Tálipter beıbit turǵyndardy ólim jazasyna kesýde

2878
Adyrna.kz Telegram

BUU-nyń adam quqyqtary jónindegi joǵary komıssary Mıshel Bachelettiń aıtýynsha, onyń keńsesinde "Talıban" sodyrlarynyń óreskel quqyq buzýshylyqtary týraly senimdi málimetter bar, dep habarlaıdy “Adyrna” ulttyq portaly Stan.kz aqparat agenttigine silteme jasap. 

BUU-nyń adam quqyqtary jónindegi jetekshisi seısenbide Aýǵanstandaǵy "Talıban" qozǵalysynyń óreskel quqyq buzýshylyqtary týraly senimdi aqparat alǵanyn aıtty, onyń ishinde beıbit turǵyndar men aýǵan qaýipsizdik kúshteriniń "ólim jazalary" týraly aqparattar bar.

BUU ókili, atap aıtqanda, beıbit turǵyndardy tıisti zań sheńberinsiz ólim jazasyna kesý, narazylyqtardy basý jáne balalardy ásker qataryna qosý týraly aıtty.

"Bul beıbit turǵyndar men Aýǵanstan ulttyq qaýipsizdik kúshteriniń burynǵy múshelerin sot aıasynan tys óltirý, áıelder quqyǵynyń shektelýi, onyń ishinde erkin júrý jáne qyzdardyń mektepke barý quqyǵy jaıynda aıtylyp otyr. Sonymen qatar bala-sarbazdar ásker qataryna alynyp, beıbit sherýler basylýda" , - dedi BUU komıssary.

Ol buǵan deıin top ókilderi áıelder men etnıkalyq jáne dinı azshylyqtardyń quqyqtaryn qurmetteýge mindetteme alǵanyna erekshe nazar aýdardy. Bachelet tálipterdi áıelderdiń quqyqtaryn qurmetteýge shaqyryp sonymen birge bul saladaǵy kez kelgen quqyq buzýshylyq álemdik qoǵamdastyq aldyndaǵy "qyzyl syzyqqa" aınalatynyn atap ótti.

BUU komıssary 1996 jyly Talıban shabýylynan buryn 3,5 mıllıon qyz balanyń mektepke barǵanyn eske saldy. Al 1999 jyldyń ózinde tek 9 myńǵa jýyq qyz bastaýysh mektep tabaldyryǵyn attaǵan.

BUU-nyń adam quqyqtary jónindegi táýelsiz sarapshylary jasaǵan birikken málimdemede "Talıban úılerdi aralap izdeýdi jalǵastyrýda" dep kóptegen adamdar jasyrynyp jatqanyn jáne jeke múlikterdi tartyp alý men repressııa týraly habarlama túskenin aıtqan.

"Tálipterdiń osy aılarda jáne osy ýaqytqa deıin jasaǵan áreketin soǵys qylmystary men adamzatqa qarsy qııanatpen teńestirýge bolady" , - dedi olar.

Buǵan deıin tálipter qazirgi "Talıbannyń" 20 jyl burynǵydan ózgeshe ekenin aıtqan bolatyn: Aýǵanstanda bılikti qolǵa alǵannan keıin olar adam quqyqtaryn qorǵaýǵa ýáde bergen, sonyń ishinde áıelderdiń, eshkimnen kek almaý jáne tutastaı alǵanda kúshti ıslamdyq memleket qurý úshin ótkenniń barlyq qatelikterin eskerýdi meje qylǵanyn málimdegen.

Alaıda, keıinirek buqaralyq aqparat quraldarynda paıda bolǵan jańalyqtar barlyǵy kerisinshe ekenin kórsetti. Buǵan deıin Aýǵanstannyń soltústiginde tálipter jas áıeldi dámsiz tamaq pisirgeni úshin órtep jibergeni aıtylǵan bolatyn.

Pikirler