقستاندا قوعامنىڭ وزگەرىسى «قابىلدانعان باعدارلامالاردىڭ سانىمەن باعالانادى، بۇل تەرىس قۇبىلىس». «قوعام دەگەنىمىز نە؟ قوعام دەگەن مەن، قوعام دەگەن ءسىز. ياعني، قوعام دەگەن ادامداردان قۇرالادى عوي. دەمەك ءبىز ءار بولشەككە اسەر ەتۋىمىز كەرەك. سول سياقتى پاندەميا كىمنەن تارالادى؟ پاندەميا قوعامنان تارالمايدى، ول جەكە ادامنان تارالادى. جەكە ادامنىڭ گيگيەناسى ساقتالىپ، ماسكا تاعۋى كەرەك. قوعامداعى وزگەرىستى ءوز اينالاڭمەن سالىستىرا سالۋ وڭاي. بىراق، الەۋمەتتىك جەلىدەگى 5000 دوسىڭا قاراپ، سول قوعامدى تاني المايسىڭ، ويتكەنى، ونىڭ ارتىندا دا ءومىر بار»، - دەيدى ول.
پرەزيدەنتتىڭ كادرلىق رەزەرۆىنە كىرگەن ول قازاقستاندا ءبىر وزگەرتەتىن دۇنيە – «كەڭەستىك» سانا دەيدى. «كەڭەستىك يدەولوگيا بويىنشا بارىنە ۇكىمەت جاۋاپتى عوي. مىسالى، سەنبىلىك جاساپ ءجۇرىپ، كۇرەك سىنسا، ونى سىندىرىپ الدىم دەپ ويلاۋدىڭ ورنىنا، ۇكىمەت ءوزى جوندەپ السىن دەپ قايتارا سالامىز. قوقىس تاستاپ، ونى تازالايتىن ادام بار دەپ جينامايمىز. بىراق، كۇرەك سالىعىڭنىڭ ەسەبىنەن جاسالىپ، قوقىس تازالايتىن ادامعا سەنىڭ سالىعىڭنان جالاقى تولەنەتىنىن تۇسىنبەيمىز. ءبىز ءار ادامنىڭ باسىنا كامەرا ورناتىپ قويا المايمىز. سوندىقتان، كەز كەلگەن وزگەرىستى وزىمىزدەن باستاۋ كەرەك، سول كەزدە عانا ول بەلگىلى ءبىر جەڭىسكە اكەلەدى»، - دەيدى داۋلەت كارىبەك.
ول توقتالىپ وتكەن تاعى ءبىر تاقىرىپ – باتىس پەن شىعىستىڭ مەنتاليتەتى بولدى. ازاماتتىق قوعامدى قالىپتاستىرۋدا قازاقستان باتىستىڭ زاڭدارىن سول قالپى شىعىس حالقىنىڭ مەنتاليتەتىنە قولدانا المايدى، دەيدى ول.
«...ولار باتىس، ءبىز شىعىس. ولاردىڭ ورنىن اۋىستىرا المايمىز. كۇن ول جاقتان شىعىپ، ءبىز جاقتان باتا الاميدى. سوندىقتان كەز كەلگەن جاڭالىقتى ءبىزدىڭ ءداستۇرلى قۇندىلىقتارىمىزدان وتكىزىپ بارىپ كىرگىزۋ كەرەك. ول سول كەزدە عانا قابىلدانادى»، - دەيدى ول.
ءسوز سوڭىندا داۋلەت كارىبەك «قازاقستاندا ميللەنيالدەر دەگەنىمىز كىم؟» دەگەن سۇراققا جاۋاپ بەرە كەلە، «ميللەنيال» دەگەن تەرمين قايدان شىقتى، قاي جاقتان ەندى؟ ارينە، باتىستان. قازاقشالاساق، باسقاشا بولادى. مىسالى، قازاقتا جىگىتتىڭ بوزبالا دەگەن شاعى بار. بىزدەگى ميللەنيالدەر بوزبالاعا كەلەدى. قوعامداعى بوزبالانى سيپاتتاساق، ولار وزدەرىنىڭ باعىت-باعدارىن ىزدەۋشى، بىراق، ءوزىنىڭ نە ىزدەپ جۇرگەنىن بىلەتىن، قانداي وزگەرىستى قاجەت ەتەتىنىن جانە سول ول ءۇشىن نە جاساۋ كەرەك ەكەنىن بىلەتىن جاعدايعا جەتكەن ادامدار»، - دەيدى.
ەركە جومارت،
«ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى
