Jas sportshy: Toǵyzqumalaqsyz ómirimdi elestete almaımyn

2324
Adyrna.kz Telegram

Nuraı Ǵanıqyzy – «oılylardyń oıyny» retinde tanylǵan toǵyzqumalaqtyń taǵylymyn arttyryp, ony álemge tanytýǵa súbeli úles qosyp júrgen jastardyń biri. 17 jastaǵy arý  6-14 jeltoqsan aralyǵynda ótken V Azııa chempıonatynda júzden júırik atandy. Ulttyq sporttyń halyqaralyq birinshiligine  Qazaqstan men Qyrǵyzstannan bólek, Aýǵanstan, Úndistan, Qytaı men Mońǵolııa, Túrkııa, Túrkimenstan, Reseı jáne Ózbekstan sportshylary qatysqan.

«Eń alǵash toǵyzqumalaqqa degen qyzyǵýshylyǵym mektep qabyrǵasynda oqyp júrgenimde, naqtyraq aıtsam,  2-synypta bastaldy. Meniń osy sport  túrimen tanysyp, kóptegen jetistikke jetýime sebepshi bolǵan kisi –  trenerim Eleýsinov Birjan. Ol kisiniń arqasynda toǵyzqumalaq oıynynyń qyr-syryn úırengen jaıym bar. Bul oıyndy úırený men úshin úlken qıyndyq týdyrdy dep aıta almaımyn. Degenmen, ár istiń óz qıyndyǵy bolatyny haq. Sol ispetti azdaǵan kedergiler meniń alǵashqy jarysymda týyndaǵan bolatyn. Baıqaý Qazaly qalasynda ótti. Ol kezde nebári 7-8 jasta edim. Men úshin toǵyzqumalaqtyń arnaıy ózine tán debıýtterin jattaý qıynshylyq týǵyzatyn. Degenmen, sol jarysta jattyqtyrýshym maǵan debıýtterdi jattatqyzyp, qaıtalap surap otyrdy. Osylaısha ózimniń alǵashqy dodamda 1-oryn ıemdenip qaıtqan bolatynmyn»,– dep áńgimesin bastady keıipkerimiz.

Nuraıdyń aıtýynsha, qazaqtyń ulttyq oıynynyń tárbıelik mańyzy zor.

«Toǵyzqumalaq –  qazaqtyń ulttyq oıyny. Ol  salt-dástúrimiz ben tanym-tárbıemizdi qalyptastyrady. Tarıhshylardyń zertteýine súıensek, san myńdaǵan jyldyq tarıhy bar. Bul oıyndy oınaı otyra biz óz-ózimizdi durys ustaýdy, shydamdy bola bilýdi, aldyn ala boljaýdy úırenemiz. Toǵyzqumalaq oıynyn tárbıeniń túp tamyry dep aıtsam, qatelespeıtin shyǵarmyn. Ony kezinde Abaı atamyzdyń ózi súıip oınaǵan. Urpaqtan-urpaqqa berilgen tárbıe quraly, ulttyq dástúrlerimizdi dáripteıtin oıyn túri dep tanýǵa bolady»,– dedi ol.

Jas daryn az ǵana ýaqyttyń ishinde álemdik dodadan júldeli oryn alyp úlgerdi.

– Qarap tursam,  meniń osy oıynǵa degen qyzyǵýshylyqpen bastalǵan jolyma 9 jyldaı ýaqyt bolypty. Ártúrli jarystarǵa qatysyp kórdim. Degenmen, Azııa chempıonatyna birinshi ret qatysyppyn. Baıraqty básekede 12 elden jınalǵan 200-den astam sportshy oı jarystyrdy. Olar toǵyzqumalaqtyń klassıka, rapıd jáne blı túri boıynsha ózara synǵa tústi. Bul jarysta top jarǵan el, árıne,  Qazaqstan boldy. Sodan soń Qyrǵyzstan men Mońǵolııany aıtýǵa bolady. Men ulttyq oıynnyń rapıd túrinen ekinshi oryndy qanjyǵama maıladym. Shyny kerek, ózge ulttardyń bul oıynǵa tanytqan qyzyǵýshylyqtary meni qatty qýantty.  Osy arqyly qazaq eliniń ulttyq sporttary damyp keledi degen oı túıýge bolady. Jalpy ultymyzdyń tól dástúrlerin dáripteýdi bizdiń mindetimiz dep bilemin.

Suqbat sońynda keıipkerimiz toǵyzqumalaqtyń ómirine qandaı ózgerister ákelgenin baıandap berdi.

«Bul oıynǵa qyzyǵýshylyq tanytyp, oınap úırengenime túk ókinbeımin. Sebebi, men bastaýysh synyptan bastap túrli qalaǵa baryp, el-jer kórdim. Jańa dostar taptym. Meniń balalyq shaǵym kóptegen baıqaýdyń arqasynda óte qyzyqty ótti.  Bul oıyndy bastap úırenbegenimde, qazir ne istep júretin edim dep oılanamyn. Shynymdy aıtsam, toǵyzqumalaqsyz ómirimdi elestete almaımyn. Qazirdiń ózinde, birneshe ýaqyt aralyǵynda jarystarǵa shyqpasam, ómirim qyzyqsyz ótip jatqandaı kórinedi. Men bul oıynnyń arqasynda kóp dúnıeni túsindim dep oılaımyn»,– deıdi Nuraı.

Áńgimelesken Dıana ASAN,

«Adyrna» ulttyq portaly

Pikirler