Küie jaqqandardyŋ qoly ǧana emes, betı de qap-qara bolatynyn däleldeimız!
ŪLTŞYLDARǦA ŞABUYL ŪIYMDASQAN TÜRDE JALǦASUDA
Men özım ūlttyq müddenı qorǧau jolynda bilıktegı qazaq tılı dese, jaudyŋ tılındei jantalasatyn şeneunıkterden bastap, ūlttyq müddemızge, tılımızge qarsy şyqqan talai qūlsanalardy talai ret ötkır synaǧandyqtan, mūndai tüsıme de kırmegen, eş üilespeitın qyp-qyzyl jala jabylatynyn kütkenmın. Bıraq “talai adam öltırdı” dep jazudy ūmytyp ketkenderıne taŋdanyp otyrmyn feik-küiejaqqyştardyŋ !
Jalaqorlardyŋ jalasy boiynşa men auylda mektepte jürgende bır emes baqandai “ekı kelınşektı zorlap tastappyn”… (qarapaiym auyl mūǧalımı ne degen batyl jäne oǧan eşqandai sot joq eken da…) Ony aitasyzdar, QazPİ-de oqyp jürıp, 1986 jylǧy Jeltoqsanda alaŋǧa şyqqandardy körsetıppın qūqyq qorǧau organdaryna”. (Ol kezde menıŋ student emes ekenımdı bılu üşın milary jetpegen ǧoi. Biyl deputat retınde el aralamai, ışıp jatyr ekenmın üide”.
1.Menıŋ ekı aida, naǧyz qainaǧan şıldenıŋ ortasynda 4 oblysta, 7 qalada, 3 oblys ortalyǧynda 7 audanda, 26 auyl men mekemede elmen kezdeskenımdı, olardyŋ bärı künde BAQ-ta jariialanǧany, 11 ret oblystyq, jergılıktı telearnalarǧa, onyŋ üşeuı respublikalyq “Qazaqstan” ūlttyq arnasyna, 30 şaqty sait/gazetterge şyqqanymen şaruasy joq.
Sol el aralaudyŋ arqasynda, mysaly, men tūrǧyndarymen kezdesken, jol mäselesın köterıp, “Qazaq ünı” saity men feisbuk paraqşamyzǧa jazǧan Almaty oblysy Ile audany Aşybūlaq auyly “Batyr” saiajaiyna jol salynatyn bolyp, olar alǧystaryn aityp, jazuda. Keşe sol Ile audandyq mäslihatynyŋ aqjoldyq deputaty Düriia Daniiarova süiınşı sūrap, alǧys aitty.
2.Men Jeltoqsan köterılısı kezınde 1984-1990 jyly auylda mūǧalım bolǧanymdy da bılmeidı ǧoi beişaralar.
3.Men kelınşek zorlamaq tügılı, äiel adammen qol berıp amandaspaitynymdy da bılmeidı ǧoi būl jalaqorlar!
“Aqyn bolǧasyn ışedı, qyz-kelınşekke jaqyn bolady” dep özderınıŋ topas tüsınıkterımen topşylap, oilap tapqandary da… “Zorlady” desek, aiyby auyrlaidy” degen ǧoi özderınşe. “Ötırıktı neǧūrlym köp qossaŋ, soǧūrlym tobyr köp senedı”-degen qaǧidany ūstanǧan türlerı ǧoi…
4.Al “tüngı köbelek jıgıtter” turaly ertegılerın egjei/tegjeilı jazuyna qarasaq, özderı kündelıktı sonymen ainalysatyndar ekenı anyq körınıp tūr…
Olardyŋ osyndai är jalasynan özderınıŋ jandary şyǧyp, qinalyp jatqan jantalastaryn körıp, aiap ta ketesıŋ baiǧūstardy)))… Şamasy menıŋ atymdy estıgende şailaryn tögıp alyp, tüsterıne kırsem, şoşyp oianyp jürgen bolsa kerek…
Men tergeu ornyna jäne sotqa berdım būl feik akkaunt pen jalaqor saitty! Ol feik aqparatty köşırgen sait, akkaunttardy da sotqa beretın bolamyz. Jerdıŋ astyna kırıp ketseŋder de, jelkelerıŋnen suyryp şyǧaryp alyp, maqalany jazǧan kım ekendıkterıŋdı anyqtap, sotqa berıp, bükıl elge jalaqor retınde äşkereleitın bolamyz senderdei jabu astynda jasyrynǧan qarabetterdı! Betperdelerıŋ jūlynyp alynady älı!
Eŋ bolmasa, 1986 jyly menıŋ student emes, auylda mektep mūǧalımı bolyp jürgenımdı ömırbaianymnan köre salmadyŋdar ma, tiynǧa tapsyrys oryndaǧyştar, süiek laqtyrǧanǧa sekırıp qaǧyp ala bermei?!. Senderdei topastarǧa tapsyrys berıp jürgen qojaiyndaryŋda da esektıŋ miyndai mi joq eken ǧoi.
Būlar bır künı ǧaryşta bırnärse bolsa, oǧan jerdegı Qazybek İsa kınälı deitın bolsa da taŋǧalmaityn boldyq qazır…
Osyndai oiǧa syimaityn qyp-qyzyl jalaǧa senıp otyrǧandardy da aiap otyrmyn…
Men būl jalanyŋ artynda kımder tūrǧanyn sezıp tūrmyn, öitkenı qanşa jasyrynsa da, qara jabuyna salpaŋ qūlaqtary syimai, körınıp qalyp tūr.
Ol salpaŋqūlaqtar menıŋ aqyndyǧym men ötkır synaǧan taqyryptaryma bailanysty jospar qūryp, şabuyl jasapty. Olardyŋ ışınde men ünemı qatty synap jürgen ūlttyq müddemızge qarsylardyŋ, özımızdıŋ ūltqa qauıptı “organdardyŋ”, körşı elderdegı şovinisterdıŋ de, olardyŋ tapsyrysyn oryndap, tabanyn jalaityndardyŋ da ızı bar. Ötırık ūltşyl, oppozisioner bolǧansyp, “Aŋqau elge Aramza molda” bolyp jürgenderdıŋ de sūryqsyz sūlbasy körınedı. Keşegı menıŋ “jyn şeruı” atap, soiyp salǧan bır jynysty jūptardyŋ ūsqynsyz qoltaŋbasy da baiqalady.
Jauabyn kütıŋder endı jalaqorlar! Arttaryŋda kım tūrǧanyn da anyqtaimyz qazırgı IP tehnologiia arqyly. Eşqaida qaşyp kete almaisyŋdar, ūlt müddesıne qarsylyq jasap, pūl üşın tılın satyp, jezökşelık qyzmet körsetken jalaqorlar!
“Qūldy bärekeldı öltıredı”-degendei, ardan, namystan, ūiattan ölmeitın būlar osyndai tapsyrys oryndaimyn dep tajalyna tap keluı mümkın bır künı…
Būndai qoqan-loqydan, las äreketterden eşteŋe şyqpaidy! Küie jaqqandardyŋ qoly ǧana emes, betı de qap-qara bolatynyn däleldeitın bolamyz!
Maǧan qysym jasaǧan saiyn, qysqan saiyn qaita qatty serpıletın serıppedei qasaryspa mınezım bar - ūlttyq müddemız ben Qazaq tılın qorǧaudyŋ Aq jolynda būrynǧydan da qatty, qarqyndy qairat körsete beretın bolamyz endı!
Alaştyŋ ūlttyq müddesın- Memlekettık tılın zaŋdy qorǧau jolynda attan salsaq, atqa mınetın qalyŋ qazaqty qaityp tüsıre almai jürmeŋder!
Jauabyn kütıŋder, Jalaqorlar!
"Adyrna" ūlttyq portaly
Ūqsas jaŋalyqtar
