مىنە، قازىر، ازياداعى قازاقستاننىڭ وزىندە ءبىراز ادام بوركىن اسپانعا اتىپ، بەلورۋسسياداعى جاعدايعا قۋانىپ جاتىر. سونداعى دايەكتەرى "لۋكاشەنكو -ديكتاتور" ەكەن. ارينە، نەگىزگى اقپارات كوزى - رەسەيلىك باسىلىمدار. مەن بەلورۋسسيادا بولعان جوقپىن. قانداي ديكتاتور ەكەنىن بىلمەيمىن.
ال، سول بەلورۋسسياداعى ەرەۋىلگە قوسا ەلىگىپ وتىرعان ءبىزدىڭ اعايىننىڭ ءوزى سول جەردە بولدى ما ەكەن؟ تەحنولوگياسى ابدەن ەسكىرگەن زاۋىتتارى مەن قالىڭ ورمانى، جەرىنىڭ باسىم بولىگى سور-باتپاق، قازبا بايلىعى اتىمەن جوق بەلورۋسسيا دەگەن مەملەكەت جۇنجىمەي، توز-توزى شىعىپ كەتپەي، تاۋەلسىزدىگىن قالاي ساقتاپ وتىر دەگەن سۇراق قويىپ كوردىك پە؟ ءبىر جاعىناندا بايلىعى شالقىپ تاسىعان ەۆروداق، ءبىر جاعىندا قايتسەم ءتۇبى ءبىر جۇتىپ الامىن دەپ ازۋىن كەرگەن رەسەي. لۋكاشەنكو ەۆروداقپەن اراز. ويتكەنى، وزدەرى امەريكا فەرمەرلەرىمەن الىسىپ جاتقان ەۆروداق بەلورۋسسيا ونىمدەرىن ولسە كىرگىزبەيدى. ساپالىق ستاندارتتارى دا باسقا. رەسەي جۇدىرىقتاي بەلورۋسسيانى قىسپاققا الىپ وتىرعانىنا قانشا جىل؟!
ەۆرازيالىق وداقتىڭ مۇشەسى بولسا دا كەدەنمەن بۋناپ تاستادى. لۋكاشەنكو كىشكەنتاي ەلمىز دەگەن جوق، رەسەيمەن قىرقىسىپ ءجۇرىپ، ونىمدەرىن بارىنشا وتكىزىپ جاتىر. ءسۇت وتكىزۋ ءۇشىن ءبىر ايقايلايدى، ەت وتكىزۋ ءۇشىن تاعى ايقاي شىعارادى. گازعا بايلانىستى ءوز ۇستانىمىنا رەسەيدى كادىمگىدەي كوندىردى. بەلورۋسسيا ونىمدەرى قازاقستاندا دا از ەمەس. بەلورۋسسياداعى رەفورمالار بايىپپەن، بىرتىندەپ جۇزەگە اسىپ كەلەدى. ول كەشەگى قىتايداعى دەن سياو ءپيننىڭ، الىستاعى پينوچەتتىڭ رەفورمالارىنا ۇقسايدى. بالكىم، قازىر وزىندىك ءونىم ءوندىرۋدى جەدەلدەتىپ جاتقان وزبەكستانعا ۇقساۋى دا مۇمكىن. بەلورۋسسيا داعدارىس جىلدارى بۇرىنعى زاۋىت، فابريكالاردى ءتۇپ-تامىرىمەن قۇرتىپ، قارا مەتال رەتىندە ارزانعا ساتقان جوق ءبىراز جىل كونسەرۆاتسيالاپ قويىپ، ەندى جاڭا تەحنولوگيامەن اقىرىنداپ ىسكە قوسىپ جاتىر. سوۆحوز، كولحوزداردى دا تالان تاراجعا سالىپ تاراتىپ جىبەرمەدى. ىلدەبايلاپ كۇن كورىپ، جان ساقتادى. ەندى مىنە ساپالى اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن وندىرۋگە قولى جەتىپ، ەۆرازيالىق وداقتان نارقىڭدى، بازارىڭدى اش دەپ تالاپ ەتىپ وتىر. ويتكەنى تاۋاردى وتكىزۋ كەرەك. وعان رەسەي كونبەيدى.
بەلورۋسسيادا اۋىلعا كوشكەن ادامعا ءۇي بەرەدى، جەر بەرەدى، اقشا بەرەدى. تەك ءونىم وندىرۋگە كۇش سال. مەن مۇنى ءبىر بەلورۋستان ءوز قۇلاعىممەن ەستىدىم. ول مينسكىدەگى ءۇيىن تاستاپ اۋىلعا كوشىپ كەتىپتى. جاعدايى جاقسى، ەندى قالاعا كوشپەيمىن دەيدى. بەلورۋسسيا حالقى نەگە قاتتى شالقىپ ءومىر سۇرمەيدى؟ ويتكەنى ولار شەت ەلدەن وڭدى-سولدى قارىز الىپ، ولاي-بۇلاي شاشقان جوق. اقىلى جەتكەن، قولىنان كەلەتىن، تىڭ تەحنولوگياسىن تاپقان، ەرتەڭ نارىقتا وتەتەتىن ءونىمدى ءوندىرىپ، بىرتىندەپ دامىپ كەلەدى. ەلدىڭ الاتىن تابىسى دا سوعان ساي ونشا كوپ ەمەس. بىراق، جۇتاپ جاتىر دەپ تە ايتۋعا بولمايدى. سوندىقتان دا لۋكاشەنكو ەل تاۋەلسىزدىگى جولىندا جالعىز تال اعاش ءۇشىن دە الىسا كەتەدى. مەنىڭ ويىمشا، وسى سايلاۋدى ونىڭ 80 پايىز الۋى زاڭدىلىق. وسىلاي بارىن جوعالتپاي دامىپ، كۇشتى ەل قاتارىنا جەتەتىنىن سەزىنگەن باسىم كوپشىلىك لۋكاشەنكوعا داۋىس بەردى دەپ ويلايمىن. ال، وندا دەموكرايا ۇرانىمەن بۇكىل ەلدى الاساپىران قىلىپ، دۇرلىكتىرىپ جۇرگەن كىمدەر؟ ولار دا از ەمەس. مەن ولاردىڭ ورتاسىندا بولعان جوقپىن. بىراق، ءوز ويىم بىلاي: بەلورۋسسيا ءال-اۋقاتى كۇشتى، الەۋمەتتىك جاعدايى شەشىلگەن باتىس ەۆروپانىڭنىڭ قۇرساۋىندا تۇر. پولشا، ليتۆا، ەستونيا، لاتۆيا. ولار دا بەلورۋسسيا سياقتى ەلدەر. بىراق، ەۆروداقتىڭ بايلىعى ولاردى اسىراۋعا جەتىپ تۇر. ال، بەلورۋس حالقى ولارمەن كۇندە قويان-قولتىق ارالاسىپ جاتىر. اسىرەسە، جاستار. سول الاڭداعىلاردىڭ ءبىرازى بۇل كۇندەرى ەۆروپادان اعىلىپ كەلىپ جاتسا تاڭقالۋعا بولمايدى. ولاردى كىم ساناپتى دەيسىز؟ ءبىز نەگە وسىلارداي ءومىر سۇرمەيمىز، ءبىز نەگە وسىنداي جالاقى المايمىز، ءبىزدىڭ الەۋمەتتىك جاعدايىمىز نەگە تومەن دەگەن سۇراق جاستاردى كۇندە مازالايتىنى انىق. ول زاڭدىلىق. جانە كورمە سياقتى كەرىلگەن ۇلگى.
گەوساياساتتىڭ ماعىناسىنا كىم تەرەڭ بويلاي بەرسىن؟ ءبىزدى تەجەپ وتىرعان لۋكاشەنكو-ديكتاتور. ەڭ قىسقا، ناقتى جاۋاپ وسى. وندا لۋكاشەنكونى كەتىرۋ كەرەك. ونىڭ ۇستىنە، اينالا قورشاعان ازۋلى ەلدەر دە وت كوسەمەي ءۇنسىز وتىر دەگەنگە سەنۋ قيىن. بارىنشا ۇرلەپ جاتقان شىعار. لۋكاشەنكو ولاردىڭ تاماعىنا ينە بولىپ قادالىپ وتىرعانىنا قانشا جىل؟! رەسەيدىڭ اڭدا-ساڭدا اقپارات شابۋىلىنىڭ تيەگىن قالاي اعىتاتىنىن ابدەن كوردىك..وندا لۋكاشەنكو نەگە پرەزيدەنت ورىنتاعىنا جابىسىپ كەتپەي وتىر؟ ويتكەنى، وزىنە سەنگەن، داۋىسىن بەرگەن سايلاۋشىلاردى كىمگە تاستاپ كەتەدى؟ ونىڭ ۇستىنە، بەلورۋسسيانى قيىن جاعدايدان الىپ شىعاتىن تۇلعا كىم؟ كىشكەنتاي ەل بولسا دا ءوز كۇشىمەن، ەلدىڭ ەرىك-جىگەرىمەن، مىقتى تاۋەلسىز ۇستانىممەن دامىپ كەلە جاتقان ەلدىڭ ەرتەڭى نە بولادى؟ ەرتەڭ جابايى نارىقتىڭ تالاۋىنا ءتۇسىپ، تاۋەلسىزدىكتىڭ ارقاسىندا جەتكەن اجەپتاۋىر جەتىستىكتەرى تالان-تاراجعا ءتۇسىپ كەتپەسىنە كىم كەپىل؟ ونسىز دا رەسەيدىڭ جول قارتاسىنا قول قويمايمىن دەپ تارتىسىپ وتىر ەدى. ەندى ەلدى ارىستاننىڭ كومەيىنە وتكىزىپ جىبەرمەي كولدەنەڭ تۇراتىن مىقتى تۇلعا كىم بولادى؟ مەنىڭ ويىمشا، ءبىز جيىرما جىلدان بەرى ەل تاۋەلسىزدىگى ءۇشىن كىممەن دە بولسا الىسا كەتەتىن، جانقيار پاتريوت رەتىندە بىلەتىن الەكساندر لۋكاشەنكونى ۇستاپ تۇرعان وسى عانا. جاعداي بۇدان ءارى قالاي ءوربيدى؟ وعان دا بولجام جاساي المايمىن.
مەن تەك ءوز ويىمدى ايتتىم: لۋكاشەنكونى قولدايمىن. ماسەلە ونىڭ قانشا جىل باسقارعانىندا ەمەس، ەلىن قانداي جەتىستىككە جەتكىزگەنىندە ەمەس پە؟ ايتپەسە، مەملەكەتىن ۇزاق جىلدار بويى باسقارىپ، وزىق ەلدەر قاتارىنا قوسىپ كەتكەن ساياساتشىلار از با تاريحتا؟ اتاتۇرىك، دەن سياوپين، لي كۋن يۋ، اۋگۋستو پينوچەت، كونراد ادەناۋەر...ۇزاق باسقارۋ مەن جەتىستىككە باستاۋدىڭ دا ايىرماسى بار ەكەنىن ۇقساق كەرەك.
سەرىك جانبولاتتىڭ جازباسىنان
