الماتىنىڭ اسا ماڭىزدى باسىمدىعى قالا تۇرعىندارىنىڭ ءومىر ءسۇرۋ ساپاسى مەن ءال-اۋقاتىن تۇراقتى ارتتىرۋ بولىپ تابىلادى، وعان جول-كولىك جۇيەسىنىڭ تيىمدىلىگى كوپ جاعىنان اسەر ەتەدى. كوپ ساعاتتىق كەپتەلىستەگى ۋاقىتتىڭ ناتيجەسىز جوعالۋى ازاماتتاردىڭ ءال-اۋقاتى مەن دەنساۋلىعىنا تەرىس اسەر ەتىپ قانا قويمايدى، سونىمەن قاتار قالانىڭ ەكونوميكاسى مەن ەكولوگياسىنا ايتارلىقتاي زيان كەلتىرەدى. بۇل تۋرالى پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ الماتى جۇرتشىلىعىمەن كەزدەسۋى كەزىندە ايتتى، دەپ حابارلايدى «ادىرنا» ءتىلشىسى.
كەزدەسۋ بارىسىندا مەملەكەت باسشىسى مەگاپوليستە جول – كولىك كەشەنىنن قۇرۋ ماڭىزدى ەكەنىن اتادى. بۇل ءوز كەزەگىندە "ادامدار ءۇشىن قالا"قاعيداتىن ءىس جۇزىندە ىسكە اسىرۋعا مۇمكىندىك بەرمەك.
«كۇن سايىن الماتى جولدارىندا ترانزيتتىك جۇك كولىگىن قوسا العاندا، 700 مىڭنان استام اۆتوماشينا بار. بۇل اعىن جىل سايىن ارتىپ كەلەدى. سوندىقتان اكىمدىك ترافيكتى وڭتايلاندىرۋ تۋرالى ۇنەمى ويلانۋى، زاماناۋي تسيفرلىق تەحنولوگيالار مەن ۇلكەن دەرەكتەردى پايدالانۋى، جول قوزعالىسىن باسقارۋدىڭ زياتكەرلىك جۇيەلەرىن ەنگىزۋى قاجەت»، -دەدى ءوز سوزىندە توقاەۆ.
قالاداعى ءومىر ساپاسىنىڭ ماڭىزدى قۇرامداس بولىگى جول قوزعالىسى قاۋىپسىزدىگى بولىپ تابىلادى. وڭ تەندەنتسيالارعا قاراماستان، جول-كولىك وقيعالارى ءالى دە ءجيى كەزدەسەدى. سوندىقتان، قاسىم-جومارت كەمەلۇلى ءدال وسى ماڭىزدى ماسەلەنى شەشۋ ءۇشىن كەشەندى شارالار قابىلداۋ قاجەتتىگىن العا تارتىپ، ادامدار-ءبىزدىڭ باستى بايلىعىمىز ەكەنىن ەستەن شىعارماۋ كەرەكتىگىن جەتكىزدى.
«پوليتسيا جۇرگىزۋشى جانە جاياۋ جۇرگىنشىلەر مادەنيەتىنىڭ دەڭگەيىن ارتتىرۋ ءۇشىن ازاماتتىق قوعامنىڭ الەۋەتىن تولىق پايدالانۋى قاجەت. ءبىز كوشەلەرىمىز بەن تروتۋارلارىمىزداعى قايعىلى وقيعالاردىڭ سانىن تۇبەگەيلى ازايتۋ ءۇشىن قولدان كەلگەننىڭ ءبارىن جاساۋىمىز كەرەك. بۇگىندە الماتىدا جولاۋشىلار اعىنىنىڭ نەگىزگى ۇلەسى اۆتوبۋستار مەن تروللەيبۋستارعا تيەسىلى. بۇل رەتتە مارشرۋتتىق جەلى جەتكىلىكتى ءتيىمدى ۇيىمداستىرىلماعان»، - دەدى مەملەكەت باسشىسى.
پرەزيدەنت كەلتىرگەن ارگۋمەنتتەرگە سۇيەنسەك، قالالىق مارشرۋتتاردىڭ كوپشىلىگى وتە ۇزىن، قالالىق جانە قالا ماڭىنداعى قوعامدىق كولىكتەر ءبىر-بىرىمەن تىعىز بايلانىستى، تاسىمالداۋعا ىڭعايلى كولىك توراپتارى جوق. وسى سەبەپتى، توقاەۆ «جاعدايدى شۇعىل تۇردە وزگەرتۋ ءۇشىن جەكە كولىكتەردى پايدالانۋدى ازايتۋدى ىنتالاندىرا وتىرىپ، قوعامدىق كولىكتىڭ تارتىمدىلىعىن دايەكتى تۇردە ارتتىرۋ ماقساتىندا مەتروپوليتەن جەلىسىن كەڭەيتۋدى جالعاستىرۋ قاجەت»،-دەگەن پايىمدى پىكىرىن ايتتى.
«ەسكىرگەن جانە ەكولوگيالىق ەمەس كولىك تۇرلەرىنەن باس تارتۋ كەرەك. 2025 جىلدان كەيىن الماتى كوشەلەرىندە ديزەلدى اۆتوبۋستار قالماۋى ءتيىس-ونىڭ ورنىنا گاز جانە ەلەكتر تارتقىش قۇرامدار جۇرەتىن بولادى. ترانزيتتىك جۇك تاسىمالىنىڭ كوپ بولىگىن ۇلكەن الماتى اينالما اۆتوموبيل جولىنا اۋىستىرۋ دا قالاعا وڭ اسەرىن تيگىزەدى. ول ءۇشىن 6 راديالدى جانە 4 ىشكى ماگيسترالدىق كوشە سالۋ قاجەت. ۇكىمەت اكىمدىكپەن بىرلەسىپ وسى جوبالاردى قارجىلاندىرۋ ماسەلەلەرىن پىسىقتاۋى كەرەك. سونداي-اق، قالاعا كىرە بەرىستەگى نەگىزگى جولداردى قايتا قۇرۋدى جەدەلدەتۋ قاجەت. بۇل ماڭىزدى جۇمىس الماتى اگلومەراتسياسى شەڭبەرىندە سينحروندالۋى ءتيىس»،- دەدى قاسىم-جومارت كەمەلۇلى.
بارشاعا ايان، الماتى مەن الماتى وبلىسى - ءبىر-بىرىمەن تىعىز بايلانىستى. ماياتنيكتىك كوشى-قون الماتىنىڭ جول-كولىك جەلىسىنە ۇلكەن جۇكتەمە تۋعىزادى. سوندىقتان قالا ماڭىنداعى قوعامدىق كولىكتى دامىتۋعا ەرەكشە نازار اۋدارعان ابزال.
سوندىقتاندا الداعى ۋاقىتتا 50 ەلدى مەكەندى قوسىمشا قامتۋمەن جاڭا اۆتوبۋس مارشرۋتتارىن ىسكە قوسىلۋى مۇمكىن.
«جاقىندا الماتى مەن قوناەۆ قالالارى اراسىنداعى ەلەكتر پويىزىنىڭ باعىتى جاڭارتىلدى.يندۋستريا جانە ينفراقۇرىلىمدىق دامۋ مينيسترلىگى، الماتى جانە الماتى وبلىسىنىڭ اكىمدىگى قالا ماڭىنداعى تەمىرجول قاتىناسىن ودان ءارى ىنتالاندىرۋ جوسپارىن ازىرلەۋى قاجەت. الماتى اگلومەراتسياسىن دامىتۋدىڭ بىرىڭعاي كولىكتىك مودەلىن قۇرۋ تۋرالى ويلانۋ قاجەت»,-دەپ تۇيىندەدى پرەزيدەنت.
