ەفير تارلانى. قازاق ءۇنىنىڭ ەتالونى

1880
Adyrna.kz Telegram
فوتو: قازاق راديوسى
فوتو: قازاق راديوسى

بۇگىن - قازاق راديوسىنىڭ تانىمال ديكتورى، حالىق ءارتىسى ءانۋار­بەك بايجانباەۆتىڭ تۋعانىنا 101 جىل تولدى، دەپ حابارلايدى "ادىرنا" ءتىلشىسى.

ول 1923 جىلى 26 ناۋرىزدا سەمەيدە ومىرگە كەلگەن. شىڭ­عىس­تاۋدىڭ بوكتەرىندە تۋىپ-وسكەن انۋاربەك نىعمەتجانۇلى دانا ابايدىڭ اۋىلداسى بولعان.

1939-1941 جىلدارى الماتىدا كوممۋ­نيس­تىك جۋرناليستيكا ينستيتۋتىندا ءبىلىم الىپ، 1941 جىلى سوعىس باس­تال­عاندا العاشقىلاردىڭ ءبىرى بولىپ مايدانعا اتتانعان. الايدا 1943 جىلى اياعىنان قاتتى جاراقات الىپ، ەلگە قايتقان.

كەيىننەن 1944 جىلى قازاق راديوسىنا ديكتورلىق قىز­مەت­كە قابىلدانىپ، ءومىرىنىڭ سوڭىنا دەيىن وسى سالادا قىزمەت ەتتى. مايدان حابارلارىن اۋە تول­قى­نىندا وقىعاندا كوڭىلى تولقىپ، كەيدە ءتىپتى كوزىنە جاس تا كەلەتىن انۋاربەك باي­جان­باەۆ – 1945 جىلى كوپ كۇتتىرگەن جەڭىس حابارىن لەۆيتاننان كەيىن ەفيردە قازاق تىلىندە العاش سۇيىنشىلەگەن ديكتور.

انۋاربەك بايجانباەۆ تۋرالى ارىپتەسى ساۋىق جاقانوۆا دا پىكىر بىلدىرگەن.

"انۋاربەك اعامەن قازاق راديوسىندا بىرگە قىزمەت ىستەدىك. تابيعاتىنان قاراپا­يىم، ادال، سەنگىش، اقكوڭىل جان بولاتىن. اعا ەكەۋمىز كەزىندە بالالارعا ارنالعان «پيونەر سەرىگى» اتتى باعدارلامانى ءجۇر­گىز­گەن ەدىك. بۇل مەنىڭ سول كەزدەگى العاشقى باعدارلامام بولاتىن. سول سەبەپتى حابار بارىسىندا كوڭىلىم تولقىپ، داۋسىمنىڭ دىرىلدەي باستاعانىن سەزگەن انەكەڭ مەنى جىگەرلەندىرىپ، دەمەۋ كورسەتكەن. انەكەڭنىڭ قولداۋىمەن نامىسىما تىرىسىپ، باعدار­لامانى ارى قاراي جۇرگىزگەنىم ءالى ەسىمدە. ۇلى بولا تۇرا، ۇنەمى كىشىرەيىپ جۇرەتىن. جۇرەگى وتە جۇمساق ادام ەدى، ونى مەن انە­كەڭنىڭ سوعىس تۋرالى حابارلاردى وقىعا­نىنان بايقادىم. قان مايداننىڭ حابا­رىن وقىعاندا تەبىرەنىپ، ەرەكشە ءبىر كۇيگە ەنەتىن. داۋىسى قويۋلاۋ، قوڭىر داۋىس ەدى.

انەكەڭنىڭ جۇرتقا قامقورلىعى، جانا­شىرلىعى ەرەكشە بولاتىن. سول ۋاقىتتا ەلىمىزدىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن انۋاربەك بايجانباەۆقا ارنايى حاتتار اعىلىپ كەلىپ جاتاتىن. ول كەزدە جەڭىل كولىك الۋ، بالانى وقۋعا ءتۇسىرۋ دەگەن قيىنداۋ-تۇعىن. سول سە­بەپ­تى دە ۇلكەن كىسىلەر: «قاراعىم انۋاربەك، جيناعان از-ماز تيىن-تەبەنىم بار ەدى. سەن اناۋ قوناەۆتىڭ جانىندا جۇرەسىڭ، سول كىسى­نىڭ ءسوزىن سويلەيسىڭ، ءسوزىڭ وتەدى عوي، ماشينا الۋعا كومەكتەسشى» نەمەسە «بالامدى وقۋعا ءتۇسىرىپ بەرشى» دەپ، ءتۇرلى-ءتۇرلى وتىنىشتەرىن جولدايتىن، كومەك سۇراپ الدىنا كەلەتىن. انە­­كەڭ وسى كىسىلەردىڭ  بىردە-بىرەۋىن كەرى قاي­­­تارعان ەمەس. قولىنان كەلگەنشە ەل-جۇرت­­قا كومە­گىن بەرىپ، قامقورلىق جاسايتىن. ءبى­لە­تىنىمدى وسى انەكەڭنىڭ مەكتەبىنەن ءۇي­رەند­ىم. سول كەزدەردە ءبىر عانا راديومەن ءبۇ­كىل قازاق دالاسىنا حابار تاراتامىز. كۇنى-ءتۇنى راديودا جۇرسە دە شارشاعانىن كورگەن ەمەس­پىن. ماعان اعالىق قولداۋ ءبىلدىرىپ ءجۇ­رە­تىن", - دەدى ديكتور ساۋىق جاقانوۆا.

ساۋىق جاقانوۆانىڭ سوزىنشە كوپشىلىك انۋاربەك بايجانباەۆتى "قازاقتىڭ لەۆيتانى" دەسە، كەرىسىنشە بايجانباەۆ: "ساۋىق، سەن ەفيردىڭ اقبايانى­سىڭ" دەگەن ەكەن.

پىكىرلەر