بيىل ءبىلىم سالاسى جاڭا وقۋ جىلىنا وراي تولىق تسيفرلى جۇيەگە كوشتى. بالالاردىڭ ونلاين رەجيمدە ساباق الۋىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن قالاداعى بارلىق ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارى جوعارى جىلدامدىقتى ينتەرنەتپەن قامتاماسىز ەتىلۋدە. ول ءۇشىن 11 بازالىق ستانتسيا ورناتىلۋدا. ول نۇكتەلەر قالانىڭ قاي بولىگىنە قويىلادى؟ شىمكەنت قالاسى تسيفرلاندىرۋ باسقارماسى باسشىسىنىڭ مىندەتىن ۋاقىتشا اتقارۋشى دوسان الىبەكوۆپەن سۇحباتتاسىپ، تۇيتكىلدى ساۋالداردىڭ جاۋابىن الدىق.
–دوسان بينازارۇلى، ساناۋلى كۇننەن سوڭ مەكتەپ وقۋشىلارى مەن ۇستازدارعا جاڭا وقۋ جىلى ەسىگىن اشادى. بيىلعى وقۋ جىلى بۇرىنعىلاردان وزگەرەك بولاتىنىن ءبارىمىز دە سەزىپ، ءبىلىپ وتىرمىز. قاشىقتان وقۋ – تەحنيكا مەن تەحنولوگياعا تىكەلەي تاۋەلدى. ونلاين وقۋ ءۇشىن ءار ۇيدە ينتەرنەت بايلانىسى جاقسى بولۋى كەرەك. وسى ورايدا شىمكەنت قالاسىندا قانداي جۇمىستار اتقارىلۋدا؟
–اعىمداعى جىلدىڭ وقۋ ماۋسىمىندا بالالاردىڭ ونلاين رەجيمدە ساباق الۋىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن قالاداعى بارلىق ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارى جوعارى جىلدامدىقتى ينتەرنەتپەن قامتاماسىز ەتىلۋدە. وسى باعىتتاعى جۇمىستاردى كۇشەيتۋ ماقساتىندا قالا اۋماعى بويىنشا 11 بازالىق ستانتسيا ورناتۋ ورىندارى ايقىندالىپ، قازىرگى تاڭدا ءتيىستى جەر تەلىمدەرىنىڭ كوورديناتالارى بەلگىلەندى جانە مەملەكەتتىك اكتىلەرى راسىمدەلدى. سونىمەن قاتار، وزگە دە بارلىق قۇجاتتارى زاڭداستىرىلىپ، وسى اپتانىڭ اياعىنا دەيىن ەلەكتر ەنەرگياسىمەن قامتاماسىز ەتۋ جۇمىستارى اياقتالاتىن بولادى. كەلەسى اپتانىڭ سوڭىنا دەيىن بايلانىس وپەراتورلارى تاراپىنان ءتيىستى بازالىق ستانتسيالار ورناتۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلىپ، نىساننىڭ جۇمىسى تولىق ىسكە قوسىلادى.
–«ينتەرنەتتى قايتەدى ەكەنبىز؟» دەپ وتىرعان اتا-انالار 11 بازالىق ستانتسيانىڭ قاي جەرلەرگە ورناتىلاتىنىن بىلگىسى كەلەدى.
–قالا اۋماعىنان انىقتالعان 11 جەر تەلىمى Google maps كارتاسىندا بەلگىلەنگەن. ولار ن. نازارباەۆ داڭعىلى، ارعىنبەكوۆ پەن ايشا ءبيبى كوشەسىندە، قايتپاس، شىمسيتي-اسار قيىلىسى، قايناربۇلاق شاعىن اۋدانى، اسار شاعىن اۋدانىنداعى ىشكى اينالما جولى، شىمكەنت-الماتى تاس جولىنان دوستىق شاعىن اۋدانى باعىتىنا قاراي، تولەمەتوۆ-وتەگەنوۆ كوشەلەرىنىڭ قيىلىسىنا قويىلادى دەپ جوسپارلانۋدا.
| № | بازالىق ستانتسيانىڭ ورنالاساتىن مەكەن جايى | جالپى اۋماعى |
| 1 | ءنۇرسات-2 شاعىن اۋدانى
ن. نازارباەۆ داڭعىلىنىڭ بويى، مەشىتكە قاراما قارسى بەتتەگى كوك ۇيلەردىڭ جانىنداعى اۆتوتۇراقتا |
0,0010 گا (1 سوتتىق)
|
| 2 | استانا شاعىن اۋدانى
ارعىنبەكوۆ كوشەسىنىڭ بويىندا، شاياحمەتوۆ پەن استانا داڭعىلى بويىندا |
0,0010 گا (1 سوتتىق)
|
| 3 | وبلىستىق بالالار
اۋرۋحاناسى ايشا ءبيبى كوشەسى، شاحان 2 سۋپەر ماركەتىنىڭ ىشكى جاعى، بالالار اۋرۋحاناسى مەن نازاربەكوۆ اللەياسىنىڭ اراسىندا |
0,0010 گا (1 سوتتىق)
|
| 4 | تۇران شاعىن اۋدانى
قايتپاس شاعىن اۋدانىنىڭ جوعارعى جاعى تۇران مولتەك اۋدانىنداعى كوپ قاباتتى ۇيلەر ارالىعى |
0,0010 گا (1 سوتتىق)
|
| 5 | شىمكەنت سيتي شىمكەنت-
الماتى تاس جولى بويى اسار شاعىن اۋدانى مەن بوزارىق اينالما جولىنىڭ ارالىعىندا
|
0,0010 گا (1 سوتتىق)
|
| 6 | شىمكەنت سيتي
اسار شاعىن اۋدانى مەن بايدىبەك بي داڭعىلىنىڭ ارالىعىندا |
0,0010 گا (1 سوتتىق)
|
| 7 | شىمكەنت سيتي
شىمسيتي مەن اسار شاعىن اۋدانىنىڭ قيىلىسى |
0,0010 گا (1 سوتتىق)
|
| 8 | اسار-2 شاعىن اۋدانى 4-كوشە
قاينار بۇلاق شاعىن اۋدانىنا كوتەرىلگەن جولدىڭ وڭ جاق بەتىندە |
0,0010 گا (1 سوتتىق)
|
| 9 | اسار شاعىن اۋدانى
اسار شاعىن اۋدانىنداعى ىشكى اينالما جولدىڭ جانىندا |
0,0010 گا (1 سوتتىق)
|
| 10 | دوستىق شاعىن اۋدانى
شىمكەنت-الماتى تاس جولىنان دوستىق شاعىن اۋدانى باعىتىنا قاراي 1 شاقىرىم جەردە |
0,0010 گا (1 سوتتىق)
|
| 11 | سولتۇستىك-باتىس شاعىن اۋدانى
تولەمەتوۆ-وتەگەنوۆ كوشەلەرىنىڭ قيىلىسى، كوپقاباتتى تۇرعىن ۇيلەرگە قاراما-قارسى |
0,0010 گا (1 سوتتىق)
|
–شالعاي ەلدىمەكەندەردە وقيتىن وقۋشىلارعا ينتەرنەت قانشالىقتى قولجەتىمدى بولماق؟
–ماسەلە قالا اكىمىنىڭ قاتاڭ باقىلاۋىندا. قالاداعى شالعاي تۇرعىن الابتاردى قىسقا مەرزىمدە ساپالى ينتەرنەتپەن قامتۋ ءۇشىن سىمسىز ينتەرنەتپەن قامتاماسىز ەتۋ شارالارى قابىلدانۋدا. ياعني، جەكە ينۆەستورلاردى تارتۋ ەسەبىنەن انتەننا-ماتچتالىق قۇرىلىستار سالىنادى جانە ول جەرگە بازالىق ستانتسيالار ورناتىلادى. بازالىق ستانتسيا ورناتۋ مۇمكىندىگى بولماعان جاعدايدا بازالىق ستانتسيانىڭ قامتۋ ايماعىن ۇلعايتۋ (مودەرنيزاتسيا) جۇمىستارى جۇرگىزىلەدى.
قالا اۋماعىنداعى 105 شاعىناۋدان مەن تۇرعىن الاپتارى ينتەرنەت جەلىسىمەن قامتاماسىز ەتىلگەن. ونىڭ ىشىندە ءموبيلدى ينتەرنەتكە – 74, سىمدى ينتەرنەتكە – 79, تالشىقتى-وپتيكالىق بايلانىس ارناسىنا 49 شاعىناۋدان قول جەتكىزگەن.
بۇگىندە ينتەرنەت جەلىسىنە قاتىناۋ مۇمكىندىگى بار ءۇي شارۋاشىلىقتارىنىڭ ۇلەسى 90,7 پايىزدى قۇرايدى. ونىڭ ىشىندە 98,5%-ى ءموبيلدى كەڭ جولاقتى بايلانىسقا، ال 21,8% سىمدى كەڭ جولاقتى بايلانىسقا قوسىلعان. ال، ينتەرنەت جەلىسىن پايدالانۋشىلار ۇلەسى 80%-دى، تىركەلگەن ينتەرنەت ابونەنتتەرىنىڭ سانى 75,5% قۇرايدى. بۇدان بولەك، 20 شاعىناۋداندا
ينتەرنەت جەلىسى، ال 16 تۇرعىن الاپتا ءموبيلدى ينتەرنەت ساپاسى ناشار ەكەنىن دە اتاپ وتۋگە ءتيىسپىز.
–ەرتە كوكتەمدە قالا اكىمى مۇرات ايتەنوۆ جىلدامدىعى تومەن ايماقتاردى 100 پايىز جىلدامدىعى جوعارى ينتەرنەت جەلىسىمەن قامتاماسىز ەتۋدى تاپسىرعان بولاتىن. «شاھاردىڭ ءاربىر تۇرعىنى ساپالى ينتەرنەتكە قول جەتكىزۋى كەرەك. قازىر مەملەكەتتىك قىزمەتتەردىڭ باسىم بولىگى ينتەرنەت ارقىلى جۇزەگە اسىرىلادى. سوندىقتان ساپاسى تومەن ەلدىمەكەندەرگە كوڭىل ءبولىپ، 5G جىلدام ينتەرنەت جەلىسىن قولعا الۋىمىز كەرەك» دەگەن ەدى. شىمكەنتتە ۇيالى بايلانىستىڭ ناشار ايماقتارىن، ياعني ءولى ايماقتاردى انىقتاۋ بويىنشا مينيسترلىكپەن جۇرگىزىلىپ جاتقان جۇمىستاردىڭ ناتيجەسى قانداي؟
–تسيفرلىق دامۋ يننوۆاتسيالار جانە اەروعارىش ونەركاسىبى مينيستىرلىگىنىڭ ءتيىستى ماماندارىنان قۇرىلعان جۇمىسشى توپتىڭ تالداۋى بويىنشا قالاداعى ينتەرنەت ساپاسى تومەن ايماقتار انىقتالىپ، ناتيجەسىندە قالا بويىنشا قوسىمشا 43 جەرگە بازالىق ستانتسيالار ورناتۋ تۋرالى الدىن الا جول كارتاسى ازىرلەندى. دەگەنمەن، اتالعان 43 ورىن بويىنشا قازىرگى تاڭدا شىمكەنت قالاسىنداعى بايلانىس وپەراتورلارىمەن بىرلەسىپ ناقتى جاعدايعا تالداۋلار جاسالۋدا. تالداۋ جۇمىستارىنىڭ ناتيجەسىن بايلانىس وپەراتورلارىمەن كەلىسۋ تامىز ايىنىڭ اياعىنا دەيىن اياقتالىپ، قىركۇيەك-قازان ايلارىندا قوسىمشا بازالىق ستانتسيالار ورناتىلادى نەمەسە بەلگىلەنگەن تارتىپتەردەگى مودەرنيزاتسيالاۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلەتىن بولادى.
–قازىرگى تاڭدا تۇرعىندار اراسىندا ءموبيلدى بازالىق ستانتسيالاردىڭ ادام ومىرىنە قاۋپى تۋرالى ءجيى ايتىلۋدا. بۇل تۋرالى نە ايتاسىز؟
–اقپاراتتىق تەحنولوگيالار مۇمكىندىكتەرىنىڭ كۇن سايىن دامۋى، جىل سايىن قارىشتاپ دامۋى، ونىڭ باستى ەلەمەنتتەرىن ءاربىر تۇرعىننىڭ قولدانا الۋى بۇگىنگى كۇننىڭ، زاماننىڭ تالابى.
ءموبيلدى بازالىق ستانتسيالاردىڭ ارقاسىندا بارلىق قوڭىراۋلار مەن فوتو-ۆيدەو ماتەريالدار ءوز ادرەساتىنا جەتەدى. ونداعى راديوتولقىنداردىڭ ادام ومىرىنە ەشقانداي قاۋپى جوق. بۇل تۋرالى ۋاكىلەتتى ورگانداردىڭ ارنايى ءتيىستى ساراپتامالىق قورىتىندىسى جاسالدى. ستانتسيالار بارلىق سانيتارلىق نورمالاردى ساقتاي وتىرىپ ورناتىلادى. بازالىق ستانتسيالاردىڭ راديوتولقىندارى كۇندەلىكتى ۇيدە تۇتىناتىن ميكروتولقىندى پەشتىڭ راديوتولقىنىنان 20 ەسە از.
تولقىندار ەنەرگياسى تۇرعىن ۇيلەر دەڭگەيىنەن جوعارى بولۋى ءۇشىن انتەننالار ۆەرتيكالدى تۇردە باعىتتالادى. ءۇي تەرەزەسىنىڭ ءوزى راديوسيگنال قۋاتىن ەكى ەسە ازايتسا، ءۇيدىڭ قابىرعالارى مەن شاتىرىنىڭ سيگنالى 30 ەسە ازايادى. ياعني، ادام ءومىرى مەن دەنساۋلىعىنا بازالىق ستانتسيالاردىڭ تيتتەي زيانى جوق.
سوندىقتان تۇرعىنداردىڭ ءارتۇرلى ازعىرۋشى الىپ-قاشپا سوزدەرگە ەمەس، ارنايى كاسىبي مامانداردىڭ قورىتىندىسى مەن رەسمي دەرەك كوزدەرگە سۇيەنۋىن سۇرايمىز.
–شىمكەنت قالاسى ونلاين وقۋعا قانشالىقتى دايىن؟
–مەكتەپتەر «Bilim Iand - Onlinemektep.orq» ينتەرنەت پلاتفورماسىندا قاشىقتان وقىتۋعا تولىعىمەن دايىن. ءبىلىم مەكەمەلەرى تولىعىمەن ينتەرنەت جەلىسىنە قوسىلعان.
قالا سىرتىنداعى ەلدى مەكەندەردە جانە ءبىلىم ۇيىمدارىندا ينتەرنەت جىلدامدىعىن 8 مب/س – 12 مب/س-قا دەيىن ۇلعايتۋ جونىندە ارنايى تاپسىرما بەرىلىپ، ءتيىستى جۇمىستار جۇرگىزىلۋدە.
سونىمەن قاتار، ينتەرنەتكە مۇقتاج مۇعالىمدەر مەن وقۋشىلارعا زاڭنامالاردا بەلگىلەنگەن تارتىپتەردە ينتەرنەت قىزمەتىنە قارالعان قارجى ەسەبىنەن «قازاقتەلەكوم» اق ارقىلى ينتەرنەت جەلىسىنە قوسىلعان ارنايى «امبەباپ-نومىرلەر» جانە قاجەتتى روۋتەرلەر بەرىلەتىن بولادى.
قالاداعى جالپى 30 كوللەدجدە قاشىقتان وقىتۋ «Smart Nation College» ينتەرنەت پلاتفورماسىندا باستالادى. ءبىلىم بەرۋ پروتسەسى كەزىندە پەداگوگيكالىق، ءىت، الەۋمەتتىك-گۋمانيتارلىق باعىتتارداعى ماماندىقتار قاشىقتىقتان وقىتىلادى.
–ۇيگە ينتەرنەت ورناتاردا قانداي بايلانىس وپەراتورىنىڭ كومەگىنە جۇگىنگەن ءجون؟
–شىمكەنت قالاسىندا جەلىلى (كابەل ارقىلى) ينتەرنەت ورناتۋمەن قازاقتەلەكوم، ترانستەلەكوم جانە كارتەل كومپانيالارى اينالىسادى. ءۇش وپەراتوردىڭ دا قىزمەت كورسەتۋ ساپاسى جاقسى.
–باسقارما تاراپىنان اتقارىلىپ جاتقان وزگە دە جوبالارعا توقتالساڭىز.
–بيىل ءبىز بىرنەشە جوبانىڭ تۇساۋىن كەسپەكپىز. ونىڭ ءبىرىنشىسى، AR-shymkent – ۆيرتۋالدى شىندىق. جوبانىڭ ماقساتى قالاداعى تاريحي جادىگەرلەر مەن ماڭىزدى نىسانداردىڭ، ەسكەرتكىشتەردىڭ جاي-كۇيى، تاريحى تۋرالى ماعلۇماتتاردى ارنايى بەلگىگە سمارتفون قۇرىلعىسىن جاقىنداتۋ ارقىلى كورۋ، تانىسۋ.
ودان كەيىن 2-گيس جوباسى. بۇل جوبا بۇرىننان بار. تەك تولىقتىرۋلار ەنگىزىلىپ، جەتىلدىرىلۋ ۇستىندە. جوبانىڭ ماقساتى – قوعامدىق كولىكتەر قوزعالىسىن ونلاين رەجيمدە باقىلاۋ. قازىرگى تاڭدا قالالىق جولاۋشىلار كولىگى جانە اۆتوموبيل جولدارى باسقارماسى تاراپىنان GPS دەرەكتەرى سۇراتىلۋدا. اتالعان دەرەكتەر دايىن بولعان سوڭ، جوبا تولىق ىسكە قوسىلادى.
ترۋ-كونف جوباسى. ماقساتى مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردىڭ ۋاقىتىن مەيلىنشە ۇنەمدى پايدالانۋ جانە دەنساۋلىعىن ساقتاۋ ءۇشىن ولاردى جۇمىس ورنىنان قوزعالتپاي جينالىستار ۇيىمداستىرۋ.
«HR-PROCESS» – پەداگوگ كادرلاردى ىرىكتەۋدىڭ جاڭا اقپاراتتىق-تالداۋ جۇيەسى. بۇگىندە www.hr-process.kz سايتىندا پەداگوگتار مەن قىزمەتكەرلەردى جۇمىسقا قابىلداۋ بويىنشا 137 ءبىلىم بەرۋ ۇيىمى تىركەلگەن. قازىر 78 بوس جۇمىس ورنى بار.
«HR-Process» جۇيەسى پەدوگوگيكالىق بوس ورىنعا ءوتىنىش بەرۋ جانە وڭدەۋ بارىسىن اۆتوماتتاندىرۋعا، ۇمىتكەرلەر مەن بوس ورىنداردىڭ دەرەكتەر قورىن قۇرۋعا، سونىمەن قاتار زاماناۋي اقپاراتتىق تەحنولوگيالاردى قولدانۋ نەگىزىندە پەداگوگيكالىق قۇرامدى ىرىكتەۋ پروتسەسىنىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋعا ارنالعان.
بۇل جوبا – پەداگوگيكالىق قىزمەتكە ۇزدىك كادرلاردى ىرىكتەپ الۋعا، جەمقورلىقتىڭ الدىن الۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
–اڭگىمەڭىزگە راحمەت!
سۇحباتتاسقان ءمولدىر مامىربايقىزى،
"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى
