Býllıng qoǵamǵa qaýip tóndire bastady. Osylaı dep májilistiń jalpy otyrysynda Nurlan Nyǵmatýllın málimdedi. Jıynda depýtattar men memlekettik organ ókilderi balalardyń quqyqtaryn qorǵaýǵa qatysty pikir almasyp, zań jobasyn jan-jaqty talqylady.
Májilis tóraǵasy depýtattardyń bastamasymen ázirlengen zań jobasynda balalardyń turǵyn úı jáne otbasylyq jaǵdaıda múddelerin qorǵaýǵa, qadaǵalaýsyz jáne panasyz qalýdyń aldyn alý máseleleri qarastyrylǵanyn atap ótti.
Balalardyń quqyǵyn qorǵaý – qoǵamnyń ortaq mindeti. Májilistiń jalpy otyrysynda osylaı dep málimdegen Nurlan Nyǵmatýllın depýtattardyń bastamasymen ázirlengen zań jobasynda balalardyń turǵyn úı jáne otbasylyq jaǵdaıda múddelerin qorǵaýǵa, qadaǵalaýsyz jáne panasyz qalýdyń aldyn alý máseleleri qarastyrylǵanyn atap ótti. Onyń aıtýynsha, býllıng pen kıberbýllıng qoǵamda qatty alańdaýshylyq týdyryp otyr. Balalardy osy qaýipten qorǵaıtyn naqty normalar qajet.
Nurlan Nyǵmatýllın, QR Parlamentiniń májilis tóraǵasy: «Shynymen býllıng jáne kıberbýllıng degen bul búgin óte qaýipti nárse bolyp bara jatyr. Ol balalardyń psıhologııasyn buzatyn sýııdke alyp baratyn jol. Jańa aıtyp ketkendeı, balalardyń, ásirese mektep balalarynyń býllıng jáne kıberbýllıngten qorǵaıtyn naqty normalarymyzdy engizýmiz kerek eshkimge qaramaı. Analar aıtyp jatyr, mynalar aıtyp jatyr. Bul balalardyń bolashaǵy, balalardyń ómiri. Ony umytpaýymyz kerek».
Májiliste balalardyń jaǵdaıyn jaqsartýǵa arnalǵan zań qaraldy. Májilis depýtaty Dınara Zákıevanyń aıtýynsha, zań jobasynda bilim berý mekemeleriniń pedagogıkalyq quramy men qyzmetkerleri kómekke muqtaj balaǵa ýaqytyly kómek kórsetý jónindegi ádisnamamen, sondaı-aq balalarǵa jábirleýdiń belgilerin túsindiretin jáne bir-birine qurmetpen qaraýǵa baýlıtyn baǵdarlamalarmen qamtamasyz etiletindeı jábirleýdiń aldyn alýdyń tetikteri kórsetiledi. Bul túzetý 3 mln-nan astam oqýshynyń jaǵdaıy men ómirin jaqsartýǵa baǵyttalǵan.
Dınara Zakıeva, Májilis depýtaty: «Qazaqstan qoǵamy úshin taǵy bir ózekti másele – balalar men jasósirimder arasyndaǵy sýııd. Statıstıka boıynsha 2021 jylǵy 6 aıda elde aıaqtalǵan 105 sýııd deregi jáne 193 sýııd áreketi tirkelgen. Bul rette birqatar óńirde sýııd kórsetkishiniń ósýi baıqalady: Túrkistan, Almaty, Shyǵys Qazaqstan oblystary. Bul – óte qorqynyshty kórsetkish. Osyǵan baılanysty zań jobasynda bul máseleni sheshý úshin orta bilim berý uıymdaryndaǵy psıhologııalyq qyzmetterdiń jumysyn úılestirý tetikterin retteý usynylady».
Nurlan Nyǵmatýlınniń aıtýynsha, bul zań jobasy qazirgi qoǵamǵa qajetti kóptegen máselelerdi, ásirese, balalardyń quqyǵyn qorǵaý jolyndaǵy problemalardy sheshýge tıis. Onda jazylǵan normalar, sonyń ishinde ınternette azamattardy, ásirese, balalardy osyndaı býllıng jáne kıberbýllıng sııaqty qubylystardan qorǵaýy kerek.
Bul normalar zaman talaby ekenin aıtqan májilis tóraǵasy aıtýly zań jobasy Memleket basshysynyń azamattardy ǵalamtor arqyly qysym kórsetýden zań deńgeıinde qorǵaý jónindegi tapsyrmasyn oryndaýǵa baǵyttalǵanyn aıtty.
Álıhan Faızhanov
