ءيا، ءانشى دە، اقىن دا، كۇيشى دە، جازۋشى دا سىرتتان كەلگەن قانداستارىمىزدان شىعىپ جاتقانى جاسىرىن ەمەس. ايتكەنمەن قانشا جەردەن مىقتى بولسا دا قۇجاتى بولماعاننىڭ كۇيىسى كەتەتىنى بەسەنەدەن بەلگىلى. وسى ورايدا مەملەكەت بويىنشا ورالمانداردىڭ باستى ماسەلەسى "ورالمان مارتەبەسى" بولىپ تۇر. "مارتەبە" دەپ اتىنىڭ ءوزى-اق ايتىپ تۇرعانداي، مارتەبەلى ورىنعا قانداستارىمىزدىڭ وتىرۋى قيىنداپ كەتتى. سەبەبى «ورالمان مارتەبەسى» ءبىر جىلعا عانا جارامدى بولىپ كەلدى. ەگەر اتالعان قۇجاتتىڭ جارامدىلىق مەرزىمىن وتكىزىپ العان جاعدايدا 6 اي ىشىندە عانا ۇزارتۋ مۇمكىندىگى بار. ال ول مەرزىم دە ۋىستان شىعىپ كەتسە، ەكىنشى مارتە مۇلدەم «ورالمان مارتەبەسى» بەرىلمەيتىن ەدى. بۇعان قوسا ماماندار سوت انىقتاماسى مەن بۇرىنعى ورالمان كۋالىگىن اكەلۋدى مىندەتسىپ، ابدەن تيتىقتاتاتىن. وسى ماسەلە قانداستارىمىزدىڭ ءىشىن قان جىلاتىپ جاتقان سوڭ، ۇكىمەت تاراپىنا تالاي رەت "ادىرنا" ۇلتتىق ەتنوگرافيالىق بىرلەستىگى جəنە وزگە دە ۇيىمدار حات جولداپ، تالاي رەت ەسىگىن قاققاننىڭ ارقاسىندا، ەلباسىمىز 2019 جىلى 16 ناۋرىزدا (№ 20-137ق-8) تىكەلەي شەشىم قابىلداپ، ولارعا ءبىر جىلدىق قۇجاتتىق جەڭىلدىك جاساۋعا مۇمكىندىك تۋعىزدى. بۇل "دجەك-پوت" ۇتىپ العانمەن بىردەي قۋانىش ەدى. الايدا ءۇي-ءۇيدى ارالاپ، گازەت-جۋرنال، الەۋمەتتىك جەلىلەرگە وسى جونىندە ارنايى ماماندار حابارلاندىرۋ بەرسە دە ورالماندار ورنىنان قوزعالار ەمەس. وكىنىشكە وراي، قامسىز قازاقتىڭ كەبىن كيىپ وتىرعان قانداستارىمىزدىڭ 80-ءى عانا كەلىپ، قۇجاتتارىن ۇزارتۋعا ءوتىنىش تاپسىرعان. بۇگىنگە دەيىن سول 80 ادامنىڭ نە بارى 34-ءى عانا ىقتيار حات الۋعا سۇرانىس ءبىلدىرىپتى. دەمەك، قالعان 50-گە جۋىق قانداسىمىز قۇجاتتىڭ ءالى ماڭىزدى ەكەنىن تۇيسىنە الماي وتىر. مىنە، ماسەلە قايدا جاتىر؟!
راسىمەن، 1 اي عانا ۋاقىت بەرەتىن وزبەكستانعا قاراعاندا الدەقايدا جەڭىل ءبىزدىڭ ساياساتىمىز ورالماندار ءۇشىن تاعى ءبىر عاجاپ مۇمكىندىك. ءارى ەلباسىنىڭ شەشىمىنەن كەيىن، بۇرىنعى ورالمان كۋالىگىن اكەلۋ دە، سوتتان انىقتاما سۇراپ ساڭدالۋدا قاجەت ەمەس. ءبارىن بازادان ءسىز ويلاعاننان دا تەز تاۋىپ بەرەدى. سونداي-اق، "ورالمان مارتەبەسى" كۋالىگىن الۋعا ءوتىنىشتى كەز-كەلگەن جەردەن بەرۋگە رۇقسات ەتىلگەن. دەمەك "كەت" دەپ كەۋدەڭىزدەن يتەرمەيدى.
ءدال وسى ماسەلە بويىنشا شىلدە ايىنىڭ ءتورتىنشى جۇلدىزىندا الماتىدا «ورالمان مارتەبەسىن بەرۋ نەمەسە ۇزارتۋ» مەملەكەتتىك قىزمەتى” اتتى الماتى قالاسى الەۋمەتتىك ءال-اۋقات باسقارماسى كوشى-قون جۇيەلەرى ءبولىمى جانە “ادىرنا” ۇلتتىق-ەتنوگرافيالىق بىرلەستىگىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن جيىن ءوتتى.
جيىننىڭ شەشىمى بويىنشا «ادىرنا» ۇلتتىق ەتنوگرافيالىق بىرلەستىگى قانداستارعا بەينە-روليكتەر ارقىلى ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارىن جالعاستىرۋ كەرەكتىگىن العا تارتسا، ەندى ءبىرى ورالماندارعا اقىل-كەڭەس بەرەتىن ورتالىق اشۋ كەرەك ەكەنىن تىلگە تيەك ەتتى. "قازاق" ەكەنىن دالەلدەيتىن كوميسسيا دا قۇرىلسىن دەگەن ۇسىنىستار دا جوق ەمەس.
قىسقاسى، بەرىلگەن مۇمكىندىكتى پايدالانىپ، تەز ارادا "ورالمان مارتەبەسىن" الىپ الىڭىزدار. ۋاقىت شەكتەۋلى!
اقگۇل ايداربەكوۆا
"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى
