اقتاۋ ماڭىندا اپاتقا ۇشىراعان Azerbaijan Airlines اۋە كومپانياسىنىڭ ۇشاعى رەسەيلىك «پانتسير-س» زىمىرانىمەن اتىپ تۇسىرىلگەن، دەپ حابارلايدى "ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى Reuters اگەنتتىگىنە سىلتەمە جاساپ.
بۇل تۋرالى Reuters ازەربايجان ۇكىمەتىندەگى دەرەككوزگە سىلتەمە جاساپ مالىمدەدى.
«ازەربايجاندا ۇشاقتان الىنعان جانە حالىقارالىق ساراپتاما بارىسىندا انىقتالعان «پانتسير-س» زىمىرانىنىڭ بولشەگى بار»، — دەگەن باكۋدەگى جوعارى لاۋازىمدى شەنەۋنىك Reuters اگەنتتىگىنە.
بۇعان دەيىن قازاقستاننىڭ كولىك مينيسترلىگى Embraer-190 ۇشاعىنىڭ اپاتىن تەكسەرۋ بويىنشا الدىن الا ەسەپتى جاريالاعان بولاتىن. ەسەپكە سايكەس، بوتەن مەتالل زاتتار قالدىرعان شۇرق تەسىكتەر ۇشاقتىڭ قۇيرىق بولىگىنەن، تومەنگى بولىگىنەن جانە سول جاق قاناتىنان انىقتالعان.
قازاقستاننىڭ كولىك مينيسترلىگى ۇشاقتىڭ گيدراۆليكالىق جۇيەلەرىنە زاقىم كەلتىرگەن بوتەن مەتالل زاتتاردىڭ كوپتەگەن تەسىكتەر قالدىرعانىن حابارلادى. قورىتىندى ەسەپ بارلىق تەرگەۋ جۇمىستارى اياقتالعان سوڭ ازىرلەنەدى.
الدىن الا ەسەپكە سايكەس، بوتەن مەتالل زاتتار قالدىرعان كوپتەگەن تەسىك بەلگىلەرى ۇشاقتىڭ قۇيرىق بولىگىنەن، تومەنگى بولىگىنەن جانە سول جاق قاناتىنان انىقتالدى. بۇل فاكتىلەر ەسەپكە قوسا تىركەلگەن فوتوسۋرەتتەردەن راستالدى.
جەلتوقساننىڭ 25-ىندە استانا ۋاقىتىمەن 10:13:31-دە ەكيپاج العاش رەت قيىندىقتارعا تاپ بولعان. قاتتى سوققى ەستىلىپ، اۆتوپيلوت اجىراتىلعانى تۋرالى دابىل ىسكە قوسىلعان. بىرنەشە سەكۋندتان كەيىن تاعى ءبىر سوققى تىركەلگەن. مەتالل زاتتار گيدراۆليكالىق جۇيەلەردى زاقىمداپ، ناتيجەسىندە سۇيىقتىق اعىپ كەتىپ، رۋل جۇيەسىنىڭ ىستەن شىعۋىنا سەبەپ بولۋى مۇمكىن.
ءبىر مينۋتتان كەيىن كوماندير ەكيپاج مۇشەلەرىنە حابارلاسىپ: «اللو، نە بولدى؟» – دەپ سۇراعان. بورتسەرىك: «ەكى ورىندىق جارىلدى، جولاۋشىلار ورىندارىنان تۇرىپ كەتتى. ولاردى ورنىنا وتىرعىزۋعا تىرىسىپ جاتىرمىن»، – دەپ جاۋاپ بەرگەن.
وسىدان كەيىن ەكيپاج گروزنىي، روستوۆ جانە اقتاۋ اۋەجايلارىنىڭ ديسپەتچەرلەرىمەن بايلانىسقا شىققان. ەسەپتە ەكيپاجدىڭ جۇرگىزگەن كەلىسسوزدەرى ەگجەي-تەگجەيلى باياندالعان. ەكيپاج باسقارۋدى جوعالتىپ جاتقانىن حابارلاعان. الدىمەن ماحاچكالاداعى اۋا رايىن سۇراتقان. سودان كەيىن باكۋگە قايتۋ تۋرالى شەشىم قابىلداعان. رۋل ىستەن شىققانىنان كەيىن جارتى ساعات وتكەن سوڭ اقتاۋعا قونۋ تۋرالى شەشىم شىعارعان.
ەسكە سالا كەتەيىك، ۇشاق بورتىندا 67 ادام بولعان. ولاردىڭ اراسىندا ازەربايجان، رەسەي، قازاقستان جانە قىرعىزستان ازاماتتارى بار. اپات سالدارىنان 38 ادام قازا تاپتى. اقتاۋ اۋەجايىنىڭ بارلىق قۇتقارۋ قىزمەتتەرى دەرەۋ ىسكە قوسىلىپ، جولاۋشىلاردى ەۆاكۋاتسيالادى.
تەرگەۋ بارىسىندا ۇشاقتان الىنعان بوگدە زاتتار فوتوسۋرەتتەرمەن راستالدى. ۇشاق قۇرىلىمىنداعى تىك تەسىك بەلگىلەرى بوگدە نىسانداردىڭ كىرگەنىن كورسەتتى. كەيبىر زاقىمدانۋلاردىڭ ناقتى تىكبۇرىشتى پىشىندە بولۋى ەرەكشە نازار اۋدارتۋدا. قازىرگى تاڭدا كوميسسيا ۇشاقتىڭ زاقىمدانۋ ەرەكشەلىكتەرىن زەرتتەپ جاتىر. زاتتاردىڭ قايدان كەلگەنىن انىقتاۋ ءۇشىن قوسىمشا ساراپتامالار جۇرگىزىلەتىن بولادى.
ەسكە سالا كەتەيىك، قايعىلى وقيعا 2024 جىلى 25 جەلتوقسان كۇنى بولعان ەدى. بۇل تراگەديانىڭ سالدارىنان ۇشاقتىڭ كاپيتانى يگور كشنياكين، ەكىنشى پيلوت الەكساندر كاليانينوۆ جانە اعا بورتسەرىك حاكيما اليەۆامەن قاتار 38 ادام قازا تاپقان بولاتىن. ولارعا ازەربايجاننىڭ ۇلتتىق قاھارمانى اتاعى بەرىلدى.
كەلەسى كۇنى، 26 جەلتوقساندا باستاپقى مالىمەت بويىنشا ۇشاق رەسەيدىڭ «پانتسير-س1» اۋە قورعانىس جۇيەسى ارقىلى اتىپ تۇسىرىلگەنىن حابارلانعان بولاتىن. كەيىنىرەك رەسەي تاراپى تراگەديانىڭ سەبەپتەرىن بۇلىڭعىرلاتۋعا تىرىسىپ، ءتۇرلى بولجامدار ۇسىندى.
بولجام بويىنشا، گروزنىي اۋە كەڭىستىگىندە ۇشاق رەسەيلىك اۋە قورعانىس جۇيەسىنىڭ شابۋىلىنا ۇشىراعاننان كەيىن باعىتىن وزگەرتۋگە ءماجبۇر بولعان، وسىلايشا قازاقستانعا جەتىپ اپاتقا ۇشىراعان.
27 جەلتوقساندا روساۆياتسيا بپلا-عا (ۇشقىشسىز ۇشاقتارعا) قارسى ءىس-شارالار جۇرگىزۋ جوسپارى بويىنشا جۇمىس جۇرگىزىلگەنىن راستادى. 27 جەلتوقساندا Azerbaijan Airlines اپاتتىڭ سەبەبىن «فيزيكالىق جانە تەحنيكالىق كەدەرگىلەر» دەپ اتادى.
ازەربايجان پرەزيدەنتى يلحام اليەۆ اپاتقا رەسەي وكىلدەرى كىنالى دەپ مالىمدەپ، ماسكەۋ وتەماقى تولەۋى كەرەك دەگەن تالاپ قويدى.
كەيىن رەسەي پرەزيدەنتى ۆلاديمير پۋتين اليەۆكە ۇشاق «رەسەيدىڭ اۋە كەڭىستىگىندە اپاتقا ۇشىراعانى ءۇشىن» كەشىرىم سۇرادى. رەسەي بيلىگى ازەربايجان ۇشاعى گروزنىيعا قونباق بولعان كەزدە ۋكراينالىق دروندارعا بايلانىستى قالا توبەسىندە اۋە قورعانىس جۇيەسى ىسكە قوسىلىپ تۇرعانىن مويىنداعان.
كەيىن ازەربايجان ۇشاعىنىڭ اپاتقا ۇشىراۋىنىڭ تەرگەۋ قورىتىندىلارىن كۇتىپ وتىرعاندا رەسەي تاراپى كىنالىلەردى جازالاۋدان گورى، ماسەلەنى ماعىناسىز تالاسقا بۇرۋعا تىرىسقانىن حابارلادىق.
اتالعان داۋدىڭ باسى رەسەي سىرتقى ىستەر ءمينيسترى سەرگەي لاۆروۆتىڭ «قارا جاشىكتەردەن» الىنعان دەرەكتەر «مەديا كەڭىستىكتە تاراعان اقپاراتتى راستامايدى» دەگەن مالىمدەمەسىنەن باستالعان بولاتىن. ال قازاقستان ۆيتسە-پرەمەرى قانات بوزىمباەۆ شىنايى دەرەكتىڭ تارالىپ كەتكەن مالىمەتتەن ايىرماسى بارىن ايتقان. ونىڭ ايتۋىنشا، برازيليادا اشىلىپ وقىلعان قارا جاشىك مالىمەتتەرى زەرتتەلىپ، وتكەن اپتادا الدىن-الا قورتىندىسى جاريالانۋى كەرەك بولاتىن.