الماتى 16-تامىز كۇنى تۇركيانىڭ تاۋەلسىز كاسىپكەرلەر مەن ونەركاسىپشىلەرىنىڭ بىرلەستىگى- مۋسياد تىڭ قازاقستانداعى وكىلدەرى تۇركى تىلدەس جۋرناليستتەر قورىنىڭ جۋرناليستەرمەن كەزدەستى. "مۋسياد" دەگەن نە، الدىمەن ازداعان انىقتاما بەرە كەتسەك. 1990 جىلى تۇركيا دا قۇرىلىپ، بۇگىندە 74 ەلگە قاناتىن جايعان (ىشىندە قازاقستان دا بار) الەمدىك دەڭگەيدەگى تانىمال جاھاندىق كاسىپكەرلەر بىرلەستىگى بولىپ سانالادى، مۋسياد تا كاسىپكەرلىكپەن قاتار، قوعامدىق-الەۋمەتتىك باعىتتا: اعارتۋ، سەرۆيستىك، كونسالتينگتىك سالالاردى دا قامتىعان. بۇگىندە قازاقستانداعى جوعارى كلاسس دەڭگەيىندەگى قوناق ۇيلەردىڭ باسىم بولىگى تۇرىك كاسىپكەرلەرىنىڭ قولداۋىمەن كوتەرىلگەنى بەلگىلى. تەك قوناق ءۇي ەمەس، ازىق-تۇلىك سەكتورىندا، دارى مەن حيميا ونەكاسىبىندە قۇرلىس پەن جابىدىقتاۋ فيرمالارىندا دا تۇرىك كاسىپكەرلەرى ءجۇر. رەسمي اقپارات كوزدەرىنە سۇيەنسەك 2017 جىلدىڭ مالىمەتى بويىنشا قازاقستانداعى مەردىگەر تۇرىك فيرمالارىنىڭ جالپى قۇنى 21 ميليارد دوللاردان اسقان. ال قازاقستاننان تۇركياعا جاسالعان ينۆەستيتسيالار 700 ميليون دوللاردى قۇراعان. بۇل ەكى ەل اراسىنداعى ساۋدا-ساتتىق، جالپى ونەركاسىپتىك سالا بويىنشا ۇلكەن كورسەتكىش. "ەكى ەل باسشىسى ن. نازارباەۆ پەن ر. ت. ەردوعاننىڭ كەزدەسۋ بارىسىنداعى ايتقان مەجەسى 5 ميليارد دوللارعا دەيىن جەتكىزۋ" دەيدى كەزدەسۋ بارىسىندا مۋسياد تىڭ قازاقستانداعى وكىلى يىلماز كەسەن مىرزا.
"مۋسياد تا 60 000 كاسىپورىن تىرىكەلگەن، 1600 000 ادامدى جۇمىسپەن قامتىپ وتىر، 17 ميلاردتىق ەكسپورتتىق اۋقىممەن تۇركيا ەكونوميكاسىنىڭ 18 پايىزىن قۇرايدى. قازاقستانمەن بىرلەسە جۇمىس جاساۋدى بيىلدان قولعا الدىق، بيىلعى جىلى 17 رەت وتكىزىلمەكشى مۋسياد ەكسپو كورمەمىزدە بيىلعى جىلى قازاقستان كاسىپكەرلەرىن ۇيىمداستىرىپ اپارۋ بىزگە جۇكتەلىپ وتىر"- دەيدى يىلماز بەي.
بۇدان بۇرىندارى وتكەن كورمەلەرگە جەكەلەگەن كاسىپكەرلەر بارسا بيىلعى جىلى مۋسيادتىڭ وكىلدەرى ۇيىمداستىرىپ اپاراتىن بولعاندىقتان زور مۇمكىندىكتەر تۋىپ وتىر. اتاپ ايتقاندا الەمدەگى ۇزدىك كومپانيالار مەن كوشباسشىلارىن انىقتاۋ، ورتا جانە شاعىن بيزنەستى نىعايتىپ ولاردىڭ وركەندەۋىنە جول اشۋ. الەمنىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن جينالاتىن بولعاندىقتان ءوز بيزنەسىن الەمدىك نارىققا شىعارسام دەيتىن جاندارعا تاپتىرماس ءسات بولايىن دەپ تۇر. قاراشا ايىنىڭ 21-24 دە ستامبۇل قالاسىندا وتكىزىلەتىن ەكسپو كورمەسىندە مىنالارعا جەڭىلدىك جاساماقشى، اتاپ ايتقاندا 150 جۋىق كاسىپكەرلەردىڭ تۇركيا ەلىندەگى قوناق ءۇيى ازداعان شىعىندارى مۋسياد بىرلەستىگىنىڭ موينىندا. ال ۇشاق بيلەتىن ءار كاسىپكەر ءوزى الادى. سونداي اق مۋسيادتىڭ تىكەلەي ۇيىمداستىرۋىمەن كورمە كەزىندە قورعانىس پەن اەروونەركاسىپ سالاسىن دامىتۋعا ارنالعان MÜSİAD HIGH-TECH PORT كورمەسى مەن "22-ءشى حالىقارالىق ىسكەرلىك فورۋمى" ۇيىمداستىرىلادى. قازاقستانداعى كاسىپكەرلەردى قولدايتىن پالاتا "اتامەكەن" دە مۋسيادتى قولداپ بىرلەسە جۇمىس ىستەۋگە دايىن ەكەندىكتەرىن قۋانا جەتكىزدى. وز كەزەگىندە تۇركى تىلدەس جۋرناليستتەر قورىنىڭ پرەزيدەنتى ءنازيا جويامەرگەنقىزى دا ەل ەكونوميكاسىنا زور ۇلەس قوسىپ جۇرگەن ەكى ەل اراسىنداعى كەلىسىمدەردىڭ ماڭىزى جوعارىلىلىعىن، وسىدان بۇرىن دا تاۋار وندىرەتىن باسقا دا كاسىپكەرلەر تۇركى تىلدەس جۋرناليستتەر قورىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن حالىقارالىق كورمەلەرگە بارىپ جۇرگەندىگىن تىلگە تيەك ەتتى.
ايدا كوجمامبەتوۆا
