سوڭعى كەزدەرى قوعامداعى ەڭ ماڭىزدى جاڭالىقتىڭ ءبىرى تالگودا زورلانعان ايەل تاعدىرى. بىردەن ىسكە كوشەيىك. وقيعا قالاي بولىپ ەدى ءوزى؟ جاپا شەگۋشى جالعىزدان جالعىز جولاۋشىلار ۆاگونىنداعى جەكە بولمەدە وتىرادى. سول ساتتە كوكتەن تۇسكەندەي بەلگىسىز ازامات كەلىپ، ايەلدى جىنىستىق قاتىناسقا يتەرمەلەيدى، دۇرىسى كادىمگىدەي قوعامدىق ورىندا زورلايدى. وعان ايەل ەشكىمدى كومەككە شاقىرمايدى، ايقايعا باسپايدى. ايقايلاي سالسا، پويىزداعى جۇزدەگەن ادامنىڭ ءبىرى جەتىپ كەلەر ەدى. سوعان قاراعاندا قارسىلىق كورسەتپەدى مە دەپ تە ويلاپ قالاسىن. ءجا، بۇل ءجاي عانا وي عوي. ەڭ سوراقىسى، بىرىنشىسىنەن كەيىن ەكىنشىسى ىسكە كوشەدى. تۇسىنگەن جانعا بۇل تەڭىزدەگى اراب پەن قازاق قىزىنىڭ وقيعاسىنان دا اۋىر دۇنيە.
ءيا، ەكى بىردەي ەركەكتىڭ استىندا قالعان جولاۋشى ايەلدىڭ جاي-كۇيى جاقسى بولماۋى كەرەك. قۇداي بەتىن ارى قىلسىن ارينە، بىراق بۇنداي وقيعادان كەيىن ار-ۇياتىن جالاۋ ەتكەن كەز كەلگەن نازىك جاندى ادەتتە ومىرمەن ءبىرجولا قوشتاسادى. ياكي اۋىر كۇيزەلىستى باستان كەشىپ، ەسىنەن اداسىپ قالادى. نەمەسە "قايسار" ايەلدەردىڭ قاتارىنان بولسا، قاسقايعان كۇيى ءىستى سوڭىنا دەيىن جەتكىزىپ، قوس بىردەي وپاسىزدى كەم دەگەندە 10 جىلعا توعىتۋعا ارەكەت ەتەتىن ەدى. قاراپايىم بازارشى ەمەس، قوعامنىڭ زيالى ازاماتشاسى، بىلدەي ءبىر عىلىم دوكتورى بولعان سوڭ وسى ارەكەتتى زورلىق-زومبىلىق كورگەن ايەلدەن ەل بولىپ، جۇرت بولىپ جانىمىزدى سالىپ كۇتتىك. وكىنىشكە وراي، كۇتكەن ءۇمىتىمىز اقتالمادى. قوس بىردەي ءجابىر كورسەتۋشى ەكى جارىم-اق جىلدى ارقالاپ، تايراڭداپ كەتە باردى. ال زورلانعان ايەلدىڭ اۋرۋحانادا ەكى-اق كۇن جاتىپ، قاشىپ كەتكەنى تاعى دا سەنىمگە سەلكەۋ ءتۇسىردى. جارايدى، زورلىق كورگەن ازاماتشاعا الگىلەر قوماقتى قاراجات ۇسىندى، ال ايەل ونى قالتاعا باسىپ الىپ، ۇيىندە جاتىر دەلىك. بىراق ۋىز ار، ءور نامىس ءۇشىن، بۇكىل قازاق قىزدارىنىڭ ۇركەك ۇياتى ءۇشىن ءىستى سوڭىنا دەيىن جەتكىزىپ، ەكەۋىنە پالەن جىل ارقالاتسا، مورالدى شىعىن دەپ كوپتەۋ اقشا ءوندىرىپ الۋعا بولاتىن ەدى. وسى جەردە جابىرلەنۋشىنىڭ "ەسەپتەۋىشى" دۇرىس ىستەمەي قالىپتى، ءا؟! جو، جوق ءبىز ايەلدى كىنالاۋدان اۋلاقپىز. تەك ءبىر ماڭىزدى دۇنيەنىڭ شەتىن شىعارعىمىز كەلىپ تۇر. وسىدان ءۇش اي بۇرىن، بۇكىل پويىز بىتكەن جينالىستان كوز اشپاي، وزەكتى ماسەلەنى قايتا-قايتا قوزعاپ، ۇلكەن سۇزگىدەن وتكىزىپتى. جولسەرىكتەردى ابدەن شارشاتقان بۇل جينالىس جوعارىداعى "جىنىس" ماسەلەسىنە تىكەلەي قاتىستى ەكەن. ماسەلە: ەر ادام مەن ايەل ادامداردىڭ پويىزدارى بولەك بولۋى تۋرالى. وسى كۇنگە دەيىن "بولەك پويىز" ماسەلەسى قانشا ايتسان دا اقىلعا قونىمسىز، ساناعا نانىمسىز بولىپ كورىنگەن. ەستىگەن ادامنىڭ كۇلكىسى كەلەرلىكتەي ەدى. ايتكەنمەن سوڭعى بولعان "پويىزداعى زورلىق" وقيعاسى ايەل ادامدار مەن ەرلەردىڭ بولەك جاتقانى دۇرىس ەكەنىن "ادەمى" دالەلدەپ بەردى. وسى ورايدا ويعا بىلتىرعى مىسقىلعا اينالعان "اۆتوكرەسلو" ماسەلەسى دە ەرىكسىز ورالادى. ونى قايتا قاجاپ قايتەمىز، ايتەۋىر شەشىمى بالالار اۆتوكرەسلوسى كۇرت قىمباتتاپ، تاپشى زاتقا اينالعانمەن اياقتالعان. اۆتوكرەسلونىڭ سارا جولىمەن كەلە جاتقان، پويىزداعى زورلىق ماسەلەسىنىڭ سوڭى جولدىڭ ۋ-داي قىمباتتاۋىنا اپارا جاتقانداي. دەمەك پويىزداعى زورلىق - پويىز سالاسىنداعى ءبىر بيزنەسمەننىڭ ويدان شىعارعان ەرتەگىسى عانا سەكىلدى. سەبەبى تىرشىلىك ءۇشىن كۇرەستىڭ، باسەكەلەستىكتىڭ قىزعان شاعىندا وسىنداي قوعامدا شۋ تۋعىزىپ، جوباندى جۇزەگە اسىرىپ تۇرماسان دا بولمايدى. كۇتىڭىزدەر، حالايىق! تاعى ءبىر قىمباتشىلىقتىڭ سالقىن لەبىن سەزگەلى تۇرمىز.
اقگۇل ايداربەكوۆا
"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى
