فوتو: REUTERS
اقش پرەزيدەنتى دونالد ترامپ قىتايمەن ساۋدا ءبىتىمىنىڭ مەرزىمى اياقتالۋعا قالعاندا، قىتاي يمپورتىنداعى جوعارى كەدەندىك باجداردى ەنگىزۋدى تاعى 90 كۇنگە شەگەردى. ءدال وسىنداي قادامدى اقش-تان كەلەتىن يمپورتقا قاتىستى قىتاي دا سينحروندى تۇردە جاسادى. بۇل تۋرالى ۆۆس جازدى، دەپ حابارلايدى "ادىرنا".
11 تامىز كۇنى الدىمەن امەريكالىق باق اق ءۇيدىڭ ءانونيمدى قىزمەتكەرلەرىنە سىلتەمە جاساپ، ترامپتىڭ جاڭا كەيىنگە قالدىرۋ تۋرالى جارلىققا قول قويعانىن حابارلادى. بىرنەشە ساعاتتان كەيىن بۇل اقپاراتتى اقش پرەزيدەنتىنىڭ ءوزى راستادى.
«مەن قىتايعا قاتىستى باج سالىعىن تاعى 90 كۇنگە شەگەرەتىن جارلىققا ەندى عانا قول قويدىم»، — دەپ مالىمدەدى ترامپ ءوزىنىڭ Truth Social الەۋمەتتىك جەلىسىندە.
ترامپپەن شامامەن ءبىر ۋاقىتتا قىتاي دا ءوز تاراپىنان وسىنداي شەشىم قابىلداعانىن قىتايدىڭ ساۋدا مينيسترلىگى جاريا ەتتى. مينيسترلىك قىتايدىڭ اقش-تان كەلەتىن يمپورتقا كەدەندىك باج سالىعىن 10% دەڭگەيىندە قالدىراتىنىن جانە امەريكالىق تاۋارلارعا قاتىستى بەيكەدەندىك كەدەرگىلەر بويىنشا بەلگىلى ءبىر قادامدار جاسايتىنىن مالىمدەدى.
اتاپ وتىلگەندەي، بۇل جارلىق بولماسا، قىتايدىڭ اقش-قا يمپورتىنا سالىناتىن باج سالىعى 145%-عا دەيىن كوتەرىلەتىن ەدى.
بۇعان دەيىن قحر سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى ۆاشينگتوننىڭ «تەڭدىك، قۇرمەت جانە ءوزارا تيىمدىلىك نەگىزىندە» وڭ ناتيجەلەرگە ۇمتىلاتىنىنا ءۇمىت ءبىلدىردى.
ەسكە سالا كەتسەك، بيىلعى ءساۋىر ايىندا ترامپ قىتايدان كەلەتىن تاۋارلارعا 125% باج سالىعىن ەنگىزدى.
امەريكانىڭ ەنگىزگەن سالىعىنا جاۋاپ رەتىندە قىتاي 12 ساۋىردەن باستاپ اقش تاۋارلارىنا سالىناتىن باج سالىعىن 84%-دان 125%-عا دەيىن كوتەردى.
الايدا مامىر ايىنىڭ باسىندا بەيجىڭ مەن ۆاشينگتون كەلىسسوز جۇرگىزۋ جانە ءبىر-ءبىرىنىڭ ۇستانىمدارىن ناقتىلاۋ ءۇشىن 90 كۇندىك «بىتىمگە» كەلىستى.
وتكەن ايدا قىتايلىق جانە امەريكالىق دەلەگاتسيالار ستوكگولمدە كەزدەستى، ء«بىتىمدى» تاعى ءۇش ايعا ۇزارتۋ تۋرالى شەشىم سول جەردە قابىلداندى دەپ سانالادى.
امەريكالىق باق-تىڭ حابارلاۋىنشا، اق ءۇي شەنەۋنىكتەرى وپتيميستىك كوزقاراستارىن ءبىلدىرىپ، الداعى 90 كۇندە تۇپكىلىكتى ساۋدا كەلىسىمى جاسالۋى مۇمكىن ەكەنىن جوققا شىعارمايدى.
