Aqmola oblysynyń dıqandary kóktemgi egis jumystaryna belsendi túrde daıyndalýda. Qoımalarda – egistikke arnalǵan bıdaı tuqymy men ósimdikterdi qorǵaý quraldary men jańa tehnıka satyp alyndy, sondaı-aq ótken jylǵy qaryzdyq mindettemeler oryndaldy. Basty maqsat – mol ónim alyp, túrli táýekelderge jan-jaqty daıyn bolý. Bul Kókshetaýda ótken agrokeńeste kóterilgen negizgi másele boldy. Atalǵan is-sharaǵa óńirdegi aýyl sharýashylyǵy kásiporyndarynyń 600-den astam ókili, ǵylymı-zertteý ınstıtýttary men memlekettik organdardyń ókilderi qatysty.
Jıyndy ashqan Aqmola oblysynyń ákimi Marat Ahmetjanov óńirdiń aýyl sharýashylyǵy salasyndaǵy áleýeti zor ekenin, eldiń azyq-túlik qaýipsizdigin qamtamasyz etýde jáne agrarlyq sektordy damytýda mańyzdy ról atqaratynyn atap ótti.
«Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev Ulttyq quryltaıda Qazaqstannyń álemdik agroónerkásiptik keshen kóshbasshylarynyń birine aınalýyna barlyq múmkindigi bar ekenin erekshe atap ótti. Sondyqtan kóktemgi egis jumystaryn joǵary uıymdastyrýshylyq deńgeıde, agrotehnologııalyq talaptardy saqtaı otyryp jáne resýrstardy tıimdi paıdalanyp ótkizý qajet. Ótken jyly Aqmola oblysy elimizdiń basty astyqty óńiri mártebesin ıe ekendigin taǵy dáleldep, 6,5 mln tonna kóleminde rekordtyq ónim jınady. Bul – memleket tarapynan kórsetilgen sýbsıdııalaý men jeńildetilgen nesıe sııaqty qoldaýdyń nátıjesi. Bıylǵy mindet – agroónerkásiptik keshendegi osy qarqyndy saqtaý», – dedi óńir basshysy.
Aýyl sharýashylyǵy salasyn qoldaý maqsatynda qabyldanyp jatqan memlekettik sharalar jóninde QR Aýyl sharýashylyǵy birinshi vıe-mınıstri Azat Sultanov baıandady. Ol agrarshylarǵa ónimdilik pen tıimdilikti arttyrý úshin barlyq qoljetimdi tetikterdi paıdalanýǵa shaqyrdy.
«Ótken jyly bastalǵan kóktemgi egis naýqanyn jeńildetilgen qarjylandyrý bıyl da jalǵasyn tapty. Byltyr qolaıly aýa raıy men jeńildetilgen qarjylandyrýdyń arqasynda joǵary nátıjelerge qol jetkizildi. Bıyl da osy qarqyndy saqtaýymyz qajet. Prezıdent tapsyrmasyna sáıkes, jeńildetilgen nesıege ótinimder qabyldaý ótken jyldyń qarashasynan bastaldy. Buǵan deıin «Ken dala» baǵdarlamasy boıynsha qarajat mamyrda túsetin. Qazir jeńildetilgen nesıeleýdiń jalpy somasy 700 mlrd teńgege jetip, jańa rekord ornady. Byltyr bul soma 580 mlrd teńge bolatyn. Qarjylandyrýdyń qoljetimdiligin arttyrý úshin qarajat alýǵa arnalǵan arnalar sany 6-ǵa deıin keńeıdi: qarajatty Agrarlyq nesıe korporaııasy, ÁKK, ekinshi deńgeıli bankter, nesıelik seriktestikter, óńirlik ınvestıııalyq ortalyqtar men mıkroqarjy uıymdary arqyly alýǵa bolady», – dedi Azat Sultanov.
Sondaı-aq ol bıyl tehnıkany jeńildetilgen lızıng arqyly qarjylandyrý kólemi 200 mlrd teńgege deıin artqanyn, al forvardtyq satyp alý baǵdarlamasy boıynsha 30 mlrd teńge kóleminde qarjy bólinetinin atap ótti. Tyńaıtqyshtar engizý, tuqym sapasy men egis alqaptaryn ártaraptandyrý máseleleri de basty nazarda ekenin jetkizdi.
Kóktemgi egis jumystaryn uıymdastyrý barysy týraly Aqmola oblysy ákiminiń orynbasary Murat Balpan baıandama jasady. Ol óńirdegi daıyndyq jumystary jóninde málimet berdi.
Bıyl óńirdiń agroónerkásiptik keshenin damytýǵa shamamen 200 mlrd teńge baǵyttalǵan. Onyń ishinde 63,3 mlrd teńge – sýbsıdııalar, 140 mlrd teńgege jýyǵy – jeńildetilgen nesıeleý men forvardtyq satyp alýǵa bólingen qarjy.
Sharýalar arasynda «Ken Dala» jáne «Ken Dala – 2» jeńildetilgen nesıeleý baǵdarlamalary úlken suranysqa ıe. Búginde 96,5 mlrd teńgege 606 ótinim berilip, onyń 413-i maquldanyp, jalpy somasy 65,9 mlrd teńgeni qurady.
Ónimdilikti arttyrý maqsatynda topyraqqa 336 myń tonna mıneraldyq tyńaıtqysh engizý josparlanǵan. Ótken jylmen salystyrǵanda tyńaıtqysh engiziletin alqaptar kólemi 78 myń gektarǵa ulǵaıady. Qazirgi tańda otandyq óndirýshilermen 66,9 myń tonna tyńaıtqyshty jetkizý boıynsha 266 kelisimshart jasaldy. Tuqymmen qamtamasyz etý boıynsha da aýqymdy jumys atqaryldy.
Aýyl sharýashylyǵy tehnıkasyn daıyndaý da mańyzdy ról atqarady. Qazirgi tańda barlyq tehnıka daıyn. Egis jumystaryna shamamen 37 myń birlik tehnıka jumyldyrylmaq.
Jıyn barysynda sondaı-aq TOO «A.I. Baraev atyndaǵy Astyq sharýashylyǵy ǵylymı-óndiristik ortalyǵynyń» basqarma tóraǵasy Tımýr Savın, TOO «Jer-1» kásipornynyń bas agronomy Svetlana Orehova, TOO «Jýravlevka-1» bas agronomy Nıkolaı eonel, TOO «Dıhan Plıýs» dırektory Denıs Shvaıbovıch jáne RMK «Qazgıdromet» Aqmola fılıalynyń dırektory Baqyt Makajanova sóz sóıledi.
Agrokeńes qorytyndysy boıynsha kóktemgi egis naýqanyna 100% tehnıka daıyndyǵyn qamtamasyz etý, aýyl sharýashylyǵy taýar óndirýshilerin arzandatylǵan dızel otynymen ýaqtyly qamtamasyz etý jáne tuqym jańartý kórsetkishin arttyrý tapsyryldy.
