جاسىمدا بولدىم بالدىرعان،
تالايدى əنگە قاندىرعان.
سول بالدىرعان كەزىمدە،
عاشىقتىق وتىن جاندىرعان.
ءماجىلىسىمدى كوركەيت دەپ،
تورەلەر قالاپ الدىرعان.
الپىسقا كەلىپ əن سالىپ،
اتىن ءبىر قويدىم "قالدىرعان"
ۇكىلى ىبىراي
ءبىر ءوزى ءبىر كونسەرۆوتوريا، ءبىر ءوزى ءبىر فيلارمونيا - جولامان قۇجيمانوۆ اعامىز اسقارالى جاس - الپىسقا كەلدى.
ءبىر ءوزى ءبىر كونسەرۆاتوريا دەيتىنىم، وسى كۇنگى قولىنا دومبىرا ۇستاپ جۇرگەن كەيىنگى بۋىن əنشىلەردىڭ جولاماننان ورنەك الماعانى كەمدە-كەم. ونى كوشپەلى ياكي جىلجىمالى كونسەرۆوتوريا دەسە دە بولعانداي. ولاي دەيتىنىم - قاشان كورسەڭ جوكەڭنىڭ دومبىراسى ىلعي جانىندا، كولىگىنىڭ ىشىندە جۇرەدى. وسىلاي جۇرگەن جوكەڭە "اعا، مىنا ءبىر ءəندى ۇيرەنەيىن دەپ ەدىم" دەپ ىلعي دا ءبىر كىلەڭ جاس əنشىلەر تەلەفون سوعىپ، حابارلاسىپ جاتادى. جوكەڭنىڭ سونداعى بەرەتىن جاۋابى جالقى: "قاي جەردەسىڭ؟ ءوزىم كەلىپ كەتەم!" وسىدان كەيىن جوكەڭدى جىلجىمالى كونسەرۆوتوريا دەمەي كور! كولىگىنە بەنزيندى قۇيا سالادى دا، سوناۋ الماتىنىڭ ءبىر شەتىندە تۇرىپ جاتقان جاس əنشىگە قاراي قۇستاي ۇشادى. ءسويتىپ ءوز اياعىمەن بارىپ كۇنى بويى əلگى جاس əنشىگە əن ۇيرەتىپ قايتادى. Əرينە، تەگىن. جوكەڭنىڭ ورنىندا باسقا ءبىر ىسقاياق ۇستاز بولسا، سول ءəنىن قۇنان قويعا بۇلداپ يا ساۋدالاپ باگاجنيگىنە بوكتەرىپ قايتار ەدى. جوق، جوكەڭ ويتپەيدى، əن ۇيرەتىپ، ونەر شاشپاقتى ول وزىنە پارىز كورەدى. وسى كۇنگە دەيىن ول ءوستىپ جاس ونەرپازدارعا əن ۇيرەتۋمەن، ورنەك ۇلەستىرۋمەن عۇمىر كەشىپ كەلەدى.
جولامان ءəنشى ۇلكەن ساحناعا ەرتە شىعىپ تانىلدى. ۇمىتپاسام، 1988 جىلى جولامان قۇجيمانوۆ جىگەر فەستيۆالىن جەڭىپ الدى. سول جولى شىرقاعان "قاراڭعى تۇندە تاۋ قالعىپ", "قورلان" əندەرىن تىڭداپ قايران قالعانىمىز ەسىمىزدە. ونىڭ داۋسى ەرەكشە بيىك، سەرپىندى، بىراق قوڭىر بارقىن، سۇلۋ باريتون بولاتىن. ونىڭ əن سالۋ مəنەرىنەن قايرات بايبوسىنوۆتى ۇستاز تۇتاتىنى سەزىلىپ تۇراتىن. ارنايى مۋزىكالىق وقۋ ورنىن بىتىرمەسە دە ءəندى ساۋاتتى ورىنداۋ جونىنەن جولامان əنشىدەن ءوز زامانداستارى مەن قازىرگى تۇستاعى "وقىعان" əنشىلەر وزىپ كورگەن ەمەس. بۇل دا حالىقتىق əنشىلىك مەكتەپتىڭ كۇشتىلىگىن كورسەتسە كەرەك.
جولامان قۇجيمانوۆ بارلىق سانالى عۇمىرىن تەك əن جولىنا باعىشتاعان سايىپقىران ونەرپاز. ول بۇل دۇنيەدە əن سالۋدان باسقا ماڭىزدى ءىس بار دەپ مويىنداماعان مايتالمان. سويتكەن əنشىلىككە ادال ونەرپازدى مəدەنيەت شەنەۋنىكتەرى ساحنادان ەرتە "بوساتتى". تاققان ايىپتارى بىرەۋ-اق: "قالىپقا سىيمايدى". ولارعا قالىپقا سىيعانداردان ەشقاشان ۇلكەن ونەرپاز شىقپايتىنىن قايتىپ تۇسىندىرەسىڭ. دۇنيەنىڭ ءبəرىن ءبۇلدىرىپ جاتقان "قالىپقا" سىيعىشتار عوي...
سول قالىپقا سىيماعان جولامان ءəنشى قالىپقا سىيماعان قالپىمەن الپىسقا كەلىپتى! قىزىق قوي، وركەنيەتتى ەلدىڭ باق بولسا مۇنداي "قالىپقا سىيماعان" ءəنشىنى مەرەيتويىمەن قۇتتىقتاپ، كولدەي كولدەي سۇحباتتار ۇيىمداستىرىپ، ەتەكتەي-ەتەكتەي ماقالالار باسىپ، ءبىر جىرعاپ قالار ەدى. قاراپ وتىرمىن، تەلەديدار، ءباسپاسوز تۇگىلى، əلەۋمەتتىك جەلىلەرگە دەيىن تىپ-تىنىش. رۋحاني جاڭعىرعالى جاتقان سىيقىمىز وسى بولعاننان سوڭ نە ىستەيسىىڭ؟
وركەنيەتتى ەلدەر دەمەكشى، مىنا جاپونيادا مەملەكەت موينىندا وتىرعان "ماسىل" ونەرپازدار توبى بار ەكەن. شي سىندىرىپ، ەش جەردە جۇمىس ىستەمەيدى، بىراق ءبىر كىسىدەي باقۋاتتى، كۇيلى تۇرادى. مەملەكەت اسىراپ، ساقتاپ، باپتاپ وتىرعان بۇل ونەرپازداردىڭ بار بىتىرەتىنى - ۇلتتىق، مەملەكەتتىك مەيرامداردا ءبىزدىڭ قوبىز سياقتى اسپابىن ءبىر-ەكى رەت تولعاپ شالىپ-شالىپ جىبەرۋ ەكەن. بولدى، ءبىتتى! كەلەسى مەيرامعا دەيىن ساۋ-سəلəمات بوپ تۇرىڭىز! بەينەلەپ ايتقاندا وسىلاي. ءسىز جاپونداردان: "وسىنداي ماسىل مۋزىكانتتار نە ءۇشىن كەرەك", - دەپ سۇراۋىڭىز مۇمكىن، وندايدا جاپونداردىڭ سىزگە بەرەر جاۋابى جالعىز-اق: "ولار جاپون ۇلتتىق مۋزىكالىق اسپابىن، جاپون ۇلتتىق ونەرىن ساقتاۋشى!" ال قازاق ءəنىنىڭ قازىناسى، جۇرەگىنە جۇزدەگەن ءəندى سىيعىزىپ، ساقتاپ كەلە جاتقان سيرەك ءۇندى ءəنشى جولامان قۇجيمانوۆتىڭ مەملەكەت پەن قوعام نازارىنان تىس قالعانىنا ونداعان جىلداردىڭ ءجۇزى بولىپتى! مەن كەيدە وسى جوكەڭ قايتىپ كۇن كورەدى ەكەن دەپ ويلايمىن. جوكەڭ ءوز الدىنا، قازاقتا قارا قوبىزدان الدىنا جان سالماعان، əلەمدە تەڭدەسى جوق مۋزىكانت سماتاي قوبىزشىنى دا ىزدەمەگەنىمىزگە، جارىققا شىعارماعانىمىزعا نەشەمە جىلدار ءوتىپتى. ونەرپازىن ىزدەمەيتىن نەعىلعان ەلمىز، اسىلدىڭ قۇنىن بىلمەيتىن نەعىلعان جۇرتپىز؟!
بىردە ايتىپ بىرگە كەتەمىن. جولاماننىڭ əنشىلىگى مەن قازىرگى جاي-كۇيىن سىزدەرگە جەتكىزگىم كەلگەن ءتۇرىم عوي وزىمشە. ەندى كوپ سوزباي سول 88-ءشى جىلعى بايقاۋمەن جازبامدى تۇيىندەيىن. سول بايقاۋعا مارقۇم جəنىبەك كəرمەنوۆ اعامىز جيۋري بولىپتى. لاۋرەات اتاعىن العان جولامان ءəنشى گالاكونتسەرتتە ""قاراڭعى تۇندە تاۋ قالعىپ"-تان باستاپ سورعالاتقان عوي.. ءجيۋريدىڭ كىل مىقتىلارمەن بىرگە جəنىبەك اعامىز دا بايقاۋ جەڭىمپازى - جولامان قۇجيمانوۆتى مۇقيات تىڭداپ وتىرىپتى...
ول ۋاقىتتا جəنىبەك اعامىز جۇسىپبەك ەلەبەكوۆ اتىنداعى كوللەدجدە ۇستازدىق قىلادى، جۇزىندە تولقۋ تابى بار، ەرتەڭىنە ساباققا كەلىپتى. كلاسقا كىرگەن بەتتە، تەرەزەنىڭ الدىنا ءوتىپ، سىرتقا ۇزاق ويلانا قاراپ تۇرعان كۇيى: "ادامزات بالاسى وسىلاي دا əن سالادى ەكەن عوي" - دەپ جانارى جاسقا شىلانىپ تۇرىپ قالىپتى...
