ۇلتتىق ۇلىلىعى - سالت-داستۇرىندە

4660
Adyrna.kz Telegram

ۇلت بولعان سوڭ وزىنە ءتان بوگەنايى بولەك ەرەكشەلىگى بارى شىن. ونى سول حالىقتىڭ ورەلى ونەرىنەن، مايەكتى مادەنيەتىنەن، تۇرمىس-تىرشىلىگىنەن بايقاي الامىز. دەمەك، مىنە بۇل سالت-ءداستۇردىڭ سان قىرىنا كەپ ساياتىن دۇنيە بولماق. باستىسى  ۇلى دالانىڭ تۇمسا تابيعاتىمەن تىنىستاس كوشپەندى حالقىمىزدىڭ تەلەگەي تاريحى، دالاداي دارقاندىعى، كوكجالداي ورىلىگى، قىرانداي بورىلىگىمەن ايگى. تىلمەن دە، قولمەندە سۋرەت سالعان جاسامپاز حالىقتىڭ بولىمىسى بولەك، ءبىتىمى ەرەن، قولى اشىق، قوناعۋارلىعىمەن قۋاتتى، وركەنيەتتىڭ وزىق ۇلگىسىن كورسەتىپ ۇلگىرگەنى كامىل.

         قازاق ۇلتى سان عاسىرلار بويى كوكىرەگىن قارس ايىرعان اشتى ازاپتار مەن قايعى جامىلىپ، تاس قامال بۇعاۋعا قامالىپ كەلسە دە، ارىنان، سالت-داستۇرىنەن اتتاماعان. قاسيەتتى حالىقتىڭ سۇبەلى سوزىنەن، بەرەكەلى ىسىنەن ۇلتتىق كودتى ايقىن كورە الامىز. دانا حالقىمىزدىڭ سالت-ءداستۇرىن سايالاعانىمىز  ساليقالى ۇرپاقتان بولعاندىعىمىزدا شىعار. سالت-ءداستۇرىمىزدىڭ ءتۇپ-توركىنىنە قاراپ وتىرساق; قاسيەتتى قۇران كاريمنىڭ شۇعىلالى نۇرىمەن پايعامبارىمىز مۇحاممەت(س.ع.س)نىڭ حاديستەرىندەگى جاۋھار يدەيالارمەن ەتەنە ەگىزدەس كەلۋىندە. ادامدىقتىڭ، ادالدىقتىڭ، تازالىقتىڭ ناعىز ولشەمدەرى جاتىر. ول ءومىرىمىزدىڭ جارىق شام-شىراعى ءتارىزدى. تۇسىنگەن جانعا ءبىزدىڭ ءومىر ءسۇرۋ حارەكەتىمىزدىڭ باسىم بولىگى فيلوسوپيالىق دۇنيەلەرگە تولى. ءبىز باسقالاردى ادەمى ادەبىمىزبەن، يقۋاتتى يبامىزبەن يلاندىرا الامىز. جاراتۋشىسىنا يىلگەن باسى ءيرىمى جوق دۇنيەدەن اۋلاق. سايتاننىڭ ءوزىن سان سوقتىرىپ كەتەتىن ءمىناجاتىنىڭ ءوزى ءمىردىڭ وعىنداي ەمەس پە؟  تەكتى حالقىم تەگىن ءبىلىپ، تەككە سوزدە ايتپاعان. اۋرايىنا قاراپ تابيعاتىن دا بولجاعان.

        تور كوزدى، توقسان باۋلى كوشپەندى حالىقتىڭ  ۇلتتىق قۇندىلىقتارى، سالت-ءداستۇرى، نانىم سەنىمدەرى ولاردىڭ رۋحى مەن قانىنا سىڭگەن قادىرلى دۇنيە. دەگەنمەن بۇگىنگى جاھاندانۋ زامانىندا تامىرىمىزعا بالتا شاۋىپ، قانىمىزدى قارايتقىسى كەلەتىندەر دە از ەمەس-اۋ. سان سالالى مادەنيەتتەردىڭ توعىسقان كۇردەلى كۇرمەۋىندە وزىمىزگە، وتكەنىمىزگە كۇدىك ۇيالاتىپ الساق ەڭ ۇلكەن وكىنىش سول عوي. الەمدىك ارەندا دا زاتتىق وركەنيەت ىرىقتى ورىنعا كوتەرىلگەن سايىن، رۋحاني بايلىعىمنىڭ التىن ءتۇسى كومەسكىلەنىپ، ۇلتتىق تۇعىرىمىز تۇعىلدانا باستاعانداي ما دەپ قالامىز. نەگە سولاي دەدىك؟ ويتكەنى ماڭگىلىك ەلدىڭ ەرتەڭى بولعان بۇگىنگى جاستار كەشەگى قۇندى دۇنيەلەردەن، سالت-سانا، ادەپ-داستۇردەن سالدە بولسا الشاقتاپ بارادى. تەگىنە تەرەڭ ۇڭىلە قويمايدى. ساناسىن ۋلاعان اتاق پەن اقشاعا قۇل بولۋعا دا بار. ءتىپتى ولار كوشپەندى حالىق دەسە، وزەن جاعالاپ، تاۋ ساعالاپ ءتورت-تۇلىك مالىن باعىپ، اتتىڭ جالى،تۇيەنىڭ قومىندا وتكەن ءبىر حالىقتى كوز الدىنا ەلەستەتەدى. مىنە، ءبىز وسى جەردەن جاڭساق باسامىز. كوزىمىزدى شەل باسادى-اۋ. ەندەشە، كوشپەندى حالىق كىم؟ ول تۇمسا تابيعاتتىڭ دانىشپانى، پايىم- پاراساتى بيىك، دانالىعى داستان، ەرلىگى ەرەن ەركىن حالىق قوي. تابيعاتىن ۇلى كىتاپ ەتىپ وقىعان. بولىمىسىندا بوز جۋساننىڭ ءيسى اڭقىعان اسىل حالىق ەمەس پە؟ تاس قالانى جامىلعان كىرپىش باستى كەيبىر كەيىپكەرلەردىڭ كەيىپ-كەسپىرى ءۇشىن كەشىرىم سۇراپ قويايىقشى.

           قۇشاعى كۇن، قولى اشىق، قوناعۋار، باۋىرمال حالىقتىڭ ۇلتتىق پسيحولوگياسى بۇزىلسا، ىرگەمىزدى ىبىلىستەر قازباي ما؟ دالامىز قانداي كەڭ بولسا، قازاقتىڭ مىنەز-قۇلقى دا سونداي ءمارت، كيگەن كيمىنىڭ ەتەك-جەڭى دە كەڭ بولعان عوي.سوندىقتان اتام قازاق: "كەڭ بولساڭ كەم بولمايسىڭ",-دەپ ءبىر ءتۇيىپ قويىپ، پاتشا كوڭىلىنە ءبارىن سىيدىرا الاتىن، سىيلاي الاتىن كەڭىستىكتەگى حالىق سانالعان.

         بىزدىڭ اعاش بەسىكتەن جەر بەسىككە دەيىن ءومىرىمىز ۇلتتىق سالت-ساناعا، ادەپ-داستۇرگە  جاقىن بولۋى ءبىز ءۇشىن جارقىن بولاشاعىمىزدىڭ مۇناراسى دەسەك ارتىق ايتقان بولماسپىز. شىر ەتىپ جارىق دۇنيەنىڭ ەسىگىن اشقان پەرەزەنتىنە ەڭ جاقسى ەسىمدەردى ىرىمداپ تۇرىپ، قۇلاعىنا ازان شاقىرىپ ات قوياتىن. جاڭا تۋعان كەلىننىڭ «قالجاسىنا» اقسارباس مالىن سويۋ، ات شاپتىرىم جەردەگى اعايىننان «ءسۇيىنشى» سۇراتۋ، «شىلدەحاناسىن» وتكىزۋ، «بەسىككە سالۋ»، «قىرقىنان شىعارۋ»، «تۇساۋىن كەسۋ» ت.ب سىندى ادەپ-يبا، ىرىم-تيىمدارمەن ۇلىنا 30, قىزىنا 40 تاربيە بەرە وتىرىپ ەسەيتىپ ەرجەتكىزدى. بالا ءومىرىنىڭ ءار كەزەڭىنە قاراي بەرىلەتىن ءتول تاربيەنىڭ ماڭىزى زور. ماسەلەن، ۇل بالا ءۇشىن سۇندەتكە وتىرعىزىلىپ، ات جالىن تارتىپ مىنگەننەن باستاپ ونى شارۋاشىلىققا، ەڭبەككە، ونەرگە(اڭشىلىققا، باعىبانشىلىققا ت.ب) باۋلي باستاسا، ال قىز بالالار قۇلاعىن تەسىپ، سىرعا تاققاننان باستاپ تىگىنشىلىك، توقىماشىلىق سىندى  الۋان قولونەر تۇرلەرىنە جەتەلەيدى. ءىس مۇنىمەن عانا ءبىتىپ قالمايدى عوي. كەشەگى «ءتىل اشارى» بەرىلگەن ۇرپاعىنىڭ بۇگىنگى ءسوز مادەنيەتىنە، ادەبيەتىنە دە ايرىقشا كوڭىل بولەتىن. شەشەندىك ونەرىمەن سۇبەلى ءسوز ايتا بىلۋىنە تۇرتكى تاستايتىن.دەگەنمەن ونىڭ ارعى ءتۇپ تامىرى «بەسىك جىرىندا» جاتقانىن اڭعارعانىمىز دا ابىزال شىعار. ءبىزدىڭ التىن قۇرساقتى انالارىمىز اياۋلى بالاپانىن بەسىككە سالعان كۇننەن باستاپ، «بەسىك جىرىن» قاسيەتتى اق سۇتىمەن بىرگە ونىڭ قۇلاعىنا بىلاي قۇيىپ جىبەرۋشى ەدى: 

«ءالدي، ءالدي، اق بوپەم،

اق بەسىككە جات بوپەم!

بالاپانداي مۇز بالاق،

قاناتىڭدى قاق بوپەم!

ارىستانداي جاۋىڭا،

ايباتتانىپ شاپ بوبەم!

قاي-قاشاندا حالقىڭدى،

قامقورشى بوپ باق بوپەم!

ءوز قۇربىڭنىڭ الدى بوپ،

ونەر شامىن جاق بوپەم!

اتا-باباڭ تاپپاعان،

تاپقىرلىقتى تاپ بوپەم.

كەڭ بول بايتاق دالامداي،

دالا جومارت اناداي.

سۇيسەڭ وتان، جەرىڭدى،

بولار انا كوڭىلى جاي.

ءالدي، ءالدي، ءالدي-اي،

اسپانداعى جۇلدىزىم،

سۋدا جۇزگەن قۇندىزىم.

ىزگى ىسىڭە ەل سۇيىنەر،

قاس قىرانداي شۇيىلەر،

ازامات بول، ءالدي-اي!»،-دەپ انامىزدىڭ اق سۇتىمەن بەرىلگەن ءتالىم-تاربيە، بالانى جانى سۇلۋ، نيەتى تازا، دوسشىل، قامقورشىل، كوپشىل، پاتريوت بولۋعا سۋسىنداتاتىن. مىنە، ءبىزدىڭ بۇگىنگى ەل باسقاراتىن، سورپا بەتىنە شىعاتىن يگى جاقسىلارىمىزدىڭ كەشەگى ءتۇپ تامىرى وسىنداي اسىل قاسيەتتەرمەن جالعاسىپ جاتسا زاڭدى ءلازىم شىعار.

        «بالاپان ۇيادان نەنى كورسە، ۇشقاندا سونى ىلەدى»،-دەمەكشى تۇرمىس تىرشىلىگىمىزدەگى ادامدىعىمىزدىڭ التىن ارقاۋىنا اينالعان ءاربىر قاعيدا جوسىن، قيسىندى دۇنيەلەر، باتىر بابالارىمىزدىڭ ەرلىگى، ەپتىلىگى، دانالارىمىزدىڭ فيلوسوپيالىق تاعىلىمدارى، قاس شەبەرلەردىڭ قۇندى جادىگەرلەرى ءبىزدىڭ  ومىرشەڭدىك كۇشىمىزگە، رۋحىمىزعا اينالدى. ءبىز سونىمەن بيىكتەدىك، ءبىز سونىمەن تانىلدىق. دەگەنمەن بۇگىنگى تۇرمىسىمىزدىڭ تۇزدىعى سۇيىلىپ بارا جاتقانداي. مۇنىڭ سەبەبى، ارينە، ءبىز شىنايى رۋحاني جاڭعىرا الماي وتىرمىز.

       جاھاندانۋ زاتتىق وركەنيەتكە يەك ارتقان سايىن، ۇلتتىق پسيحولوگيامىزدىڭ ۇستەمدىگىن تومەندەتىپ بارا جاتىرمىز. تۇرمىس تىرشىلىگىمىزدە سالت-سانامىزدى، ادەپ-ءداستۇرىمىزدى بۇرمالاپ الدىق. ۇلتتىق تاعىلىمداعى پەداگوگيكا جۇيەسى قۇرىلماعان. حالقىمىزدىڭ تيىمدارىنان تيىلماعان، ىرىمدارىنداعى ىمدى دا تۇسىنبەگەن ءتىلى شۇبار، ءدىنى دەلسال ءجۇرىپ جاتقان ۇرپاق قايرىمدىلىعى از، قاتىگەزدىگى كوپ.  داڭىقتىلىعى جوق، داۋ-دامايى كوپ، ارىن بۇلعاعان، اجىراسۋدى ايىپ ساناماعان، جەتىم مەن جەسىرى جىلاعان، تۇرمەسى مەن قارتتار ءۇيى قاپتاعان، قىرىق پىشاق بولىپ قىرقىسىپ جاتاتىن كەلەڭسىز تۇستارىمىز قازىر جوق ەمەس قوي. سوندا ءبىزدىڭ قۇداي سۇيەر قىلىعىمىز قايدا قالىپ بارادى؟ ۇلىمىز ۇلىقتى، قىزىمىز قىلىقتى بولسىن دەپ تاربيەنى تال بەسىكتەن بەرەتىن كۇنىمىز قاراڭ قالعانى ما؟ ەشكىمنىڭ الا ءجىبىن اتتاما دەپ ومىردەگى العاشقى تۇساۋىن الا جىپپەن قيىپ، ءساتتى قادام تىلەگەن ۇرپاعىمىزدىڭ بۇگىنگى كۇنى قارا باسىن كۇيتتەگەن پەندەلىككە بارۋىنىڭ سىرى نەدە؟ «مالىم ارىمنىڭ ساداعاسى»،-دەپ ولىمنەن ۇياتتى ارتىق قويعان حالىقتىڭ قىتىعى كەتسە، قىتىمىر تىرلىك ءبىزدى وڭدىرتار ما ەكەن؟!

          قازىر تورقالى توي، توپىراقتى ءولىمنىڭ وزىنە دە بەلگىلى ادامدار تىزىمدىكپەن عانا شاقىرىلادى. ءبارىنىڭ العان-بەرگەنى بۇقپالىق ەسەپپەن جۇرىلەدى. جاستارىمىز اتا-تەگىن بىلە بەرمەيدى. تۋىستىق قارىم-قاتىناستىڭ وزىندە ۇلكەن ارا-جىكتەر بار. ەشكىم تەگىن جۇمىس جاساعىسى جوق. ءبولىنىپ الامىز، ەشنارسە بىتىرمەيمىز. «جۇمىلا كوتەرگەن جۇك جەڭىل»،-ەكەنىن بىلە تۇرا، ەلدەن وقشاۋ بولەكتەنىپ، جالعىز تىرتىڭداپ تىرلىك جاساعىمىز كەلەدى. سوندا ءبىز «اسار سالۋدى» بىلمەگەنىمىز بە؟  ءتىپتى كورشىلەرىمىزبەن دە كەيدە بەت جىرتىسىپ جاتامىز، ەندى مۇنىمىزدا ءبىر كۇنا شىعار. كەزىندە اق جاۋلىقتى انالارىمىز قارا شاۋگىمىنە بىرەر جىلىك ەتىن سالا سالىپ، سورپا-سۋىن كورشىسىمەن ءبولىسىپ ىشكەن عوي. سوندىقتاندا، «الىستاعى تۋىستان، جاقىنداعى كورشى ارتىق»،-دەپ ءبىرىن-ءبىرى دەمەپ، قولپاشتاپ قارايلاسىپ وتىرعان. كورشىسى كوشىپ كەلسە، ەرۋلىك شايىن اپارىپ، «قونىس قۇتتى بولسىن» ايتاتىن. ال بۇگىنگىلەردىڭ كورشىسى دەمەگەن كۇننىڭ وزىندە، اعايىن-تۋىسىمەن قانداي قارام-قاتىناستا ەكەنى ايتپاساقتا وزدەرىنە ايان. عۇلامالار ايتۋشى ەدى: «جاقسىلىق جاساي الماساڭدا، جاماندىق جاساما!، ولدا-قايىرلى ساداقالاردان»،-بولماق دەلىنگەن. ەندەشە، ءبىز ءباز بىرەۋگە استىمىزداعىنى ءتۇسىپ، اۋزىمىزداعىنى جىرىپ بەرە الماساقتا، وعان دەگەن يدەيانى دۇرىستاپ، وسەك-اياڭعا قوسپاي، جىلى قاباق تانىتا بىلسەك ولدا نۇر ەكەن. «جاقسى ءسوز- جارىم ىرىس»،-دەپتە جاتامىز، بىراق ءبىز كەيدە وسى جاقسى سوزدەرىمىزگە دە ساراڭ بوپ قيماي قالامىز عوي. امانداسۋدىڭ ءوزى  ءبىر اۋىر دۇنيەدەي سەزىلەدى. امانداسۋ سالتىن، ادەبىن بىلمەيمىز.ءىلتيپات كورسەتىپ، باسى يىلگەن جاندى كورسەك، بەيشارا، جالىنىشتى قۇلدى كورگەندەي بوپ «راحىمەتىمىزدى» دە اياپ قالامىز. ەرىندەرىن ءسال جىبىرلاتقاننان ەرىنەتىندەردە بار. «وركەنىڭ ءوسسىن»، «باقىتتى بول»، «مىڭ جاسا»، «تاۋداي بول»، «باعىڭ جانسىن»،-دەگەندەردىڭ ءبىرىن ايتا سالۋ بىزگە وسى ءتايىرى قيىن با؟ الدە ولدا اقشاعا ساتىلاتىن دۇنيە ما؟ مىنە مۇنىڭ بارلىعىنان ءبىزدىڭ ۇلتتىق پسيحولوگيامىزدىڭ قانداي دەڭگەيدە تۇرعانىن بولجاي الامىز. شىنىن قۋعاندا، ۇلتتىق مىنەز-قۇلىق، پسيحولوگيا-ول ءبىزدىڭ سالت-سانا، ادەپ-ءداستۇرىمىزدىڭ ناعىز بەت-بەينەسىن اشكەرلەپ تۇرادى. مىنە،ۇلتتىڭ ۇلىلىعى دا وسىنداما دەپ ويلاي بەرەم. 

             حالقىمىز قانشا ما بۇراڭ كەشىرمەلەردى باسىنان كەشىرسە دە مادەني، ادەبي مۇراسىن دا سارمايداي ساقتاپ كەلگەن. حالىقتىق فولكورىنداعى تۇرمىس سالت-جىرلارى، تاريحي  شەجىرەلىك جىرلارىنىڭ ءوزى جاتقان ءبىر تەرەڭ دۇنيە. ءبىزدىڭ بي شەشەن، اقىن-جىراۋىمىز، سال-سەرى، ءانشى-كۇيشىلەرىمىز بولسىن بارلىعى وزدەرى جاساعان ورتاسىندا باسىنان كەشكەن تاريحي، ءتۇرلى قوعامدىق،  الەۋمەتتىك جاعدايلارعا بايلانىستى تۇرمىس سالت-داستۇرىندەگى ولەڭدەر ء(دىنني سەنىمگە قاتىستى ولەڭدەر، ۇيلەنۋ سالتى جونىندەگى ولەڭدەر، ءتورت-تۇلىك تۋرالى ولەڭدەر، ءولىم-جىتىمگە قاتىستى ولەڭدەر، ونەر-ءبىلىم تۋرالى ولەڭدەر ت.ب) جارىققا شىعارعان. بىراق ءار ولەڭنىڭ وزىندىك ماعانالارى مەن جەتكىزىلۋ ىرعاقتارى، اۋەندەرى كوڭىل-كۇيگە، ەموتتسياعا بايلانىستى وزگەشە ورىندالىپ، جەتكىزىلىپ وتىرعانىن بىلەمىز. ايتالىق سونىڭ ىشىندەگى «جوقتاۋ» جىرى قايعىلى، مۇڭدى كەلسە، «قوشتاسۋ»، «ماحاببات» جىرلارى ساعىنىشقا جاقىن ۇندەسىپ كەلەدى. ال «بەتاشار»، «جار-جار»،«بەسىك جىرلارى» كوتەرىڭگى، قۋانىشتى كوڭىل-كۇيدە اۋەلەپ جەتەدى. سونداي-اق، «باتىرلار جىرى»، قيسا مەن داستاندار بەلگىلى ەكپىندى ىرعاقپەن ۇران ۇلگىسىندە شىعاندادى.

             قازاق  ءاننىڭ ءوزى مادەنيەتىمىزدىڭ  قۇرامداس بولىگى.ول حالقىمىزدىڭ ءومىر تىرشىلىگىمەن تىنىستاس بولىپ، ءار ءداۋىر وقيعالارىنادا يدەولوگيالىق تۇرعىدان ءۇن قوسىپ وتىرعان. سوندىقتاندا: «ءاننىڭ قىزىمەتى تەك جەڭىل كوڭىل كوتەرۋمەن شەكتەلمەيدى، ول الەۋمەتتىك جۇك كوتەرەتىن شىعارما»،-دەپ عابيت مۇسىرەپوۆ اعامىز تاماشا ايتىپ كەتكەن. ەندەشە، ءبىز بۇگىنگى ءان مادەنيەتىنىڭ ءتۇپ-توركىنىنە دە بىرەر ءسات كوز جۇگىرتىپ، ونىڭ تىلگە جەڭىل، ويعا ورامدى، كوكەيىمىزگە قونىمدى، تەرەڭ تاربيەلىك مازمۇنعا يە ليريكالىق قۋاتىنا دەم بەرگەنىمىز ءجون شىعار. شىنىمەندە بۇگىن ءانشى كوپ، ءشامشى جوق زامان سياقتى. ال ءان مادەنيەتىن ءسال دوعارا تۇرىپ، كۇي ونەرىنە كەلەتىن بولساق; «قازاق، قازاق ەمەس، ناعىز قازاق-دومبىرا»،-ەكەنىن بىلە تۇرا، دومبىرادان توگىلگەن كۇيگە قۇلاق تۇرگىمىز جوق. كۇي ونەرىنىڭ ءوزى دە ۇلكەن ءبىر ونەر سالاسى. كۇيدىڭدە تۇسىنگەن جانعا كەرەمەت ءتىلى بار. ونىڭدا ومىرگە كەلۋىنىڭ استارىندا سىرلى اقيقات، ناعىز اڭىز جاسىرىنىپ جاتقانىن بىلەمىز. دەمەك، الاشقا اللانىڭ مەيرىمى تۇسكەن فيلوسوپ، ونەرلى حالىق ەكەنىنە كوز جۇمباڭىز. ول كەرەك بولسا، ويۋ-ورنەكتەرمەندە وي ايتقان ورەلى ەل. ويۋ-ورنەك ستيلىندە ايرىقشا كوركەم ءتىل، وبرازدى بەينە بار. ءبىز كەمەڭگەرلىگىمىزدى، كەرەمەتىمىزدى، ورلىگىمىزدى ونەرىمىزبەندە سولاي پاش ەتتىك. ءاربىر جاساعان زاتتىق بايلىعىمىزعا ارمان-تىلەگىمىز، سالت-سانا، جورا-جوسىنىمىز،ەرلىگىمىز، ەپتىلىگىمىزدىڭ بولىمىس بوياۋى ءسىڭدى. قۇندى جادىگەرلەرىمىزدە ۇلتتىق حوش ءيىس اڭقىپ تۇرادى.

         تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ كوك تۋى جەلبىرەگەن قۋانىشتى ساتتەردەن باستاپ قوعامدىق ءومىرىمىزدىڭ بارلىق سالاسىندا جاڭعىرۋ مەن العا جىلجىپ وركەندەۋدىڭ بار تىنىسى اشىلا باستاعانى شىن. سونىڭ ەڭ ايقىن ءبىر دالەلى رەتىندە ءوزىمىزدىڭ ءتول تاريحىمىزدى تۇگەندەپ، ۇلتتىق قۇندىلىقتارىمىزدى باعامداۋ بولاتىن. ەل بولۋ ءۇشىن بەسىگىڭدى تۇزە دەمەكشى، قوعامدىق ومىردە، ەل ساياساتىنىڭ ساليقالى تۇستارىن پايدالانا وتىرىپ، يدەولوگيالىق تۇرعىدان جاستارعا پاتريوتتىق تاربيە بەرۋ ماڭداي الدى ءىس. ول ءۇشىن تاعى دا  قازاق حالقىنىڭ ەتنيكالىق تاريحىن، قۇندى جادىگەرلەرلەرىن، دالا وركەنيەتىنىڭ ورلىگىن، مادەنيەتىنىڭ مايەگىن، سالت-ءداستۇرىنىڭ ساندىلىگىن ساناعا ءتۇيۋ مەن باسقاعا پاش ەتۋ ءبىز ءۇشىن ماقتانىش.

 

        بۇگىنگى تاڭدا ءبىز مادەنيەتىمىزدىڭ، ۇلتتىق سانا-سەزىمىمىزدىڭ سەرپىلىسىن تۋدىرىپ، رۋحاني جاڭعىرۋمەن جاندانۋدى كوزدەمەسەك، ءوز وتىمىزدى ءوزىمىز ءوشىرىپ الارىمىز حاق.تاريحىمىز تۇگەلدەنىپ، ۇلتتىق پسيحولوگيامىز كوركەمدەلگەن سايىن، ۇلتتىڭ ۇلىلىعى ورلەپ، ەل وركەندەيدى. ۇلتتىڭ تۇتاستىعىنا، بولاشاعىنا، مەملەكەت تاعدىرىنا تونگەن ارقانداي قاۋىپ-قاتەر ول تاريحتىڭ بۇرمالانۋى، ۇلتتىق سانا-سەزىمدەردىڭ السىرەۋىمەن بايلانىستا بوپ جاتاتىنىن اڭعارعانىمىز ابىزال.

نۇسىپقان قادىرسۇلتان

الماتى وبلىى، الاكول اۋدانى، ىنتالى اۋىلى

پىكىرلەر