ايدا بالاەۆا: جۋرناليستيكانى عىلىم سالاسىنا بۇرۋ كەرەك

3266
Adyrna.kz Telegram

 

مامىر ايىنىڭ 15-جۇلدىزىندا اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ ءمينيسترى  ايدا عالىمقىزى بالاەۆامەن اقپارات سالاسىنا قاتىستى جۇمىستاردى جانداندىرۋ ماسەلەسىن تالقىلاۋ بويىنشا كەزدەسۋ ءوتتى. ەركىن فورماتتا، اشىق پىكىر ايتىلعان كەزدەسۋگە قازاق ءتىلدى باسىلىمدار مەن ينتەرنەت پورتالدارىنىڭ باس رەداكتورلارى جينالدى. جيىنعا قاتىسۋشىلاردىڭ بارىنە دە ءسوز بەرىلىپ، وندا وزەكتى ۇسىنىس-پىكىرلەر ايتىلدى. جاقىندا عانا تاعايىندالعان جاڭا ءمينيستردىڭ جۇمىسقا، وزگەرىسكە، جاڭاشىلدىققا دەگەن قۇلشىنىسى، ىنتا-جىگەرى ءا دەگەننەن-اق بايقالىپ تۇردى. كەزدەسۋ بارىسىندا ايدا عالىمقىزى العاشقى بولىپ ءسوز الىپ، وسىنداي قيىن-قىستاۋ ۋاقىتتا ماڭدايىنان قارا تەرى سورعالاپ، حالىققا قىزمەت ەتىپ جۇرگەن جۋرناليستەر ەكەنىن تىلگە تيەك ەتتى.  ارى قاراي اتالعان جيىننىڭ ماقسات-مانىمەن قاتار، اقپارات سالاسىندا ەڭبەك ەتىپ جۇرگەن ازاماتتاردىڭ ۇسىنىسىن تىڭداي كەلە ءىس-شارالار جوسپارىن جاساقتايتىنىن ايتىپ ءوتتى. اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ مينيسترىنە "قازاق ءۇنى" باسىلىمىنىڭ باس رەداكتورى قازىبەك يسا، Abai.kz ۇلتتىق پورتالىنىڭ ديرەكتورى داۋرەن قۋات، Dalanews.kz پورتالىنىڭ باس رەداكتورى دۋمان بىقاي جانە «ادىرنا» اقپاراتتىق اگەنتتىگىنىڭ پرەزيدەنتى جانە تاعى باسقا كىسىلەر ءارتۇرلى ۇسىنىستار ايتتى.

 

«مەملەكەتتىك ءتىل تۋرالى زاڭدى قابىلداۋ ماسەلەسى ءورشىپ تۇر»

قازىبەك يسا:

-مەملەكەتتىڭ يدەولوگياسىن جۇرگىزەتىن قازاق باسىلىمدارى ەكەنى بەلگىلى. الايدا قازىر قازاق ءتىلدى گازەتتەرىنىڭ رەيتينگى تىم تومەندەپ كەتتى. سوعان وراي جۋىردا عانا سايتىمىزدا مەملەكەتتىك ءتىل تۋرالى زاڭدى قابىلداۋ جونىندە ماقالا جاريالانعان ەدى. بۇگىنگى تاڭدا زاڭعا قول قويۋشىلار سانى 115 000 ادامنان اسىپ كەتتى. بۇكىل قازاق باسىلىمدارى مەن باق وكىلدەرى ءتىل تۋرالى ۇسىنىسىمىزدى قولداپ وتىر. سوندىقتان مەملەكەتتىك ءتىل تۋرالى زاڭدى قابىلداۋ ماسەلەسى ويىڭىزدا جۇرسە ەكەن دەيمىز.

«ورىس تىلدىلەرگە قاراعاندا، قازاق ءتىلدى سايتتارعا كوبىرەك قاراجات ءبولىنۋى كەرەك»

داۋرەن قۋات:

-  بۇرىن ورىس ءتىلدى سايتتارعا كوبىرەك قاراجات بولىنەتىن. قازىر سول «ءداستۇر» ءالى كۇنگە دەيىن جالعاسىپ كەلە جاتىر. سوندىقتان قازاق ءتىلدى سايتتارعا قاراجات ءبولۋ ماسەلەسىن تاعى ءبىر قاراستىرساڭىزدار ەكەن دەيمىن.

مەملەكەتتىك ساتىپ الۋ بويىنشا تاپسىرىستاردى بەرۋ جانە قابىلداپ الۋ جۇيەسىن وزگەرتۋ كەرەك دەپ ويلايمىن.

ءباسپاسوز كۇنىنە وراي سىي-سياپاتتار بەرىلىپ جاتسا جاستارعا ستيمۋل بولار ەدى.

مەملەكەتتىك ساتىپ الۋلار بەرىلگەن كەزدە قازاقتىڭ تاريحىن، مادەنيەتىن، سالت-ءداستۇرىن، ونەرىن ناسيحاتتايتىن تاقىرىپتاردى نەگىزگە السا دەگەن ۇسىنىسىمىز بار.

جانە حالىقارالىق گازەتتەردى ءوزىنىڭ ستاتۋسىنا ساي ەتىپ، حالىقارالىق كاتالوگتارعا كىرگىزۋ كەرەك.

«قازاق باسىلىمدارى وقىرماندارعا ساتىلۋى ءۇشىن قازاق كيوسكالارىن اشۋىمىز كەرەك»

دۋمان بىقاي:

  • پوچتا قىزمەتكەرلەرى مەن جۋرناليستەردى جيناپ، ورتاق كەزدەسۋ وتكىزۋ كەرەك سياقتى. سەبەبى، گازەتتەردى اۋىل-ايماققا جەتكىزۋ ماسەلەسى ۇلكەن داۋ تۋعىزۋدا.

قازاقستاندا گازەتتىڭ ساتىلۋ، ساۋدالانۋ ماسەلەسى ءورشىپ تۇر. «كاراۆان» دۇكەندەرىنە گازەتتى ساتۋ كەزىندە ۇلكەن پروبلەمالارعا كەزدەسەمىز. ونىڭ الدىنا شىعۋ ۇلكەن قاراجاتتى قاجەتسىنەدى. سوندىقتان گازەتتەردى ساتۋ ماسەلەسىنە كوڭىل ءبولىپ، قازاق كيوسكالارىن اشساق دەپ ويلايمىن.

جانە الەۋمەتتىك جەلىدەگى توپتاردى مەملەكەتتىك ساياساتتى جۇرگىزۋ ماقساتىندا ۇتىمدى پايدالانۋ كەرەك.

 

 

«قازاق جۋرناليستەرى الەمدىك اقپارات قۇرالدارىنىڭ كەڭسەسىندە تاجىريبەدەن ءوتۋى كەرەك»

 

ارمان سەرىكۇلى:

 

-قازاق سايتتارىن جاڭا مەديانى يگەرۋگە قادامدار جاساۋ كەرەك، اتاپ ايتقاندا انيماتسيا، 3D سكانەرلەۋ، 360 گرادۋستاعى ءتۇسىرىلىم، ۆەرتۋالدى شىندىق (VR) جانە تاعى باسقا تەحنولوگيالاردى يگەرۋگە كۇش سالساق اقپارات قىزىعىراق بولاتىن ەدى. ءبىزدىڭ قازىرگى تاڭدا الەۋمەتتىك جەلىلەردەگى جالپى وقىرماندار سانى 800 000-نان اسىپ جىعىلادى. وسى الەۋمەتتىك جەلىلەردى ۇتىمدى پايدالانىپ، مەملەكەتتىك يدەولوگيالاردى توپتار ارقىلى جەتكىزۋىمىز كەرەك دەپ ويلايمىن. سونىمەن بىرگە، قازاق جۋرناليستەرى الەمدىك اقپارات قۇرالدارىنىڭ كەڭسەسىندە تاجىريبەدەن وتسە، مەديا سالاسىن دامىتۋعا ارنالعان ۇزدىك يدەيالار بايقاۋى ۇيىمداستىرىلسا اقپارات سالاسى كەڭىنەن داميتىن ەدى.

 

اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ ءمينيسترى جيىن بارىسىندا ايتىلعان ۇسىنىستاردى زەرتتەپ، ءتيىمدى شەشىمدەر قابىلدايتىنىن جەتكىزدى. سونداي-اق، بولاشاقتا حالىقتىڭ ءال-اۋقاتىن كوتەرەتىن مەملەكەتتىك باعدارلامالاردى وڭدەۋ، قاراپايىم تىلگە سالۋ، قىزىقتىرۋ باق وكىلدەرىنىڭ ەنشىسىندە ەكەنىن دە ايتتى.

جانە ءسوز سوڭىندا «جۋرناليستيكانى عىلىم سالاسىنا بۇرۋ كەرەك. قوعامدا تالعام پايدا بولاتىنداي ماتەريالدار جازىلۋى ءتيىس. ادامداردىڭ دۇنيەتانىمى كەڭەيەتىندەي ماقالالاردى حالىققا ۇسىنساق، ولاردا تالعام پايدا بولادى. ال حالىقتا تالعام بولسا زامان دا دۇرىس قالىپتاسادى» دەيدى اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ ءمينيسترى ايدا عالىمقىزى.

 

 

«ادىرنا» ۇلتتىق پورتالى

 

 

 

پىكىرلەر