ابىلقايىر حان جانە ۇلى ازاتتىق جورىعى
22 ماۋسىم كۇنى 16 ساعات شاماسىندا فەيسبۋكتا ساۋدىڭ تاماعىن جەپ، جىندىنىڭ ءسوزىن ايتاتىن بىرەۋدىڭ پوستى جاريالاندى. ول مىناۋ. اعەدىل ايتۋاروۆ: "وڭتۇستىك وڭىرىندە قازاق جوق دەسە دە بولادى. ۇيعىر مەن وزبەكتەن ولەردەي قورقاتىن، وتىرىك باباسىمەن ماقتانىپ، جەتى اتاسىنان بەرى قۇلدىقتان كوز اشپاعان قازاق اتىن جامىلعان قورقاق، ەكى ءجۇزدى، تۋعانىن دا ساتا سالاتىن، جەر، ۇلت، ءتىل، وتان دەگەن نارسەلەردى ساناسىنا دا، قانىنا دا بەرمەگەن، تەكسىزدەگەن ءدۇبارا توبىر عانا بار دەسەك دۇرىس بولادى".
وعان بىردەن شىمكەنتتىك مومبەك ابداكيمۋلى (اتى-ءجونى ءوزىنىڭ جازۋىمەن بەرىلىپ وتىر – اۆت.) جاۋاپ قايتاردى: "اعادىل، نە وتتاپ وتىرسىڭ ءوزىڭ؟! سەنىڭ كىشى ءجۇزىڭ قاشان كەلىپ وڭتۇستىكتى جاۋدان تازارتىپ ەدى؟ (وسى جەردە جانە ارى قاراي قارايتقان مەن – ءو.ا.).تاريحتى بىلمەيتىن دۇمبىلەز، شالاساۋاتتى اقىماق، كىمنىڭ ارۋاعىن باسىنىپ وتىرسىڭ ءوزىڭ؟! جەرىنەن اۋىپ كەلگەن كىشى ءجۇزىڭنىڭ جارتىسى وڭتۇستىكتە تۇرىپ جاتىر. ولار دا سەن ايتقانداي قورقاق شىعار وندا..."
كۇلەمىز بە، جىلايمىز با؟!.. اعەدىل دەگەن نەمەنىڭ كىم ەكەنى پوستتى باستاعان سوزىنەن-اق كورىنىپ قالدى. ال، مومبەك، كۇنگەيدىڭ تاريحىنا قالام سىلتەپ جۇرگەن بىلدەي جازۋشى اتى بار ادام ەمەس پە؟ "تاريحتى بىلمەيتىن دۇمبىلەز، شالاساۋاتتى اقىماق، باسىنىپ كىمنىڭ ارۋاعىن وتىرسىڭ ءوزىڭ؟!" دەي وتىرىپ، ءوزىنىڭ قازاق-جوڭعار سوعىسىنىڭ تاريحىنىڭ ءيىسى مۇرىنىنا بارمايتىنىن بايقاتىپ الدى، ايتپەسە، ستراتەگ ابىلقايىر حان 1723 جىلى «اقتابان شۇبىرىندى» باستالعاندا-اق باتىستاعى ەدىل بويىنىڭ قالماعى مەن شىعىستاعى جوڭعاردىڭ تۇپكى ويى قازاقتى ەكى جاقتان قىسپاققا الىپ، ءبىرجولاتا جويۋ، ءسويتىپ ۇلان-عايىر دالانى يەمدەنۋ ەكەنىن بىردەن تاپ باسىپ تانىعان. تانىعان دا ايۋكە حانعا شىعىسقا اتتانۋعا جول بەرمەي، ءوزى ولارعا جورىققا اتتانعان. (ال، ويراتتاردىڭ ءبىر بولىگى ءحVى-عاسىردا قازاق دالاسىنىڭ سولتۇستىگى ارقىلى ونىڭ باتىسىنان ءبىر-اق شىققان كەزدە، ولاردىڭ تۇپكى ويى قازاقتى قورشاۋعا الۋ ەدى. بۇل يدەيا ولارعا شىڭعىس حان ولگەننەن كەيىن موڭعولداردىڭ قىتايدى جاۋلاپ الۋ ءۇشىن، ءبىر بولىگى ونىڭ شىعىسى ارقىلى 5 جىلدا قىتايدىڭ وڭتۇستىگىنەن بارىپ شىققان، سوسىن ەكى جاقتاپ قىتايدى جاۋلاۋعا كىرىسكەن تاريحىنان كەلگەن بولاتىن).
ابىلقايىر وسىلايشا ەكى جىل سوعىسىپ، ەدىل قالماعى قازاقتىڭ ارقاسىنا پىشاق سۇعا المايتىنداي ەتىپ، باس كوتەرتپەي تاستاعاننان كەيىن 1724 جىلى قارۋلى قولىمەن كەلىپ تۇركىستاندى ازات ەتكەن بولاتىن. بىراق، جوڭعاردىڭ ۇلكەن قولى كومەككە كەلگەندە، تۇركىستاندى ۇستاپ تۇرۋعا شاماسى جەتپەيتىنىن ءبىلىپ، كەيىن شەگىنگەن. سول سەبەپتى ەندى ابدەن دايىندالىپ، ارقايسىسى ونعا تاتيتىن تاجىريبەلى، شىنىققان، شىڭدالعان ساربازدارىمەن 1726 جىلى ۇلى ازاتتىق جورىعىنا شىققان. ونى تولە باستاعان قازاق بيلەرى دە 1726 جىلى كوكتەمدە ورداباسىدا بۇكىل قازاق اسكەرىنە باس قولباسشى ەتىپ، سوڭىندا قالىڭ قولى، ءوزىنىڭ قولباسشىلىق ءبىلىمى مەن بەدەلى بولعاننان سوڭ سايلاعان. ەڭ العاش جەڭىستى بۇگىنگى بادام ستانساسىنىڭ كۇنباتىسىنداعى جازىقتاعى ايقاستان باستاپ (بۇرىنعى ماماەۆكا، كازىرگى كولتوعان اۋلىنا كىبەرىستەگى جوتاداعى قاپتاعان توبە - "باۋىرلاستار زيراتى", شەيىتتەردىڭ ارقايسىسىن ارۋلاپ قويۋعا جاعداي كوتەرمەگەن سوڭ سولاي كومىلگەن), ارقاداعا اتاقتى "قالماققىرىلعاندا" جالعاستىرىپ، 1730 جىلى اڭىراقايدا جوڭعاردىڭ بەلىن سىندىرۋمەن اياقتاپ، 4 جىلدا وسى شىمكەنت، سايرام، تۇركىستانىمىزدان باستاپ، ىلە-بالقاشقا دەيىنگى جەردى ازات ەتكەن جوق پا ەدى؟ ەڭبەگى، ەرلىگى بولماسا "قالماققىرىلعاننىڭ» قاسىندا «ابىلقايىر وزەنى»، شۋ مەن تالاس وزەنىنىڭ اراسىندا «ابىلقايىر دالاسى»، قاراتاۋ قويناۋىندا «ابىلقايىر بۇلاعى»، اڭىراقاي شايقاسى وتكەن وڭىردە، حانتاۋىنان شۋعا قاراي سوزىلىپ جاتقان «ابىلقايىر جالى» دەگەن تاۋ اتاۋىن قازاق نە ءۇشىن بەرگەن؟ باتىستاعى اداي باۋىرلاردىڭ وسى ازاتتىق جورىعى "ساۋران اينالعان" دەگەن اتپەن ساقتالعان. اداي قولىنىڭ باسشىسى شوتان باتىر اتىندا جەزقازعان جاقتا جەر بار. ولار سەنىڭ مىنا ءسوزىڭدى ەستىسە نە دەيدى، مومبەك، راحمەت ايتا ما ساعان؟..
"جەرىنەن اۋىپ كەلگەن كىشى ءجۇزىڭنىڭ" دەگەن نە ءسوز، مومبەك؟! ولار ءوز ەلىندە كۇنىن كورە الماي كەلىپ پە سوندا؟! ەسىڭدە بولسىن، قازىعۇرتتاعى اداي، راماداننان باستاپ، التايعا دەيىن ويدىم-ويدىم تالاي كىشى ءجۇز رۋىنىڭ جۇرناعى بار. ولاردىڭ بۇگىنگى ۇرپاعى كەشەگى زۇلماتتاردىڭ سالدارىنان اتا-تەگىن ۇمىتىپ تا قالعان، "كىشى ءجۇز ەكەنىمىزدى بىلەمىز، ال، تاراتا المايمىز" دەيدى. مەنىڭ ءوزىم سولارعا 1994 جىلى جەر سىلكىنىسىنەن سوڭ زايسانعا جۇمىسشىلار اپارعاندا، سوسىن 2014 جىلى ءىسساپاردا تالدىقورعاندا جۇرگەندە جولىقتىم. التايداعى نايماندا "نايمان-تاما" دەگەن ەل بار، نايمانعا ءسىڭىپ كەتكەن تامالار ءوز اتىن ۇمىتپاس ءۇشىن وسىلاي ەتكەن. ولار قايدان ءجۇر التايدا؟ كىشى ءجۇزدىڭ العاشقى تولقىنى ابىلقايىرمەن بىرگە 1726 جىلى كەلگەن. ءتورت جىلدىق ۇلى جورىقتان سوڭ حان ەلىنە قايتقان كەزدە وعان دەيىن كىشى ءجۇزدىڭ جىگىتتەرىنىڭ قىرىلعانى قىرىلىپ، امان قالعانىنىڭ ءبىر بولىگى ەلىنە قايتقان، ال، ەكىنشى بولىگى قالىپ قويعان بولاتىن. نەگە؟ «ءبىز و باستا وسىلاي شىقاندا جوڭعاردى التايدان اسىرا قۋىپ، قازاق جەرىن جاۋدان ءبىرجولاتا ازات ەتىپ قايتامىز!» دەپ انتتاسپاپ پا ەدىك؟ «وزەكتى جانعا - ءبىر ءولىم»، ساۋ ادام ولە مە، سوعىستاعى ادام ولە مە، ونى ءبىر اللا بىلەدى، قالامىز!» دەسكەن ولار. سولاردىڭ ەرلىگىن باعالاعان، بۇگىنگى ءبىز سياقتى ەمەس، ءسوز بەن ءىستىڭ قادىرىنا جەتە بىلگەن بابالارىمىز ورتالارىنان ويىپ ورىن بەرگەن!
اقىن سارانىڭ ايتىستا تورەبايدان جەڭىلۋى
سوزىمىزگە ءبىر عانا دالەل كەلتىرە كەتەيىك. «ايتىس» كىتابىنىڭ 2-تومىنداعى جاعالبايلى تورەباي اقىنمەن ايتىسقاندا ءوز ەلىنىڭ ۇرىسىن «باتىر» دەپ ماقتايمىن دەپ سوزدەن ۇستالعان اقىن سارانىڭ ساسقانىنان قارسىلاسىنا قايتا-قايتا «كەلىمسەكسىڭ» دەپ تيىسە بەرگەن ءسوزى مەن وعان تورەبايدىڭ قايتارعان جاۋابىن ىقشامداپ بەرەيىك.
سارا:
...بەلگىلى ايەلدە ەركە، سال ەكەنىم،
بىلەدى ءۇيسىن، نايمان سارا ەكەنىم.
اتاقتى ءبىرجان سالدان باتا العانمىن،
بىلەدى ەل ولەڭگە ەبىم بار ەكەنىن.
مەن بىلەم الشىن جەرى تار ەكەنىن،
قونىسقا جاعالبايلى زار ەكەنىن.
ءجۇز قىرىق ءۇي جاعالبايلى كىرمە ەلسىن،
ىعىندا جۇرەتۇعىن قارەكەڭنىڭ.
تورەباي:
...مەن دە بىلەم سەنىڭ دە بار ەكەنىڭ،
نايماندا اقىنسىماق سارا ەكەنىڭ.
بىرجانعا ون سەگىزدە مۇڭىڭ شاعىپ،
قۇتىلعان جيەنقۇلدان جان ەكەنىڭ.
ءمالىم عوي ماعان-داعى ءۇيسىن، نايمان،
مەنىڭ دە حابارىم بار ءار جاعدايدان.
ارعىن مەنەن قىپشاقتى كەمسىتەم دەپ،
جەڭىلدىڭ سۇيىندىك ارعىن ءجامشىبايدان.
سارا، سەن ەمەسسىڭ عوي ونشا اقىن،
ءبىرجاننىڭ ارقاسىندا شىققان اتىڭ.
كوپ سويلەپ، كوك ەزۋ بوپ شالقي بەرسەڭ،
نايماننىڭ شىعاراسىن جامان اتىن.
سارا:
...بارۋعا ءوز ەلىڭە ەرىنشەكسىڭ،
داۋلى ىسكە كەلگەندە كوڭىلشەكسىڭ.
مەنىمەن تورەبايىم سالعىلاسپا،
سەن كەلگەن ءبىزدىڭ ەلگە كەلىمسەكسىڭ.
...كىرمەسىڭ جاعالبايلى زاتىڭ الشىن،
شاپقىلاۋمەن كۇنى وتكەن نەتكەن جانسىڭ.
ەلىڭە بي بولام دەپ شىرەنبە سەن،
ءبىر كەزدە تورەگە ەرگەن شابارمانسىڭ.
...ورلەپ كەتەم مەن ءسوزدى ايتقان سايىن،
از عانا الشىن بەلگىلى سەنىڭ جايىڭ.
جەتىسۋدا كۇن كورمەي ەلىڭە قايت،
وسىمەن ايتىس ءبىتتى، تورەبايىم!
تورەباي:
...از الشىن بولسامداعى شەتتەگەم جوق،
وزىمە ءۇيسىن، نايمان بەتتەگەن جوق.
كورمەستەن بوسقا سويلەپ ساندالاسىڭ،
اتتارىن تورەلەردىڭ ەرتتەگەم جوق.
جالايىر شىبىندىداي قىستاۋ بەردى،
قارسى الدى، ەش بىرەۋى كەت دەگەن جوق.
سوڭىما ءۇيسىن، نايمان جىگىتى ەردى،
ءبارىن دە جولداس ەتتىم، جەك كورگەم جوق.
...انادان سەن تۋعاندا مەن دە تۋعام،
مەن دە سەندەي جاسىمنان ولەڭ قۋعام.
كىرمەسىڭ دەپ بەتىمە سالىق قىلما،
تالايىن سەندەيلەردىڭ سوزبەن بۋعام.
مەن ەمەس اداساتىن ەل تابا الماي،
جۇرگەم جوق باراتۇعىن جەر تابا الماي.
جاقسىسى ءۇيسىن، نايمان وتىنگەن سوڭ،
قالىپ ەم سول سەبەپتى ەلگە بارماي.
وسى كەزدە سارا جەڭىلگەنىن مويىنداپ، بىلاي دەيدى:
تورەباي، ءسوزدى تاۋىپ جەڭىپ كەتتىڭ،
داۋىم جوق ايتار ءتۇيىر بوس ۇستاسىپ.
كەشەگى ون سەگىزدىڭ شاعى بولسا،
كەتەر ەم وزىڭمەنەن قول ۇستاسىپ.
ۇلىڭ بولسا بولسا قىز بەرەم، بي تورەباي،
بولايىق قۇدا ەكەۋمىز، بەك دوستاسىپ! (ەكى اقىن قۇداندالى بولادى...)
تىلەۋ باتىر كىم؟
مىنە، ماسەلەنىڭ ءمانى قايدا جاتىر! قازاقتىڭ ەلى ءۇشىن قانىن توگىپ، جانىن قيعان اتا-بابالارىمىزدىڭ ارۋاعىن «سەنىڭ كىشى ءجۇزىڭ قاشان كەلىپ وڭتۇستىكتى جاۋدان تازارتىپ ەدى؟» دەپ نەگە قورلايسىڭ، مومبەك؟ 1711 جىلى «سايرام سوعىسىنا» سوناۋ اقتوبەدەن 17 مىڭ قولدى باستاپ كەلىپ، سوڭعى شايقاستا 10 مىڭ ساربازى مەن كىشى ۇلى جولداياقتان ايرىلعان، ءوزى دە وپات بولعان، ايگىلى موڭكە ءبيدىڭ اكەسى تىلەۋ ايتۇلى باتىر مەن سول شەيىتتەردىڭ مازارى سايرام كەنتىنىڭ ورتاسىندا قالعانىن سەن شىنىمەن بىلمەگەنىڭ بە، مومبەك؟ باتىر مەن ونىڭ ۇلىنا ارنالعان ەسكەرتكىشتى قويۋعا شىمكەنت قالاسىنىڭ اكىمدەرىنەن قوياتىن جەر الا الماي، ورتالىق ستاديوننىڭ قاسىنداعى جەر قانداي ايقاس-تارتىسپەن - تولەبيلىك قۇدايبەرگەن اقساقالدىڭ اتالى سوزىنە توقتاي بىلگەن سول كەزدەگى قالا اكىمى عابيدوللا ابدىراحيموۆقا راحمەت! – الىنعانىنان، ەسكەرتكىشتى ورناتىپ جاتقان كەشتە ءمۇسىن اۆتورىنا بىرنەشە «اقساقال مەن كوكساقال» (وندايلاردى «كوكسوققاندار» دەپ اتاعان دۇرىس شىعار...) كەلىپ، «كىم ول ءبىز بىلمەيتىن تىلەۋ دەگەن، نەگە ورناتاسىڭدار بۇل جەرگە؟» دەپ قيعىلىق سالعانىنان حابارسىزسىڭ، ارينە. ءسىرا، سەنىڭ «اعالارىڭ» بولسا كەرەك ولار، ويتكەنى بۇگىن ەلدىڭ اقساقالى بولار جاسقا كەلگەن سەنىڭ ءسوزىڭنىڭ ءتۇرى مىناۋ...
دەمەك، سەن سول ەسكەرتكىشتىڭ اشىلعانىنان دا بەيحابارسىڭ، ودان بەرگى بىرنەشە جىلدا بۇل كىم ەكەن دەپ قىزىعىپ، سۇراستىرۋعا دا جاراماعانسىڭ عوي. ال، «ۇرىنىڭ اتى وزىنە ساي بولادى، باتىردىڭ قاتىنى وزىنە ساي بولادى» دەمەكشى، تىلەۋ باتىر جورىققا اتتاناردا بايبىشەسى: «ءبىر تىلەگىمدى بەرىپ، وسى جارىققا بارماڭىزشى، بەلىڭىزدە موڭكەدەن دە اتاقتى بولار ۇل كەتىپ بارا جاتىر، بارساڭىز قايتپايسىز...» دەپ وتىنگەندە دە اتىنىڭ باسىن بۇرماعان.
مەنى تانيتىن جىگىتتەر رۋشىلدىق، جۇزشىلدىك دەگەن اۋرۋدان امان ەكەنىمدى بىلەدى. ال، بىراق، مەن سەن «كىشى ءجۇزىڭ قاشان كەلىپ وڭتۇستىكتى جاۋدان تازارتىپ ەدى؟» دەپ وتىرعان، سول ابىلقايىر حانمەن جاس كەزىندە بىرگە كەلىپ، 1754-55 جىلدارداعى جوڭعاردى جاپپاي قۋعان كوپ جورىقتىڭ بىرىنەن سوڭ قايتىس بولعان، دەنەسىن بۋراعا ارتىپ، تۇركىستانعا، ازىرەت سۇلتان كەسەنەسىنە اكەلىپ قويعان، كەسەنەنىڭ ىشىنە جەرلەنگەندەر تىزىمىندە 67-ءشى بولىپ: «شەركەش سۇتەمگەن باتىر» دەگەن جازۋلى تۇرعان سۇتەمگەننىڭ ۇرپاعىمىن. ول ەندى سەن سياقتى ساۋاتتى نادانداردىڭ جالاسىنان ءوزىن قورعاي المايدى، سول سەبەپتى مەن جاۋاپ بەرىپ وتىرمىن... 12 اتا بايۇلىنىڭ ىشىندەگى شەركەشتىڭ قوسىمىنىڭ قۇدايبەرلىسى دەيدى ءبىزدى. كۇنگەيدە قۇدايبەرلىدەن سۇتەمگەننىڭ باۋىرى يتەمگەن ەكەۋىنىڭ ۇرپاعى عانا بارمىز، قالعان اعايىننىڭ ءبارى باتىستا. سۇتەمگەننەن تاراعانداردىڭ اراسىنان اتاقتى اكتەر ءاسانالى ءاشىموۆ پە ايگىلى گيمناستشى قىز ءاليا يۋسۋپوۆا شىقتى.
كىشى ءجۇزدىڭ ودان كەيىنگى تولقىنىنىڭ ءبارى دە كۇنىن كورە الماي «اۋىپ كەلگەن» جوق، مومبەك! ولاردىڭ ءبارى سانسىز كوتەرىلىستەردىڭ سالدارىنان جەرىنەن قۋىلدى. بۇل جونىندە جاڭاتاستىق جازۋشى پەرنەباي دۇيسەنبيننىڭ «ۇركەردەي بولىپ كوشكەن جۇرت» دەگەن كىتابىندا تولىق جازىلعان. نەمەسە، ولاردىڭ اشارشىلىقتىڭ الاپات ازابى اكەلگەن. سەنىڭ اتا-باباڭ اشارشىلىققا ۇرىنعان جوق پا ەدى؟.. ەڭ سوڭعى تولقىن، تاۋەلسىزدىك كەلىپ، ءبىزدىڭ نۇرلانعان كوسەمدەردىڭ «كورەگەن ساياساتى» اۋىلدىڭ ءبارىن قاڭىراتىپ تاستاعان سوڭ كەلدى. «ارقادا قىس جايلى بولسا، ارقار اۋىپ نەسى بار؟»
ايدالاداعى نە ايتىپ نە قويعانىن بىلمەيتىن اعەدىل ەمەسسىڭ، ابىرويى بار ازاماتسىڭ، سونى كىشكەنتاي دا بولسا ساقتاپ قالعىڭ كەلسە، ەلدەن، ودان دا بۇرىن ارۋاقتاردان كەشىرىم سۇرا، مومبەك!
قازاقتاي باۋىرمال حالىق الەمدە جوق!
ونىڭ سولاي ەكەنىن اتا-بابالارىمىز ماناس باتىردىڭ قاسىنان تابىلعان زاماندا-اق دالەلدەپ قويعان. ماناستىڭ ەڭ سەنىمدى سەرىگى المامبەت پەن ەر كوكشەدەن باستاپ قازاقتىڭ تالاي ەرىنىڭ ەسىمى اتالادى ايتۋلى ەپوستا. نوعايلىنىڭ قىرلى قالاسى مەن سىرلى قالاسىن قىزىلباستاردان ازات ەتۋگە قوبىلاندى باتىر مەن قارامان باتىر قالىڭ قولمەن اتتانعان. قازان قالاسىن ورىستاردان قورعاۋعا شىققاندا، قازاق باتىرلارى ۋاعدالاسقان جەرگە ۋاقتىلى جيىلا قويماي، سوعان اشۋلانعاننان جالعىز اتتانعان تاما شورا باتىردىڭ جولدا بورانعا ۇشىراپ، اداسىپ، جاۋراپ، سول كەزدە اللا-تاعالادان:
«مەن قازانعا جەتكەنشە، قار جاۋماسىن، نۇر جاۋسىن!
مەن قازانعا جەتكەن سوڭ، قار جاۋماسا قان جاۋسىن!» دەپ تىلەيتىنى بار...
تاريحتى بىلمەيتىن، ارۋاقتى سىيلامايتىن جالعىز مومبەك بولماسا كەرەك. سولاردىڭ كەسىرىنەن، ودان دا بۇرىن وسىنداي تەڭدەسسىز باۋىرمالدىقتى وتىز جىلدان بەرى ناسيحاتتايتىن، جالپاق جۇرتقا ەرلەردىڭ ەرلىگىن، ەلدىڭ ەلدىگىن جاريا قىلاتىن، پاش ەتەتىن ۇلتتىق يدەيانىڭ، سوعان جۇمىس ىستەيتىن ۇلتتىق يدەولوگيانىڭ جوقتىعىنان ازىرەت سۇلتانعا زيارات ەتۋگە شىققاندار الدىمەن سايرامدا جاتقان ونىڭ اتاسى يبراحيم مەن اناسى قاراشاشتىڭ مازارىنا زيارات ەتەدى، ال، سول قاراشاش-انا مازارىنان 200 مەتر جەردەگى توبەدە سايرام سوعىسىنا سوناۋ اقتوبەدەن كەلىپ مەرت بولعان 10 مىڭ سارباز جاتقانىن ەشكىم بىلمەيدى. ەشقانداي بەلگى، كورسەتكىش تاقتا دەگەندى تاپپايسىز. مىنە، يدەولوگيانىڭ جوقتىعىنىڭ دالەلى. سەبەبى، ونداي ماسەلەمەن اينالىسۋ بىرىنشە كەزەكتە مەملەكەتتىڭ، وكىمەتتىڭ مىندەتى عوي. انا جىلى «وڭتۇستىك قازاقستان» گازەتىنىڭ ءتىلشىسى سۋحانبەردى ورازالين وسى تاقىرىپتى كوتەرىپ، كولەمدى ماقالا دا جازدى. وزگەرگەن ەشنارسە جوق. ەسەسىنە بۇگىن بىزدە ءبىر رۋدان 24 مينيستر، توراعا لاۋازىمىندا ادامدار ءجۇر...
ومىرزاق اقجىگىت
