تومەندەگى ستاتيستيكالىق مالىمەتتەرگە قاراساق زەرتتەۋ جانە دامىتۋعا (research and development) جالپى ىشكى ءونىمنىڭ اۋقىمدى بولىگىن جۇمساۋ بويىنشا وڭتۇستىك كورەيا مەملەكەتى ءبىرىنشى ورىندا ەكەن، ءجىو-نىڭ (جالپى بايلىعىنىڭ دەپ تۇسىنسە دە بولادى) 4,3% ۇلەسىن زەرتتەۋ جانە دامىتۋعا ياعني عىلىمعا جۇمسايدى.
ودان كەيىنگى تۇرعان مەملەكەتتەر:
#2 يزرايل 4,2%
#3 جاپونيا 3,4%
#4 شۆەيتساريا 3.2%
#5 فينلدانديا 3.2%
#6 اۋستريا 3.1%
#7 شۆەتسيا 3.1%
#8 دانيا 2.9%
#9 گەرمانيا 2.9%
#10 امەريكا قۇراما شتاتتارى 2.7%
قازاقستان جالپى ىشكى ءونىمىنىڭ 0,17 % ۇلەسىن عىلىمعا جۇمساۋمەن 66-ورىندا تۇر.
يزرايل مەملەكەتى ميلليون تۇرعىنعا شاققاندا 8250 عالىمنان كەلەتىن الەمدەگى ەڭ كوپ عالىمى بار ەل. ال قازاقستاندا ميلليون حالىققا شاققاندا 790 عانا عالىمنان كەلەدى.
جالپى عىلىمعا كوپ قارجى بولۋدەن 476,5 ميلليارد دوللارمەن بۇكىل الەمنىڭ 26,4% ۇلەسىن قۇراپ اقش كوش باستاپ تۇر.
ودان كەيىنگى تۇرعان مەملەكەتتەر:
#2 قىتاي $370.6 billion
#3 جاپونيا $170.5 billion
#4 گەرمانيا $109.8 billion
#5 وڭتۇستىك كورەيا $73.2 billion
#6 فرانتسيا $60.8 billion
#7 ينديا $48.1 billion
#8 قۇراما پاتشالىق (قۇراما پاتشالىق = سولتۇستىك يرلانديا + ۇلىبريتانيا) $44.2 billion
#9 برازيليا $42.1 billion
#10 رەسەي $39.8 billion
………
#66 قازاقستان $670 ميلليون
ال ءار ادامعا شاققاندا عىلىمعا جۇمسالاتىن قاراجات مولشەرى بويىنشا سينگاپۋر مەملەكەتى 1831 دوللارمەن ءبىرىنشى ورىندا تۇر.
ودان كەيىنگى تۇرعان مەملەكەتتەر:
#2 شۆەيتساريا $1647
#3 امەريكا قۇراما شتاتتارى $1586
#4 وڭتۇستىك كورەيا $1518
#5 شۆەتسيا $1468
#6 دانيا $1450
#7 گەرمانيا $1450
#8 اۋسريا $1416
#9 تايۆان $1383
#10 يزرايل $1361
………
#72 قازاقستان $39
بۇل ستاتيستيكالىق مالىمەتتەردەن عىلىمعا باسا كوڭىل ءبولۋ دامۋدىڭ كەپىلى ەكەنىن كورسەتىپ تۇر. ەلدى دامىتاتىن انشىلەر مەن سپورتشىلار ەمەس، ءدىن ەمەس عىلىم مەن تەحنولوگيا ەكەنىنە تاعى ءبىر دالەل.
ارىستان بەك ءتىڭ فەيسبۋك پاراقشاسىنان
دەرەككوزدەر:
https://en.wikipedia.org/…/List_of_countries_by_research_an…
https://www.visualcapitalist.com/money-country-puts-r-d/
http://uis.unesco.org/…/…/research-and-development-spending/
https://www.indexmundi.com/fac…/indicators/GB.XPD.RSDV.GD.ZS
