شىعىس قازاقستاننىڭ پاتشالار القابىنداعى ەرەكشە اينالمالى قورشاۋى بار «پاتشا» قورعانىندا ءمۇيىزى التىن سىممەن ورىلگەن بۇعىنىڭ بەينەسى بار ەۋرازيا كەڭىستىگىندە بىرەگەي جادىگەر تابىلدى. ايتا كەتۋ كەرەك، قازىرگى تاڭدا ايماقتا ارحەولوگيالىق ەسكەرتكىشتەردى زەرتتەۋ بويىنشا وبلىستىق باعدارلامانىڭ ەكىنشى كەزەڭى جۇزەگە اسۋدا.
وبلىس اكىمى تارباعاتاي اۋدانىنا جاساعان جۇمىس ساپارى اياسىندا جاڭا جادىگەرلەرمەن تانىستى. بۇگىندە اتالمىش القاپتىڭ 25 شاقىرىم اۋماعىندا كەڭ كولەمدى زەرتتەۋ جۇمىستارى ءجۇرىپ جاتىر. قازاقستاننىڭ جەتەكشى ارحەولوگتارى زەينوللا ساماشەۆ پەن ابدەش تولەۋباەۆتىڭ باسشىلىعىمەن جەتى توپ جانە ءال-فارابي اتىنداعى قازاق مەملەكەتتىك اكادەمياسىنىڭ ەكسپەديتسياسى ىسكە بىلەك سىبانا كىرىسكەن. العاشقى جادىگەرلەر ەرەكشە اينالمالى قورشاۋى بار «پاتشا» قورعانىندا تابىلعان. ولاردىڭ قاتارىندا مۇيىزدەرى التىن سىمنان ورىلگەن بۇعىلاردىڭ بىرەگەي پىشىندەرى، التىن اشەكەيلەر مەن التىن ارقارلار جانە وتە ۇساق مونشاقتار بار.
– ەلەكە سازى ەسكەرتكىشىندە ءبىزدىڭ باقىتىمىزعا قاراي وتكەن جىلى «التىن ادام»، بيىل دا وتە قىزىقتى زاتتار تاۋىپ جاتىرمىز. ولار ب.ز.د. 8 عاسىرداعى اتا-بابالارىمىزدىڭ مادەنيەتىن، تۇرمىس-تىنىسىن كورسەتەدى. العاشقى قادامىمىز قۇتتى، ءۇمىتىمىز بار. بۇلار تەك العاشقى تابىلعان مۇرالار، قالعاندارى وسى ايدىڭ سوڭىندا، تامىزدىڭ باسىنا قاراي بولىپ قالادى، – دەدى زەينوللا ساماشەۆ.
ابدەش تولەۋباەۆتىڭ ايتۋىنشا، ەكى اپتادان كەيىن «ساردار-1» ۇلكەن جەرلەۋ كامەراسى اشىلادى. زەرتتەۋ جۇرگىزىلىپ جاتقان بۇل قورىمدا بىرقاتار كونە مەديتسينالىق قۇرالدار، سونىمەن قاتار، ەرتە ساق كەزەڭىنە جاتاتىن تاس پىشاقتار بار.
– بۇل – قازاقستان تاريحىنا جاڭا كوزقاراس. حالقىمىزدىڭ تاريحىن قايتا جازدىراتىن تىڭ مۇرالار. ءبىزدىڭ تەك كوشپەلى ەل بولماعانىمىزدى ايقىندايدى. اتا-بابامىزدىڭ ءبىزدىڭ زامانىمىزعا دەيىنگى 8 عاسىردا جوعارى دەڭگەيدەگى وركەنيەتتى قالىپتاستىرعانىن دالەلدەيدى. تەرەڭ ءبىلىم مەن تەحنولوگيا ءتىلىن بىلگەنىن كورسەتەدى. ونى ءبىز بۇكىل الەمگە كورسەتۋىمىز كەرەك. كەلەر جىلى «ۇلى دالا التىندارى» كورمەسىن ستامبۋلدا، ال 2020 جىلى انگليانىڭ مۋزەيلەرىنىڭ بىرىندە ۇيىمداستىرۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز، – دەدى شقو اكىمى دانيال احمەتوۆ.
مۇندا سونداي-اق، قازىلعان ۇساق قورىمداردىڭ ىشىندە ءار سيپاتتا جەرلەنگەن ادام سۇيەكتەرى تابىلعان. ماسەلەن، باسىنا تاس جاستىق قويىپ، بىرگە جەرلەنگەن انا مەن بالا. دانيال احمەتوۆ اتاپ وتكەندەي، بۇل بالاسىن قورعاعان انانىڭ ۇلى ماحابباتىنىڭ كورىنىسى.
ەكىنشى مولادا ءجاسوسپىرىم بالانى بەسىك سۇلباسىندا جاسالعان تاسقا سالىپ جەرلەگەن. بۇل شامامەن قولا كەزەڭىنىڭ مادەنيەتىنە جاتادى. ىشىنە قويدىڭ ەتى سالىنعان قاسىنداعى كەراميكالىق قۇمىرا ەرتە ساق داۋىرىنىكى كورىنەدى. عالىمداردىڭ ايتۋىنشا، ءۇشىنشى ەسكەرتكىش مولشەرى ءۇيسىن، قۇلاجورعا مادەنيەتىنە جاقىن. ەر ازاماتتىڭ سۇيەگىنىڭ قاسىندا پىشاق، قۇمىرا، سونداي-اق، قۇيرىق ماي قويىلعان. وعان دالەل قۇيىمشاقتان قالعان قالدىق.
– ەلەكە سازى القابىندا ب.ز.د 8 عاسىردان ب.ز. 8 عاسىرعا دەيىنگى ارالىقتى قامتىعان ۇزىلمەگەن بايلانىس جاتىر. ءسوزسىز، جۇمىستى بىتىرگەننەن كەيىن بۇل القاپ حالقىمىزدىڭ ماقتانىشى بولادى. سونداي-اق، مۇندا ازياداعى جالعىز قاعان كەشەنىن زەرتتەپ جاتىرمىز. ءبىز مونعوليادا تابىلعان بىلگە قاعان، كۇلتەگىن كەشەندەرىن بىلەمىز. ەلەكە سازىندا تابىلعان بىرەگەي كەشەن سونىڭ سىزباسىن قايتالايدى. جاقىن ارادا ءبىزدىڭ ەكى مىقتى عالىمىمىز الەمگە جاڭا قازاقستاندى پاش ەتەدى دەگەن سەنىمدەمىن، – دەپ قورىتىندىلادى دانيال احمەتوۆ.
"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى
