Álem tanyǵan Abaı

3659
Adyrna.kz Telegram

Byltyr Memleket basshysynyń tapsyrmasymen QR Premer-Mınıstriniń Qaýlysymen 10 tamyz — Abaı kúni bolyp belgilengen bolatyn. Bıyl qazaqstandyqtar Abaı kúnin ekinshi jyl atap ótýde.

Ótken jyly uly aqynnyń 175 jyldyǵyna oraı álemde jáne elimizde kóptegen is-sharalar ótti. Bıyl, ókinishke qaraı, elimizde pandemııaǵa baılanysty kóp sharalar onlaın formatta ótkizilip jatyr.

Biz Abaı kúninde shet elderde uly aqynnyń esimi berilgen kósheler men onyń qurmetine ornatylǵan eskertkishter týraly birqatar derekter usynamyz:

*1988 jyldan beri Ýkraınanyń astanasy Kıevte Abaı Qunanbaıuly atyndaǵy kóshe bar. Sondaı-aq uly aqyn atyndaǵy kóshe Kramatorsk, Dnepropetrovsk qalalarynda da ashylǵan.

*Mysyr astanasy — Kaırde Abaı atyndaǵy kóshe 1998 jyly ashylsa, Berlınde (Germanııa) 2000 jyly Abaı-shtrasse ashylǵan. Sonymen qatar Tashkent (Ózbekstan), Bishkek (Qyrǵyzstan) qalalarynda, tipti Úndistan astanasy Nıý-Delıde de Abaı Qunanbaıuly atyndaǵy kóshe bar. Lıýksembýrgten de aqyn atyndaǵy kósheni kezdestiresiz.

*1995 jyly 15 aqpanda álemniń ortalyǵy sanalatyn London qalasynda (Ulybrıtanııa) Rollan Seısembaevtyń bastamasymen Abaı úıi ashyldy.

*2006 jyly Reseı astanasy Máskeýdiń "Chıstye prýdy" býlvarynda Abaı eskertkishi ashyldy. Eskertkish Qazaqstan Elshiligi mańaıyna qoıylǵan.

*2007 jyly Iran Islam Respýblıkasynyń astanasy Tegeran qalasynda Abaı músini ashyldy. Músin Ulttyq kitaphanaǵa kireberis alleıada ornatylǵan. Sondaı-aq Iran ulttyq kitaphanasynda da Abaıdyń músini qoıylǵan.

*2011 jyly Ázirbaıjan astanasy Bakýde Abaı Qunanbaıulynyń atymen atalǵan kósheniń saltanatty ashylý rásimi ótti.

*2013 jyly Tashkenttegi Abaı kóshesinde aqyn eskertkishi boı kóterdi.

*2014 jyly Qytaı astanasy Beıjińniń ortalyǵyndaǵy "Chaoıan" saıabaǵynda Abaıǵa arnalǵan eskertkish ashyldy.

*2014 jyly Vengrııa astanasy Býdapeshttegi Astana kóshesine Abaıdyń eskertkishi ornatyldy.

Al ótken jyly Abaı Qunanbaıulynyń 175 jyldyq mereıtoıyna oraı:

*Chehııa astanasy Praga qalasynyń Klementıným atyndaǵy Ulttyq kitaphanada "Abaı" mádenı-aqparat ortalyǵy ashyldy.

*Armenııa astanasy Erevandaǵy Erevan memlekettik ýnıversıteti janyndaǵy qazaq tili, tarıhy jáne mádenıeti ortalyǵyna Abaı Qunanbaıulynyń aty berildi.

*Qaraqalpaqstannyń (Ózbekstan) Moınaq qalasynda ashylǵan "Shaıyrlar" saıabaǵyna Abaı músini ornatyldy.

*Ázirbaıjannyń Baký qalasynda Abaıǵa ornatylǵan eskertkish taqta qaıta jańartyldy. Sondaı-aq Baký qalasyndaǵy kóshelerdiń birine Abaı Qunanbaevtyń esimi berildi.

*Bolgarııanyń Svetı Vlas qalasyndaǵy tanymal tulǵalar alleıasynda Abaı barelefi ashyldy. Onda: "Adam balasyn zaman ósiredi, kimde-kim jaman bolsa, onyń zamandasynyń bári kináli", — dep Abaıdyń otyz jetinshi qarasózinen úzindi keltirilgen.

*Rýmynııanyń Býharest qalasynyń ortalyǵyna Abaıdyń bıýsti ornatyldy.

*Túrkııanyń Antalııa qalasynda Abaı atyndaǵy saıabaq paıdalanýǵa berildi.

*Lıtva astanasy Vılnıýs qalasynda Abaı atyndaǵy oqý zaly saltanatty túrde ashyldy.

*Birikken Arab Ámirlikterindegi Qazaqstan Elshiliginiń ǵımaratynda "Abaı" mádenı-tanymdyq zaly oqyrmandarǵa esigin ashty.

*Tashkent qalasynda "Abaı Úıi" qazaq mádenı-iskerlik úıi ashyldy.

*Malaızııanyń Kýala-Lýmpýr qalasyndaǵy Ulttyq kitaphanada Abaı atyndaǵy qazaq ádebıeti men mádenıeti ortalyǵy paıdalanýǵa berildi. Jáne Abaıdyń "Qarasózderi" alǵash ret malaı tiline aýdaryldy.

*"Otandastar qory" KeAQ Reseıdiń Omby qalasynda, Bishkekte (Qyrǵyzstan), Berlınde (Germanııa), Ystambul qalasynda (Túrkııa) "Abai Úıi" qazaq mádenı-iskerlik úıin ashty.

Sondaı-aq byltyr uly Abaıdyń shyǵarmalary alǵash ret slovak, japon, ındonezııa, cheh, ózbek, malaı tilderine aýdaryldy.

 

Al Semeıde tusaýkeseri ótken "Abaı álemi" kitaptar toptamasyna qazaq, orys jáne aǵylshyn tilderindegi 22 kitap engizildi. Kitaptar arqyly oqyrmandar tek Abaıdyń shyǵarmalarymen ǵana tanysyp qoımaı, sonymen qatar aqynnyń balalarynyń jáne izbasarlarynyń eńbekterin de oqı alady.

 

"Adyrna" ulttyq portaly.

Pikirler