كەشە كەشكىسىن امەريكادان اعاتايىم قوڭىراۋ شالدى. اعاتايىم دەپ وتىرعانىم – التى الاشتىڭ ابىزى،دانىشپان جازۋشى مۇحتار ماعاۋين كوكەم. سەكسەننىڭ سەڭگىرىنە شىققان سەمسەر ءتىلدى جازۋشىنىڭ بوزبالا كەزىمنەن كوكەيىمە قوناقتاعان قوڭىر داۋىسى مۇحيتتىڭ ارعى شەتىنەن قىراننىڭ ۇنىندەي ساڭقىلداپ شىقتى. شىنى كەرەك، اعامىزدى ءبىز دە ساعىنىپ قالىپپىز، اعامىز دا بىزدەي باۋىرلارىن ساعىنعانى ءسوز لامىنەن سەزىلىپ تۇردى. ءساتىن سالعاندا بايلانىس جۇيەسى وڭتايلى بولىپ، كوكەمنىڭ ءۇنى ءدال قاسىمدا تۇرعانداي بوگەتسىز ەستىلىپ، وي تيەگىن اعىتقان اعاتايىم اقتارىلا سويلەپ، العاۋسىز سىر شەرتتى. قازاق حالقىنىڭ قازىرگى كوكەيكەستى ماسەلەلەرى، رۋحاني حال احۋالىمىز، ءوزىنىڭ شىعارماشىلىق جوسپارى، جارىق كورگەن 26 تومدىق شىعارمالار جيناعى، شىڭعىس حان، جوشى ۇلىسى تاۋاريحىن جاڭعىرتۋ توڭىرەگىندە تولعامدى وي-پىكىرلەرىمەن ءبولىستى. اعامىز قازىرگى ۋاقىتتا جوسپارلى ەم-شارا قابىلداپ جۇرگەن كورىنەدى. جازۋ-سىزۋ ون بەس كۇندەي ايالداپ تۇرعانىن ايتتى. اعامىز كەزەكتى ۇلكەن جۇمىس، ونەر جولىنداعى جاڭا جورىقتار الدىندا ءسال دامىلداپ، دەنساۋلىعىن تىڭايتىپ، كۇش-قۋات جيناپ، باپتانىپ وتىرعان سىڭايى بايقالادى. ءبىر بايقاعانىم، قاشان دا قالىڭ ەلىنىڭ، قايمانا قازاعىنىڭ بۋىرقانعان ءومىر-تىرشىلىگىنە نەمقۇرايلى قارامايتىن جاناشىر ءھام جانكۇيەر م.ماعاۋينگە ءتان قىراعىلىق، سەرگەكتىك پەن سەزىمتالدىق الىپ مۇحيتتىڭ ارعى جاعىندا وتىرعانىمەن ءسال سايابىرلاماعان، كەرىسىنشە كۇشەيە، ۇدەي تۇسكەن سەكىلدى. قىران م.ماعاۋين بىزدەگى قۇمىرسقانىڭ قىبىرىن، شىركەيدىڭ ىزىڭىن دا سەرگەكتىكپەن قاداعالاپ ءۇن قاتقانىنا قايران قالدىم.
كەمەڭگەر م.ماعاۋين اعامنىڭ الدىنا بارعان بىزدەي ىنىلەرى نەبىر عاجاپ شىنايى، دايەكتى دە مايەكتى اڭگىمەلەرىن ەستىپ، رۋحاني بايىپ، سەڭگىر تاۋدىڭ جوتاسىنا كوتەرىلگەندەي سەرپىلىپ قالاتىنبىز. اعامىزدىڭ العاۋسىز وي-پىكىرىن، اق جاۋىنداي سەلدەتكەن العىس-باتاسىن ءۇي-ىشىمىزبەن بىرگە ەستىپ، وسى جولى دا ەڭسەمىز كوتەرىلىپ،مەيمانامىز تاسىپ، وسيەتتى سوزدەرىنەن ومىرىمىزگە تاۋسىلماس ازىق، ساباق العانداي اسەردە بولدىق. قازاقتىڭ ەسكى مۇراسى، تۇرىك حالىقتارىنىڭ سالت-ءداستۇرى تۋرالى زەرتتەۋ باعىتىما اقىل-كەڭەس بەرىپ، تىلەكتەستىگىن ءبىلدىرىپ، الداعى ۋاقىتتا جاسالاتىن شارۋالار مول ەكەندىگىنە دە توقتالدى. جاستايىمنان شىلبىرىمنان ۇستاپ، جەتەككە ەرتىپ، ءتالىم-تاربيە بەرىپ، جاساندىلىقتان ادا، جاقسى ادام بولۋدى قاعيدات ەتكەن اعاتايىم – ماعان دا، بارشا الاشقا دا ايبىن، تەمىرقازىق. مەنىڭ ءوز باسىمدا الىستا جۇرگەن اقساقالدى قانشا ساعىنسام دا مازالاپ حات جازىپ، قوڭىراۋ شالۋ عادەتىمدە مۇلدە جوق. 2014 جىلى اعاتايىم امەريكادان ەلگە كەلگەن ءبىر ساپارىندا، ول كەزدە مەن استانادا ەدىم، ارنايى الماتىدان قوڭىراۋ شالىپ، تىلەك-نيەتىن ءبىلدىرىپ، شىعارماشىلىق جوسپارىن اڭگىمەلەسكەن. سودان بەرى، مىنە، تۋرا 10 جىل جوڭكىلىپ ءوتىپتى. ال م.ماعاۋين اعاتايىم سول كەزدەگى كوزدەگەن جوسپارىن اسىرا ورىنداپ، 26 توم ەڭبەگىن الاشىنا تارتۋ ەتتى، شىڭعىس حان، جوشى حان،سايىپقىران سايىن حان، ەسكى تۇركىلەردىڭ ەلدىك تاريحىن جاڭعىرتتى، كوشپەندى حالىقتاردىڭ تۇتاستىعىن تۋ ەتتى. اعامىز ءوزى دارىپتەگەن جامبىل اتانىڭ جاسىنا كەلسىن، كوپتومدىعى الاشىنا قۇت-تۇمار بولسىن، ماعان سويلەسكەن ءساتىن تيەك ەتىپ دۇعاي سالەم جولداعان تۇرىسبەك ساۋكەتاي، قورعانبەك امانجول سەكىلدى «جۇلدىزدىڭ» جامپوزدارى جانە اتى-ءجونىن اتاپ ۇلگەرمەگەن نيەتتەس-تىلەكتەس كوپتەگەن دارىندى ءىنى-قارىنداستارىنا ىستىق سالەمى بار، قابىل الىڭىزدار!
Akedil Toishan
