وتكەن اپتادا وزبەكستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى شاۆكات ميرزيوەۆتىڭ سىرداريا اۋدانىندا جاڭادان سالىنعان ۇيلەردىڭ جاعدايىمەن تانىسقاندىعى تۋرالى اقپارات تارادى. مامىر ايىنداعى اپاتتان باسپاناسىنان ايرىلعان وزبەك جۇرتى الداعى ۋاقىتتا سوندا قونىس اۋدارماق. ال ماقتاارالدىقتاردىڭ جاعدايى قانداي؟
حالىق تج رەجيمىندە تەرەزەدەن تەلمىرىپ، ۇرەي ۇستىندە وتىرعاندا، 1 مامىر كۇنى وزبەكستاننىڭ ساردوبا سۋ قويماسى جارىلۋى جىعىلعانعا جقدىرىق بولعانداي ەدى. سالدارىنان ماقتاارال اۋدانىنىڭ بىرنەشە اۋىلى زارداپ شەككەنى ەلدىڭ ءالى دە ەسىندە. اپاتتىڭ بەتى قايتا باستاعاننان-اق ەكى مەملەكەت تە ۇيلەرىنەن ايرىلعان ازاماتتارعا قولداۋ بىلدىرگەن-ءدى. بۇحارا حالىق تا جۇدىرىقتاي بىرىگىپ، اسارىن اياماعان. قولى اشىق مەتسەناتتار دا ايانىپ قالمادى. 5 ايدان استام ۋاقىت ىشىندە قۇرىلىس نىساندارى اياقتالىپ، قينالعان جۇرت باسپانالى بولا باستادى.
Review.uz وزبەكستاندىق سايتىنىڭ مالىمەتىنشە، 13 قازان كۇنى شاۆكات ميرزيوەۆ سىردارياداعى ساردوبا سۋ قويماسىنداعى اپاتتان كەيىن سالىنعان جاڭا تۇرعىن اۋداندى ارالاعان. بۇل تۇرعىن اۋدانعا ارنايى «يانگي ۋزبەكيستون» (جاڭا وزبەكستان – رەد.) دەگەن اتاۋ بەرىلگەن. وزبەكستان پرەزيدەنتى بۇل جايىندا حالقىنا: «يانگي ۋزبەكيستون» اتاۋى بەكەردەن-بەكەر بەرىلمەدى. ەگەر بۇل ۇيلەر حالىققا ۇناسا، ءبىز ءدال وسىنداي ۇيلەردى باسقا، حالقى تىعىز ورنالاسقان ايماقتارعا دا سالامىز. ءار ءماسسيۆتىڭ جانىندا ءبىز جۇمىس ورىندارىن قۇرامىز. جالپى، بىزگە قۇرىلىس پەن ءومىر ءسۇرۋ مادەنيەتىن وزگەرتۋ قاجەت»، - دەپ تۇسىندىرگەن.
دەرەككوزدەرگە سۇيەنسەك، ەكى مىڭنان استام ءۇي تۇرۋعا جارامسىز بولىپ، تاعى ەكى مىڭدايى جوندەۋدەن ءوتۋى ءتيىس بولعان. شاۆكات ميرزيوەۆ جاعدايمەن تانىس بولعان سوڭ، ايماقتى تەك قالپىنا كەلتىرىپ قانا قويماي، گۇلدەندىرۋگە دە ۋادە بەرگەن كورىنەدى. بۇل ءۇشىن تاڭدالعان 50 گەكتار ءۇش ماسسيۆتە 86 بەس قاباتتى ءۇي سالىنعان: 37 – ساردوبا اۋدانىنىڭ "دۋستليك" ماحاللاسىندا، 40 – حاكيكات ماحاللاسىندا جانە 9-ميرزااباد اۋدانىنىڭ "ناۆباحور" ماحاللاسىندا ۇيلەر بوي كوتەرگەن. بارلىعى 2 640 پاتەر ءۇيسىز قالعاندارعا تابىستالعان. سونىمەن قاتار بۇل جاڭا ماسسيۆ اۋماعىندا كىتاپحانا، دۇكەندەر مەن بالالار وينايتىن الاڭدار دا سالىنعان.
ال قازاقستانداعى جاعدايعا توقتالساق، قىرگۇيەك ايىندا تۇركىستان وبلىسىنىڭ اكىمىنىڭ ورىنباسارى مەيىرجان مىرزاليەۆ: «جالپى اۋداندا سالىنىپ جاتقان 895 ءۇيدىڭ 195-ءسى ورگەباس، 314-ءى فيرداۋسي اۋىلدارىندا، 386-سى مىرزاكەنت كەنتىندە بوي كوتەرۋدە. بۇگىندە ورگەباستا 44, فيرداۋسي ەلدىمەكەنىندە 88, مىرزاكەنت كەنتىندە 227 تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسى اياقتالىپ وتىر. جوسپار بويىنشا بارلىق ۇيلەر قازان ايىنىڭ سوڭىنا دەيىن تولىعىمەن سالىنىپ ءبىتۋى كەرەك. وبلىس اكىمى ومىرزاق ەستايۇلىنىڭ تىكەلەي قاداعالاۋىندا تۇرعان بۇل جۇمىستار بۇگىندە قارقىندى تۇردە جۇرگىزىلۋدە»، – دەپ مالىمدەگەن.
19 قازان كۇنى سول 895 ءۇيدىڭ 386-سىنىڭ كىلتى حالىققا تابىستالعان. 70 گەكتار جەردە ورنالاسقان بۇل جاڭا قالاشىققا جەڭىس، جاڭاتۇرمىس جانە دوستىق ەلدى مەكەندەرىنىڭ تۇرعىندارىن قونىستاندىرۋ كوزدەلگەن. ايتا كەتەيىك، 386 ءۇيدىڭ ىشىندە 196 تۇرعىن ءۇيدى ۇكىمەت رەزەرۆىنەن بولەنگەن قاراجاتقا، 150 ءۇيدى بولات وتەمۇراتوۆ قورىنىڭ قارجىسىنا سالعان. ال 40 باسپاناعا «نۇر وتان» پارتياسىنىڭ «ءبىز بىرگەمىز» قورى مەن «ساليقالى ۇرپاق» دەمەۋ كورسەتكەن.
وسىنداي قۋانىشتى حاباردىڭ ارتىنشا باسپاناسى ءالى كۇنگە دايىن ەمەس كەيبىر ازاماتتار الەۋمەتتىك جەلىلەر ارقىلى بەرىلگەن ۇيلەردىڭ تولىق اياقتالماعاندىعىن جەتكىزۋدە.
بەلگىلى بلوگەر، جۋرناليست داۋلەت تولەۋتايۇلىنىڭ Instagram پاراقشاسىندا (بەينە جازبا سىلتەمەدە – رەد.) ماقتاارالدىقتاردىڭ ءالى كۇنگە ۇيلەرىنىڭ بىتپەگەندىگىنە نارازىلىقتارىن بىلدىرگەن ۆيدەوسى جاريالاندى. بەينەجازبانى تۇسىرگەن ازامات: «9-ءۇي. 19 وكتيابر 2020 جىل. مىنە، بىزگە بەرىلگەن ءۇي. ءبىتتى دەگەن ءۇي... احۋالى، مىنە، ەشنارسە بىتپەگەن. بۇگىن ءبىز مىنا ۇيگە كىرۋ كەرەك بولاتىنبىز. ءبىزدى وسى جەرگە كىرگىزبەكشى»، - دەيدى اشىنىپ (بەينەجازباداعى سوزدەر وزگەرىسسىز بەرىلدى).
اپات سالدارىنان باسپاناسىنان – ءبىر، قولىنا ۇستاعان كۇرەگىنەن – ەكى ايرىلعان حالىق جاعدايلارىنىڭ ءالى دە وڭالا قويماعاندىعى ءۇشىن الاڭدايدى. قىس اۋاسىندا قالاي كۇن كورىپ، تىرشىلىك ەتەمىز دەپ تە ۋايىمدايدى. ال بولىنگەن قاراجاتقا سايكەس ءالى كۇنگە حالىقتىڭ جاعدايىنىڭ جاقسارتىلماعانى بۇگىن ايقىن كورىنىپ تۇر.
فوتو اشىقدەرەككوزدەن الىندى
ايجان پەردەبەكقىزى
«ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى