اقمولا وبلىسىنىڭ ديقاندارى كوكتەمگى ەگىس جۇمىستارىنا بەلسەندى تۇردە دايىندالۋدا. قويمالاردا – ەگىستىككە ارنالعان بيداي تۇقىمى مەن وسىمدىكتەردى قورعاۋ قۇرالدارى مەن جاڭا تەحنيكا ساتىپ الىندى، سونداي-اق وتكەن جىلعى قارىزدىق مىندەتتەمەلەر ورىندالدى. باستى ماقسات – مول ءونىم الىپ، ءتۇرلى تاۋەكەلدەرگە جان-جاقتى دايىن بولۋ. بۇل كوكشەتاۋدا وتكەن اگروكەڭەستە كوتەرىلگەن نەگىزگى ماسەلە بولدى. اتالعان ءىس-شاراعا وڭىردەگى اۋىل شارۋاشىلىعى كاسىپورىندارىنىڭ 600-دەن استام وكىلى، عىلىمي-زەرتتەۋ ينستيتۋتتارى مەن مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ وكىلدەرى قاتىستى.
جيىندى اشقان اقمولا وبلىسىنىڭ اكىمى مارات احمەتجانوۆ ءوڭىردىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىنداعى الەۋەتى زور ەكەنىن، ەلدىڭ ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋدە جانە اگرارلىق سەكتوردى دامىتۋدا ماڭىزدى ءرول اتقاراتىنىن اتاپ ءوتتى.
«مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ ۇلتتىق قۇرىلتايدا قازاقستاننىڭ الەمدىك اگروونەركاسىپتىك كەشەن كوشباسشىلارىنىڭ بىرىنە اينالۋىنا بارلىق مۇمكىندىگى بار ەكەنىن ەرەكشە اتاپ ءوتتى. سوندىقتان كوكتەمگى ەگىس جۇمىستارىن جوعارى ۇيىمداستىرۋشىلىق دەڭگەيدە، اگروتەحنولوگيالىق تالاپتاردى ساقتاي وتىرىپ جانە رەسۋرستاردى ءتيىمدى پايدالانىپ وتكىزۋ قاجەت. وتكەن جىلى اقمولا وبلىسى ەلىمىزدىڭ باستى استىقتى ءوڭىرى مارتەبەسىن يە ەكەندىگىن تاعى دالەلدەپ، 6,5 ملن توننا كولەمىندە رەكوردتىق ءونىم جينادى. بۇل – مەملەكەت تاراپىنان كورسەتىلگەن سۋبسيديالاۋ مەن جەڭىلدەتىلگەن نەسيە سياقتى قولداۋدىڭ ناتيجەسى. بيىلعى مىندەت – اگروونەركاسىپتىك كەشەندەگى وسى قارقىندى ساقتاۋ»، – دەدى ءوڭىر باسشىسى.
اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىن قولداۋ ماقساتىندا قابىلدانىپ جاتقان مەملەكەتتىك شارالار جونىندە قر اۋىل شارۋاشىلىعى ءبىرىنشى ۆيتسە-ءمينيسترى ازات سۇلتانوۆ باياندادى. ول اگرارشىلارعا ونىمدىلىك پەن تيىمدىلىكتى ارتتىرۋ ءۇشىن بارلىق قولجەتىمدى تەتىكتەردى پايدالانۋعا شاقىردى.
«وتكەن جىلى باستالعان كوكتەمگى ەگىس ناۋقانىن جەڭىلدەتىلگەن قارجىلاندىرۋ بيىل دا جالعاسىن تاپتى. بىلتىر قولايلى اۋا رايى مەن جەڭىلدەتىلگەن قارجىلاندىرۋدىڭ ارقاسىندا جوعارى ناتيجەلەرگە قول جەتكىزىلدى. بيىل دا وسى قارقىندى ساقتاۋىمىز قاجەت. پرەزيدەنت تاپسىرماسىنا سايكەس، جەڭىلدەتىلگەن نەسيەگە وتىنىمدەر قابىلداۋ وتكەن جىلدىڭ قاراشاسىنان باستالدى. بۇعان دەيىن «كەن دالا» باعدارلاماسى بويىنشا قاراجات مامىردا تۇسەتىن. قازىر جەڭىلدەتىلگەن نەسيەلەۋدىڭ جالپى سوماسى 700 ملرد تەڭگەگە جەتىپ، جاڭا رەكورد ورنادى. بىلتىر بۇل سوما 580 ملرد تەڭگە بولاتىن. قارجىلاندىرۋدىڭ قولجەتىمدىلىگىن ارتتىرۋ ءۇشىن قاراجات الۋعا ارنالعان ارنالار سانى 6-عا دەيىن كەڭەيدى: قاراجاتتى اگرارلىق نەسيە كورپوراتسياسى، اكك، ەكىنشى دەڭگەيلى بانكتەر، نەسيەلىك سەرىكتەستىكتەر، وڭىرلىك ينۆەستيتسيالىق ورتالىقتار مەن ميكروقارجى ۇيىمدارى ارقىلى الۋعا بولادى»، – دەدى ازات سۇلتانوۆ.
سونداي-اق ول بيىل تەحنيكانى جەڭىلدەتىلگەن ليزينگ ارقىلى قارجىلاندىرۋ كولەمى 200 ملرد تەڭگەگە دەيىن ارتقانىن، ال فورۆاردتىق ساتىپ الۋ باعدارلاماسى بويىنشا 30 ملرد تەڭگە كولەمىندە قارجى بولىنەتىنىن اتاپ ءوتتى. تىڭايتقىشتار ەنگىزۋ، تۇقىم ساپاسى مەن ەگىس القاپتارىن ءارتاراپتاندىرۋ ماسەلەلەرى دە باستى نازاردا ەكەنىن جەتكىزدى.
كوكتەمگى ەگىس جۇمىستارىن ۇيىمداستىرۋ بارىسى تۋرالى اقمولا وبلىسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى مۇرات بالپان بايانداما جاسادى. ول وڭىردەگى دايىندىق جۇمىستارى جونىندە مالىمەت بەردى.
بيىل ءوڭىردىڭ اگروونەركاسىپتىك كەشەنىن دامىتۋعا شامامەن 200 ملرد تەڭگە باعىتتالعان. ونىڭ ىشىندە 63,3 ملرد تەڭگە – سۋبسيديالار، 140 ملرد تەڭگەگە جۋىعى – جەڭىلدەتىلگەن نەسيەلەۋ مەن فورۆاردتىق ساتىپ الۋعا بولىنگەن قارجى.
شارۋالار اراسىندا «كەن دالا» جانە «كەن دالا – 2» جەڭىلدەتىلگەن نەسيەلەۋ باعدارلامالارى ۇلكەن سۇرانىسقا يە. بۇگىندە 96,5 ملرد تەڭگەگە 606 ءوتىنىم بەرىلىپ، ونىڭ 413-ءى ماقۇلدانىپ، جالپى سوماسى 65,9 ملرد تەڭگەنى قۇرادى.
ونىمدىلىكتى ارتتىرۋ ماقساتىندا توپىراققا 336 مىڭ توننا مينەرالدىق تىڭايتقىش ەنگىزۋ جوسپارلانعان. وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا تىڭايتقىش ەنگىزىلەتىن القاپتار كولەمى 78 مىڭ گەكتارعا ۇلعايادى. قازىرگى تاڭدا وتاندىق وندىرۋشىلەرمەن 66,9 مىڭ توننا تىڭايتقىشتى جەتكىزۋ بويىنشا 266 كەلىسىمشارت جاسالدى. تۇقىممەن قامتاماسىز ەتۋ بويىنشا دا اۋقىمدى جۇمىس اتقارىلدى.
اۋىل شارۋاشىلىعى تەحنيكاسىن دايىنداۋ دا ماڭىزدى ءرول اتقارادى. قازىرگى تاڭدا بارلىق تەحنيكا دايىن. ەگىس جۇمىستارىنا شامامەن 37 مىڭ بىرلىك تەحنيكا جۇمىلدىرىلماق.
جيىن بارىسىندا سونداي-اق توو «ا.ي. باراەۆ اتىنداعى استىق شارۋاشىلىعى عىلىمي-وندىرىستىك ورتالىعىنىڭ» باسقارما توراعاسى تيمۋر ساۆين، توو «جەر-1» كاسىپورنىنىڭ باس اگرونومى سۆەتلانا ورەحوۆا، توو «جۋراۆلەۆكا-1» باس اگرونومى نيكولاي تسەونەل، توو «ديحان پليۋس» ديرەكتورى دەنيس شۆايبوۆيچ جانە رمك «قازگيدرومەت» اقمولا فيليالىنىڭ ديرەكتورى باقىت ماكاجانوۆا ءسوز سويلەدى.
اگروكەڭەس قورىتىندىسى بويىنشا كوكتەمگى ەگىس ناۋقانىنا 100% تەحنيكا دايىندىعىن قامتاماسىز ەتۋ، اۋىل شارۋاشىلىعى تاۋار وندىرۋشىلەرىن ارزانداتىلعان ديزەل وتىنىمەن ۋاقتىلى قامتاماسىز ەتۋ جانە تۇقىم جاڭارتۋ كورسەتكىشىن ارتتىرۋ تاپسىرىلدى.
