تۇركىستان وبلىسىندا 5 جاسار قىزبەن جانە الماتىدا 7 جاسار قىزبەن بولعان ەكى قايعىلى وقيعا – جەرگىلىكتى جەرلەردە پروفيلاكتيكا جۇيەسىنىڭ جوقتىعىنىڭ تاعى ءبىر ايقىن دالەلى. بۇل تۋرالى بالا قۇقىقتارى جونىندەگى ۋاكىل دينارا زاكيەۆا ايتتى، دەپ حابارلايدى “ادىرنا” ۇلتتىق پورتالى.
“كۇن سايىن بالالارعا قاتىستى 6 قىلمىس جاسالادى. 70% جاعدايدا بۇل كومەكتىڭ ۋاقتىلى كورسەتىلمەۋى مەن پروفيلاكتيكا بولماۋىنىڭ سالدارى. قازىر جۇمىس نەگىزىنەن تەك سالدارلارمەن عانا جۇرگىزىلەدى. بۇل ەكى جاعدايدا قايعىلى وقيعالاردىڭ الدىن الۋعا بولاتىن ەدى.
”مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ تاپسىرماسىمەن قازىرگى احۋالدى جۇيەلى تۇردە تۇزەتۋ ءۇشىن مەملەكەتتىك ورگاندارمەن بىرلەسىپ ينفراقۇرىلىم مەن بالا قۇقىقتارى بۇزىلۋىنىڭ الدىن الۋ قۇرالدارىن قۇرى بويىنشا جۇمىس ىستەپ جاتىرمىز”، دەپ جازدى ول.
بالا قۇقىقتارى جونىندەگى ۋاكىل مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسى بويىنشا جاعدايدى جۇيەلى تۇردە تۇزەتۋ ماقساتىندا قازىرگى ۋاقىتتا مەملەكەتتىك ورگاندارمەن بالالار قۇقىقتارىنىڭ بۇزىلۋىنا جول بەرمەۋ ءۇشىن ينفراقۇرىلىم مەن قۇرالداردى قۇرۋ بويىنشا جۇمىس جۇرگىزىلىپ جاتقانىن حابارلادى.
“اتاپ ايتقاندا:
1. وتباسىمەن جۇمىس ىستەۋدى ۇيلەستىرۋ جونىندەگى فۋنكتسيالاردى كەڭەيتىپ، زاڭنامالىق تۇردە ەڭبەكمينى مەن اكىمدىكتەردەگى الەۋمەتتىك قورعاۋ باسقارمالارىنا بەكىتۋ بويىنشا. اتالمىش باسقارمالار وتباسىن قولداۋ ورتالىقتارى مەن ءموبيلدى توپتار ارقىلى ۋچاسكەلىك بولىمشەلەرمەن قاعازباستىلىقسىز تىعىز بايلانىستا جۇمىس ىستەۋگە، اقپاراتقا جەدەل ارەكەت ەتۋگە جانە قاجەت بولعان جاعدايدا ازاماتتارعا، وتباسىلارعا، بالالارعا بارلىق قاجەتتى بەيىندىك قىزمەتتەر مەن باسقارمالاردى ء(بىلىم بەرۋ ، دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە ت.ب.) تارتا وتىرىپ، اتاۋلى كەشەندى كومەك ۇيىمداستىرۋعا ءتيىس.
بۇل نەلىكتەن ماڭىزدى؟
— قازىر اكىمدىكتەردە بارلىق قاجەتتى قىزمەتتەردى تارتۋ ارقىلى پروفيلاكتيكانى ۇيىمداستىرۋعا، وتباسىمەن، بالالارمەن ۋاقتىلى جۇمىس ىستەۋگە، بۇرىن سوتتالعان ادامداردى وڭالتۋ مەن قايتا الەۋمەتتەندىرۋگە جانە ت.ب. جاۋاپتى ۇيلەستىرۋشى باسقارما جوق.
— زاڭدا مەديتسينالىق-الەۋمەتتىك ەسەپكە الۋ تۋرالى نورما بار، ول كومەككە مۇقتاج، قوج-داعى وتباسىلار مەن بالالاردى انىقتاپ، ولارعا كومەكتەسۋدى ۇيىمداستىرۋدى كوزدەيدى. الايدا، بۇعان جاۋاپتى مەملەكەتتىك ورگان ءالى انىقتالماعاندىقتان، اتالمىش زاڭ جۇمىس ىستەمەيدى.
2. شۇعىل كومەككە مۇقتاج، قوج-داعى وتباسىلار مەن بالالاردى انىقتاپ، كومەك ۇيىمداستىرۋ جونىندەگى ءموبيلدى توپتاردى زاڭنامالىق تۇرعىدان بەكىتۋمەن (ۋچاسكەلىك پوليتسيا، وتباسىن قولداۋ ورتالىقتارى مەن اكىمدىك باسقارمالارىنىڭ جەدەل ءوزارا ءىس-قيمىلى);
3. ەلىمىزدىڭ 152 اۋدانىندا وتباسىن قولداۋ ورتالىقتارىن اشۋمەن. ولاردا وتباسىلارعا الەۋمەتتىك، قۇقىقتىق، پسيحولوگيالىق كومەك، ۋچاسكەلىك قىزمەتتەرمەن بىرگە سۇيەمەلدەۋ جۇرگىزىلەتىن بولادى. قازىر مۇنداي ورتالىقتار 220 اۋداننىڭ 78-ىندە عانا بار. سونداي-اق، قازىر جۇمىس ىستەپ تۇرعان ورتالىقتاردىڭ دا جۇمىسىن رەتتەۋ كەرەك.
4. بالالار دا، ەرەسەكتەر دە بىلەتىن جانە كەز كەلگەن ۋاقىتتا كومەك سۇراي الاتىن بىرىڭعاي مەملەكەتتىك ءانونيمدى سەنىم تەلەفونىن/بايلانىس ورتالىعىن قۇرۋمەن (اقش-تاعى 911 سياقتى). قىلمىستاردى تەرگەۋ كەزىندە 60% جاعدايدا بالامەن، وتباسىندا نە بولىپ جاتقانىن ەستىگەن/بىلگەن، بىراق حابارلاۋعا قورىققان نە ارالاسقىسى كەلمەگەن ادامداردىڭ بولعانى انىقتالادى. ارينە، جاعدايلار مەن حابارلامالاردىڭ ءبارىن مەملەكەتتىك ورگاندار تەكسەرۋى كەرەك. جالعان قوڭىراۋلار دا بولادى. بىراق تاعى ءبىر رەت تەكسەرىپ، قاجەت بولعان جاعدايدا باقىلاۋعا الۋ نەمەسە كومەك كورسەتۋ ارتىق بولماس.
5. ەلەكتروندىق الەۋمەتتىك كارتانى ءىىو قىزمەتكەرلەرىنە اكىمدىكتىڭ جاۋاپتى قۇرىلىمدارىنىڭ نازارىنا مۇقتاج قوج-داعى بالالاردىڭ، وتباسىلاردىڭ جاعدايى تۋرالى مالىمەتتەرگە اقپارات، تولىقتىرۋلار، تۇزەتۋلەر ەنگىزۋ مۇمكىندىگىن بەرۋ ارقىلى قر ءىىم ەسەپتە تۇرعان قولايسىز وتباسىلاردىڭ ينتەگراتسيالانعان دەرەكتەر بانكىمەن ينتەگراتسيالاۋ بويىنشا.
6. زاڭناماعا بالالاردىڭ قاۋىپسىزدىگى مەن جازانىڭ بۇلتارتپاستىعى ماسەلەلەرىنە قاتىستى وزگەرىستەر پاكەتىمەن جۇمىس ىستەپ جاتىرمىز. 30% قىلمىس تاراپتار تاتۋلاسۋىمەن جابىلىپ جاتادى، ولار كەيىن اۋىرىراق قىلمىستارعا اكەلەدى. بۇل جۇمىستى پارلامەنتپەن كۇزدە باستايمىز دەگەن ۇمىتتەمىن.
قىزداردى قايتارا الۋدىڭ مۇمكىن ەمەستىگى مەن بۇل قايعىلاردىڭ الدىن الۋعا بولۋشى ەدى دەگەن وي تىم اۋىر. مەن ۋاكىلەتتى ورگاندارعا ۋاقىتىندا اقپارات بەرىپ، ارەكەت ەتۋى كەرەك قىزمەتكەرلەردىڭ جاۋاپكەرشىلىگى تۋرالى ماسەلەنى كوتەرىپ جۇگىندىم. قىزداردىڭ تۋىستارى مەن جاقىندارىنا قايعىرا كوڭىل ايتامىن.
جاقىن ارادا جوعارىدا جازعان شەشىمدەردى ەنگىزىپ، وڭ وزگەرىستەردى كورە الامىز دەگەن ۇمىتتەمىن”، دەدى.
