قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا ءدىني ەكسترەميزم مەن تەرروريزمنىڭ الدىن الۋ، قازاقستان حالقىنىڭ داستۇرلەرى مەن مادەني قۇندىلىقتارىنا سايكەس سانانى قالىپتاستىرۋ ماقساتىندا «Social Development Center» قوعامدىق قورى الماتى قالاسى پروكۋراتۋراسىنىڭ قولداۋىمەن«ءدىن مەن ءداستۇر» الەۋمەتتىك جوباسىن جۇزەگە اسىردى.
جوبانىڭ نەگىزگى ماقساتى – قازاق حالقىنىڭ داستۇرلەرى، تاريحي جانە مادەني قۇندىلىقتارىن ناسيحاتتاۋ جانە ءداستۇرلى رۋحانيات نەگىزدەرىنىڭ دەسترۋكتيۆتى اعىمدار يدەيالارىمەن ءوزارا ۇيلەسپەيتىندىگىن ءتۇسىندىرۋ بولىپ تابىلادى. بۇگىنگى تاڭدا دۇنيەجۇزىلىك ەپيدەميالىق جاعدايلارعا بايلانىستى جوبىنانىڭ ءوتىلۋى ونلاين فورماتتا ىسكە استى. ءىس-شاراعا بەلگىلى تەولوگ ماماندار، يسلامتانۋشىلار، ءدىنتانۋشىلار، ەلىمىزگە تانىمال ءبىرشاما ءدىني وكىلدەر ات سالىستى. ونىڭ ىشىندە جوو-ى مەن كوللەدج ستۋدەنتتەرىنە ارنالعان 20 ونلاين ءدارىس ساباقتارى ZOOM الەۋمەتتىك قوسىمشاسى ارقىلى، ءدىن وكىلدەرىنىڭ Instagram الەۋمەتتىك پاراقشالارىندا 15 تىكەلەي ەفير ۇيىمداستىرىلدى. دارىستەر مەن تىكەلەي ەفيرلەردى ءدىن سالاسىنداعى اتاپ وتكەندە ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ وقىتۋشىسى، ءدىنتانۋ عىلىمدارىنىڭ PhD دوكتورى باعاشاروۆ قۇدايبەردى سابىرجانۇلى، نۇر-مۇباراك ەگيپەت يسلام مادەنيەتى ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ اعا وقىتۋشىسى، «اقنيەت» اقپاراتتىق-ناسيحاتتاۋ جانە وڭالتۋ ورتالىعىنىڭ تەولوگى ستامباكيەۆ نۇرجان جاقسىلىقۇلى، قر بعم عك فيلوسوفيا، ساياساتتانۋ جانە ءدىنتانۋ ينستيتۋتىنىڭ جەتەكشى عىلىمي قىزمەتكەرى، PhD دوكتورىشاعىرباي الماسبەك دۇيسەنبەكۇلى سىندى ت.ب. بىلىكتى ماماندار جۇرگىزدى. سونىمەن قاتار، «Taunews»، «NUR.KZ» جاڭالىقتار پورتالدارىنىڭ Instagram پاراقشالارىندا ەكى تىكەلەي ەفير وتكىزىلدى. سۇحبات قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسى توراعاسىنىڭ ورىنباسارى، قمدب نايب ءمۇفتيى وڭعاروۆ ەرشات اعىبايۇلى جانە قمدب عۇلامالار كەڭەسىنىڭ مۇشەسى، «تولە بي» مەشىتىنىڭ باس يمامى ەرسىن امىرەمەن جۇرگىزىلدى. سۇقبات بارىسىندا ءدىن مەن ءداستۇردىڭ ساباقتاستىعى، سالت-سانا مەن ءدىني تانىمنىڭ ءوزارا بايلانىسى، يسلام دىنىندە شاڭىراق قۇرۋ ماسەلەسىمەن قازاق حالقىنداعى جەتى اتاعا دەيىن قىز الىسپاعان سىندى تاقىرىپتاردا اڭگىمە قوزعالدى. «ءدىني ءبىلىمدى شەت ەلدە الۋدىڭ قاۋپى بار ما؟»، «تەررورلىق ۇيىمدار زاڭسىز مەدرەسەلەر ارقىلى قالاي ارەكەت ەتەدى؟» دەگەن ماڭىزدى سۇراقتارعا جاۋاپ بەرىلدى. قازىرگى تاڭداعى دەسترۋكتيۆتى ءدىني اعىمداردى ۇستانۋشىلار ۇلتتىق سالت-داستۇرلەردى جوققا شىعارۋى مىسالى، جەتى شەلپەك ءپىسىرۋ، كەلىننىڭ سالەم سالۋى، شاشۋ دەگەن سياقتى دۇنيەلەردىڭ تاجىربيەدە كەزدەسىپ جاتقاندىعىندا تىلگە تيەك ەتتى. قازاق حالقىنىڭ مادەنيەت ءداستۇرىن ناسيحاتتاۋمەن قاتار، ءدىن سالاسىنداعى مەملەكەتتىك ساياساتتىڭ نەگىزگى اسپەكتىلەرى ءتۇسىندىرىلدى. جوبا اياسىندا الماتى قالاسى ءدىني جاستارىنىڭ شامامەن 70 000-نان استام وكىلىن قامتىدى.
بۇل جوبا ەكسترەميزم مەن تەرروريزم قاۋىپ-قاتەرلەرىنىڭ الدىن-الۋ سالاسىنداعى وزەكتى ماسەلەلەردى شەشۋدىڭ نورماتيۆتىك جانە ۇيىمداستىرۋشىلىق نەگىزى بولىپ تابىلاتىن قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا ءدىني ەكسترەميزم مەن تەرروريزمگە قارسى ءىس-قيمىل جونىندەگى 2018-2022 جىلدارعا ارنالعان مەملەكەتتىك باعدارلاما اياسىندا جۇزەگە اسىرىلىپ وتىر.
