اجالمەن بەتپە-بەت كەلەتىن ماماندىق يەلەرى از ەمەس. سولاردىڭ ءبىرى – قۇتقارۋشى-سۇڭگۋىرلەر. سۋ استىنداعى تىرشىلىكتى كوزبەن كورەتىندەردىڭ نەگىزگى مىندەتى اسەمدىككە تامسانۋ ەمەس، ءتىلسىز جاۋدان ءتىرى جاندى امان الىپ قالۋ. تاڭداۋى بىرەگەي، داعدىسى بولەك، بولمىسى باسقا، قاتەرگە تولى قىزمەتتى تاعدىرىمەن توعىستىرعان قاسان قاسەنوۆ تالايدى اجال اۋزىنان الىپ قالعان ۇلكەن جۇرەكتىڭ يەسى.
تاقىرىبىمىزعا ارقاۋ، اڭگىمەمىزگە تۇزدىق بولعان، ءوز سالاسىنىڭ ساڭلاعى الماتى وبلىسى توتەنشە جاعدايلار دەپارتامەنتى «ءورت ءسوندىرۋ جانە اۆاريالىق-قۇتقارۋ جۇمىستارى قىزمەتى» مەملەكەتتىك مەكەمەسى قوناەۆ قالاسى جەدەل-قۇتقارۋ جاساعىنىڭ باس قۇتقارۋشىسى بولىپ ەڭبەك ەتەدى.
ءوزىنىڭ ءومىرىن قاتەرگە تىگىپ، وزگەنى قۇتقاراتىن اردا ازاماتتىڭ بۇل قىزمەتكە كەلگەنىنە 10 جىلعا جۋىقتاعان. ول جوعارىدا اتالعان جۇمىس ورنىندا 2015 جىلدان بەرى قىزمەت ەتىپ كەلەدى.
سانالى تۇردە تاڭداعان ماماندىعىنىڭ ىستىعىنا كۇيىپ، سۋىعىنا توڭىپ ابدەن ىسىلعان. ارىپتەستەرى، «ونىڭ تاجىربيەسىنە تەڭەدەسەر ەشكىم جوق» دەگەن پايىمدا.
اساۋ تولقىنمەن الىسۋ، اعىسى قاتتى سۋعا قارسى ءجۇزۋ، دامىلسىز قوزعالىس ، قاسان اسىلبەكۇلىنىڭ قىزمەتتەگى ءار قادامىن سيپاتتاپ تۇرعانداي. راسىندا، تۇڭعيىعىنا دەيىن تۇنىق كورىنگەن سۋدان اجال قۇشاتىندار مەن قارمانىپ بارىپ، تالاسىپ-تالىپ قالىپتى ومىرىنە قايتا ورالاتىندار بار، الايدا، مىڭداعان تەرەڭدىكتەن قايتادان سۋ بەتىنە شىعۋعا سۇڭگۋىرلەردىڭ كومەگى كەرەك ەكەنى ءسوزسىز.
اۋىزدىعىمەن الا سۇرعان اتتاي ، بۋىرقانعان تەڭىزدەردى كەشىپ ءوتىپ جۇرگەن قاسان اسىلبەكۇلى «ماماندىعىم قاۋىپتى ءھام قىزىق» ، دەيدى.
«مەنىڭ ماماندىعىمدا ەموتسياعا ورىن جوق، سالقىن ويمەن جۇمىس ىستەۋ كەرەك. توتەنشە جاعدايلاردا بەيتانىس ادامنىڭ ءومىرىن ساقتاپ قالۋ ءۇشىن قۇتقارۋشى تەز ارادا دۇرىس شەشىم قابىلداۋى ماڭىزدى. بۇل رەتتە ءوز ومىرىڭىزگە دە اباي بولۋ كەرەك »،-دەپ ءسوزىن ساباقتادى كەيىپكەر.
سىرت كوزگە تىم ءمىنسىز، سۇڭگۋىردىڭ قىزمەتتىك كيىمى كورگەن كوزدى اربايتىنى، بار جاناردى جاۋلايتىنى تاعى بار. بىراق، سۇلباسى سۇلۋ بولعانىمەن، قىزمەتتەگى قاۋىپ پەن قاتەر شاش –ەتەكتەن.
قاۋىپ پەن قاتەرگە تولى بۇل ماماندىق شىمىر بولۋدى عانا ەمەس، پسيحولوگيالىق تۇرعىدان بولاتتاي بەرىك، قاتال، تىپتى باتىرعا ءتان قاسيەتتى تالاپ ەتەدى. سۋعا باتىپ بارا جاتقان جاندى قاس-قاعىم ساتتە، ساناۋلى سەكۋندتاردا قۇتقارىپ قالۋ، سۋعا كەتكەن ادامدى ءتۇبى كورىنبەيتىن بىرنەشە مەترلىك تەرەڭدىكتەن ىزدەۋ، بويىڭداعى قورقىنىش پەن ۇرەيدى جەڭىپ، دەنەنى تاۋىپ، الىپ شىعۋ – بۇل ەكىنىڭ ءبىرى، ەگىزدىڭ سىڭارى باتىلى جەتىپ اتقارا بەرمەيتىن ءىس.
سۇڭگۋىرلەر، سۋ استىنا تۇسپەس بۇرىن، ادەتتە، ارنايى كيىمنەن بولەك، ارقاسىنا وتتەگى تولتىرىلعان باللون بايلايدى. تەرەڭدىككە كەدەرگىسىز بويلاۋ ءۇشىن ونداعان كەلى تارتاتىن تەمىرلەردى دە بەلىنە تاعۋى ءتيىس. قىسقاسى، قاسان قاسەنوۆ ىزدەستىرۋ جۇمىستارىنا كىرىسكەن كەزدە ءوز سالماعىنان بولەك 30 كەلى جۇكپەن سۋعا سۇڭگيدى.
«اۋىر سۇڭگۋىر جابدىقتارىن كيگەن قۇتقارۋشى سۋدا زارداپ شەككەندەردى قۇتقارۋ جانە سۋعا باتقان ادامداردى ىزدەۋ ءۇشىن سۋىق سۋعا تۇسەدى. جوعالعاندى ۇزاق جانە قاۋىپتى ىزدەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلەدى. ويتكەنى، تەرەڭ سۋدىڭ استىندا ءار باسقان قادامىڭ قاۋىپ ءتوندىرۋى مۇمكىن. ال كەز كەلگەن ەكسترەمالدى جاعدايدا تەك وزىڭە عانا سەنۋ كەرەك. سۇڭگۋىر-قۇتقارۋشىلاردىڭ جۇمىسىنداعى نەگىزگى قيىندىقتاردىڭ ءبىرى - جوعارى سۋ قىسىمىنىڭ دەنەگە اسەرى. ۇلكەن تەرەڭدىككە سۇڭگۋ كەزىندە اۋىر اۋرۋعا جانە ءتىپتى ولىمگە اكەلۋى مۇمكىن دەكومپرەسسيالىق اۋرۋ قاۋپى بار. وسىعان بايلانىستى، ءبىز سۇڭگۋىرلەر دەكومپرەسسيالىق ەرەجەلەردى قاتاڭ ساقتاۋىمىز كەرەك، سۇڭگۋدىڭ الدىندا جانە سۋعا تۇسكەننەن كەيىن ارنايى پروتسەدۋرالاردى ورىنداۋىمىز كەرەك، سۋ استىندا اۋىر زاتتاردى كوتەرىپ، جىلجىتا ءبىلۋىمىز كەرەك، سونداي-اق قيىن اعىستار مەن كۇشتى تولقىندار جاعدايىندا، سونداي-اق كورۋ قابىلەتى تومەن جەرلەردە جۇمىس ىستەي ءبىلۋىمىز قاجەت. قۇتقارۋشى-سۇڭگۋىرگە سۋ استىندا سۇرىنۋگە بولمايدى»، - دەدى قاسان اسىلبەكۇلى.
كيىمنىڭ سالماعىنان بۇرىن، جاۋاپكەرشىلىكتىڭ جۇگىن ارقالعان ازامات ، ەلدىڭ العىسىنا بولەنۋىم ماماندىعىمنىڭ مەرەيىن اسىرۋعا، قىزمەتىمە دەگەن قالتقىسىز ادالدىقتى ساقتاۋعا نەگىز دەگەن پىكىردە.
«قۇتقارۋشى بولىپ جۇمىس ىستەۋ – مەنىڭ مىندەتىم. تۇتقيىلدان قاۋىپ تونگەندە ابدىراپ قالۋ، سۇڭگۋىرلەردىڭ كاسىبيلىگىنە ۇلكەن سىن. تاجىريبەلى مامان كەز كەلگەن ساتتە ءوزىنىڭ كاسىبي بىلىكتىلىگىن كورسەتەدى. سونىڭ ناتيجەسىندە ادام ءومىرىن ساقتاپ قالۋعا بولادى. قۇتقارۋشى-سۇڭگۋىر - ەڭ ساۋاپتى ماماندىقتاردىڭ ءبىرى. قۇتقارۋشىلار ءۇشىن ەڭ جاقسى ماراپات – قۇتقارىلعان ادامدار مەن ولاردىڭ جاقىندارىنىڭ العىسى»،-دەدى قاسان اسىلبەكۇلى.
ول وزىنە جۇكتەلگەن قىزمەتتىك مىندەتتەرىن ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىكپەن اتقارادى. كاسىبي دەڭگەيىن ۇنەمى جەتىلدىرىپ، العان ءبىلىمىن كۇندەلىكتى جۇمىسىندا ۇتىمدى پايدالانا بىلەدى. كوپشىل، باۋىرمال قاسان مىرزا ارىپتەستەرىنىڭ اراسىندا ۇلكەن سىيعا يە. بۇگىنگىنىڭ كوزسىز باتىرىنىڭ بار بولمىسى وسىنداي.
