جاساندى ينتەللەكت سالاسىنىڭ ەڭ ىقپالدى تۇلعالارىنىڭ ءبىرى، Google Research-ءتىڭ بۇرىنعى ديرەكتورى جانە الەمدەگى №1 AI وقۋلىعى Artificial Intelligence: A Modern Approach اۆتورلارىنىڭ ءبىرى پيتەر نورۆيگ قازاقستاندا جۇرگىزىلىپ جاتقان ءبىلىم، عىلىم جانە تەحنولوگيا باعىتىنداعى رەفورمالاردى جوعارى باعالادى.
عالىم بۇل پىكىرىن كاي-فۋ ءليدىڭ شاقىرۋىمەن قازاقستان پرەزيدەنتى جانىنداعى جي دامىتۋ كەڭەسىنە قاتىسقاننان كەيىن ايتتى.
پيتەر نورۆيگتىڭ ايتۋىنشا، قازاقستاننىڭ دامۋ باعىتى الەمدىك تاجىريبەدە سيرەك كەزدەسەتىن باتىل قادامداردىڭ ءبىرى:
• «قازاقستان – مۇنايلى ەل، بىراق ەكونوميكاسىن جاساندى ينتەللەكت باعىتىنا باتىل بۇرىپ وتىرعان مەملەكەت»، – دەيدى ول.
عالىمنىڭ پىكىرىنشە، ەل ءوز رەسۋرستىق ەكونوميكاسىنا قاراماستان بولاشاعىن جوعارى تەحنولوگيالارمەن بايلانىستىرا وتىرىپ، كۇردەلى، بىراق ستراتەگيالىق تۇرعىدان دۇرىس باعىتتى تاڭداعان.
• دەموگرافياداعى باسىمدىق – جاستار. قازاقستاندىق جاستار تەحنولوگياعا ەرەكشە قىزىعۋشىلىق تانىتادى، بۇل يننوۆاتسيالىق ورتا قالىپتاستىرۋدا ماڭىزدى فاكتور.
• بىلىمگە جاسالعان ينۆەستيتسيا ايرىقشا. قازىر ەلدە 30-عا جۋىق شەتەلدىك ۋنيۆەرسيتەت فيليالى جۇمىس ىستەيدى. بۇل رەفورمالار جەرگىلىكتى مامانداردى حالىقارالىق دەڭگەيدە دايارلاۋعا مۇمكىندىك بەرۋدە.
• قازاقستاننىڭ يمميگراتسيالىق ساياساتى دا دۇرىس باعىتتا. ەل شەتەلدىك ستۋدەنتتەردى كوپتەپ قابىلداپ، اكادەميالىق موبيلدىلىكتى كۇشەيتىپ جاتىر.
• Startup ەكوجۇيەسىنىڭ دامۋى وزگەشە مودەلگە سۇيەنەدى. كوپ مەملەكەتتەر ۆەنچۋرلىق كاپيتالدى نەگىزگى تىرەك ەتسە، قازاقستاندا ستارتاپتار كوبىنە مەملەكەتتىك گرانتتارمەن ءوسىپ كەلەدى. نورۆيگ بۇل ءتاسىلدى ەرەكشە تاجىريبە دەپ اتاپ ءوتتى.
• ەلدە العاشقى «ەدينوروگتار» پايدا بولعانى — رەفورمالاردىڭ ناتيجەسى.
عالىمنىڭ ايتۋىنشا، ەڭ ماڭىزدىسى — قازاقستان بيلىگى قوعامعا تەحنولوگيالىق دامۋ باعىتىنىڭ ۇزاق مەرزىمدى ءارى تۇراقتى ەكەنىن دالەلدەي العان. بۇل سەنىم يننوۆاتسيالىق ەكوجۇيەنىڭ جىلدام قالىپتاسۋىنا جانە وسۋىنە جاعداي جاساپ وتىر.
پيتەر نورۆيگ قازاقستاننىڭ جي سالاسىنداعى امبيتسياسى مەن تۇراقتى ساياساتىن جوعارى باعالاپ، ەلدىڭ تەحنولوگيالىق بولاشاعى زور ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
