«عىلىم مىقتى بولسا مەملەكەت تە قۋاتتى بولادى»
رەسپۋبليكا پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ
عىلىم جانە تەحنولوگيالار جونىندەگى
ۇلتتىق كەڭەس وتىرىسىندا سويلەگەن سوزىنەن
عىلىم شىن مانىندە، ادامزات يگىلىگىنە اينالىپ، ۋاقىت اياسىندا مەملەكەت حالقىنا تىكەلەي قىزمەت ەتۋى ءۇشىن مەملەكەت باسشىسىنىڭ ينيتسياتيۆاسىمەن وتكەن وسىناۋ باس قوسۋ - دەر كەزىندە جانە ورىندى جۇزەگە اسقان ءارى ماڭىزدى، ءارى وزەكتى قۇبىلىس. مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توكاەۆتىڭ عىلىم جانە تەحنولوگيالار جونىندەگى ۇلتتىق كەڭەس وتىرىسىندا ورتاعا سالعان جوسپارلارى - ءدال بۇگىنگى تاڭداعى كەزەك كۇتتىرمەيتىن شەشىمىن تابۋى ءتيىس ماسەلەلەر. سونىڭ ءبىرى – جىل باسىنان بەرى حالقىنىڭ ساناسىن ۇرەي بيلەگەن اياۋلى دا كيەلى عىلىم مەن ءبىلىمنىڭ، مادەنيەت پەن ادەبيەتتىڭ ىزگى مەكەنى، ۇلت زيالىلارىنىڭ ۇياسى الماتى اۋماعىنا ارنايى سەيسمولوگيالىق زەرتتەۋدىڭ جۇرگىزىلەتىندىگى، سونداي-اق، ، سەيسمولوگيانى جانە سەيسميكالىق رەجيمدى باقىلاۋ قۇرالدارىن دامىتۋ بويىنشا پايدالوى ۇسىنىستار ازىرلەنەتىندىگى. وسى ورايدا، پرەزيدەنتتىڭ «توتەنشە جاعدايدىڭ الدىن الۋ ىسىندە ايتارلىقتاي ولقىلىقتار بار: ەڭ الدىمەن، بىلىكتى مامانداردىڭ تاپشىلىعى، ءتيىستى عىلىمي قورىتىندىنىڭ ساپالى جاسالمايتىندىعى. سوندىقتان، بۇل سالادا جۇمىس ءتاسىلىن تۇبەگەيلى وزگەرتۋ كەرەك» دەگەن شەشىمى كۇن تارتىبىندەگى كۇيىپ تۇرعان ماسەلە ەكەنى داۋسىز. سونىمەن قاتار، «ەلىمىزدىڭ جەتەكشى جوعارى وقۋ ورىندارى مەن الەمدىك ۋنيۆەرسيتەت فيليالدارىن رەسپۋبليكا ەكونوميكاسىنىڭ قاجەتتى سالالارى ءۇشىن عالىمدار مەن بىلىكتى ماماندار دايارلاۋ ىسىنە جۇمىلدىرۋ قاجەت. تارازداعى گيدرومەليوراتيۆتىك-قۇرىلىس ينستيتۋتىن قايتا قالپىنا كەلتىرۋ جونىندە شەشىم قابىلدادىق» دەگەن ايقىن بايلامى ناقتى قادامدارعا جول اشاتىنى ءسوزسىز. «عىلىم دەرەكسىز، ياعني ابستراكتىلى ەمەس، ناقتى قولدانبالى، كۇندەلىكتى ومىردە پايداسى مول سالا بولۋعا ءتيىس. اپاتتى عىلىمي تۇرعىدان بولجاۋ، ونىڭ ىقتيمالدىعى مەن اسەرىنىڭ اۋقىمىن دەر كەزىندە باعالاۋ وتە ماڭىزدى. سۋ تاسقىنى، ورمان ءورتى جانە الماتىداعى جەر سىلكىنىسى وسىنى ايقىن اڭعارتتى» دەپ عىلىم مەن ءومىر ءىس جۇزىندە ۇشتاسقاندا عانا ۇتىمدى تاسىلدەرمەن تىرلىكتىڭ العا باساتىنىن استىن سىزىپ ايتتى. بۇعان دەيىن عىلىم تەك عانا عىلىممەن اينالىساتىن قىزمەتكەرلەردىڭ اياسىندا عانا ناسيحاتتالىپ، باعالانىپ كەلگەنى جاسىرىن ەمەس. ءدال وسى باس قوسۋدا مەملەكەت باسشىسى: «عىلىمعا قىزىعۋشىلىقتى مەكتەپتەن باستاپ وياتقان ءجون. تۇتاس قوعام بولىپ عىلىم-ءبىلىمدى دارىپتەۋىمىز كەرەك. عىلىم وركەندەسە، ەكونوميكا دا وركەندەيدى. ياعني، حالىقتىڭ ءال-اۋقاتى ارتادى. تۇپتەپ كەلگەندە، عىلىم ازاماتتاردىڭ تۇرمىسىن ساپالى، بولاشاعىن جارقىن ەتۋگە ءتيىس» دەپ اتاپ كورسەتتى. قازىرگى تاڭدا پارلامەنتتە «عىلىم جانە تەحنولوگيالىق ساياسات تۋرالى» زاڭ جوباسى تالقىلانۋدا ەكەنىن تىلگە تيەك ەتىپ، بۇل زاڭ عىلىم دامۋىنا ەرەكشە سەرپىن بەرەتىنىنە زور سەنىم ءبىلدىردى. ەندىگى جەردە، سول جوسپارلاردىڭ ۋاقتىلى جانە ناقتى جۇزەگە اسۋى ءوز جەمىسىن بەرۋى ءتيىس. ويتكەنى، كادىمگى كۇندەلىكتى ومىردە ورىن العان پروبلەمالاردىڭ شەشىمىن تاۋىپ، ءومىر ىرعاعىن رەتكە كەلتىرۋگە قىزمەت ەتەتىن عىلىم البەتتە، ادامزات يگىلىگىنە اينالماق.
ابدىجادىلقىزى جيدەگۇل
ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ دوتسەنتى
