Sybaılas jemqorlyqpen kúrestiń basty baǵyty – onyń aldyn alý. Iaǵnı, onyń sebepteri men alǵy sharttaryn joıýǵa yqpal jasaý. QR «Sybaılas jemqorlyqqa qarsy is-qımyl týraly» Zańy qazirgi tańda muǵalimder jəne oqýshylar, ata-analar arasynda keńinen túsindirilip, onyń jolyn kesý jəne boldyrmaý maqsatynda jyl saıyn eleýli jumystar júrgizilýde.
2021 jyldyń qańtar aıynda 5-8 synyp oqýshylary arasynda «Jemqorlyqqa jol joq!» taqyrybyna sýretter kórmesi ótti. Onda 7-synyp oqýshysy Amelın Artemniń salǵan sýreti erekshe baǵalanyp, maqtaý gramotasymen marapattaldy. Mekteptegi «Adal urpaq» eriktiler klýby 9-11 synyp oqýshylary arasynda sybaılas jemqorlyqqa qarsy «Jemqorlyqsyz ómir – adal ómir» atty adaldyq saǵatyn ótkizdi.
Aqpan aıynda «Adaldyq alańy» jobasy aıasynda «Quqyqty saýatty bolýdyń seniń ómirińdegi mańyzy» taqyrybynda 9-synyp oqýshylary arasynda pikirtalas, 1-4 synyp oqýshylary arasynda «Ómir súrý quqyǵy: Men jəne meniń synyptastarym», 5-8 synyp oqýshylary arasynda «Balalardyń densaýlyǵy men damýyna zardabyn tıgizetin aqparattan qorǵaý týraly» atty quqyqtyq jappaı oqýlar ótti. Sonymen qatar ataanalar úshin «Bala quqyǵy – asyl qazyna. Kəmeletke tolmaǵandar arasyndaǵy quqyq buzýshylyqtardyń profılaktıkasy men balalardyń qadaǵalaýsyz jəne panasyz qalýynyń aldyn alý týraly» taqyrybynda onlaın oqýlar ótkizildi.
Naýryz aıynda «Adaldyq alańy» jobasy aıasynda «Quqyq buzýshylyq pen sybaılas jemqorlyqtyń, bopsalaýdyń aldyn alý» taqyrybynda tarıh pəni muǵalimi R.Amanqulovanyń jetekshiligimen «Adal urpaq» klýbynyń músheleri dóńgelek ústel uıymdastyrdy.
Sybaılas jemqorlyq – memlekettik qurylymdardyń ekonomıka aıasynda qylmysty qurylymdarmen bite qaınasýy, sondaı-aq memlekettegi laýazymdy adamdardyń, qoǵamdyq jəne saıası qaıratkerlerdiń satylǵyshtyǵy, paraqorlyǵy. Ol óziniń qyzmettik mərtebesi men ókilettikterin jeke, toptyq jəne ózge de beıqyzmettik múddeler úshin paıdalaný jolymen jeke ıgilikterdi alý əreketinen kórinis tabady.
Oqýshylarǵa sybaılas jemqorlyq týraly slaıdtar kórsetilip, suraqtarǵa jaýap berildi.
- Sybaılas jemqorlyq degen ne? Memlekettik bılikti teris paıdalaný, jeke bastyń paıdasy úshin laýazymdy tulǵalardy paraǵa tartý.
- QR «Sybaılas jemqorlyqqa qarsy is-qımyl» týraly zańy qaı jyly qabyldandy? 2015 jyly 18 qarashada zań qabyldandy.
- Para berý sýbektisi qansha jasqa jetken tulǵa bolýy múmkin? 16 jasqa jetken tulǵalar.
Sybaılas jemqorlyqtyń zardaptary: qoǵamnyń baqytty bolashaǵyn tejeıdi, eldiń halyqaralyq bedeline kóleńke túsiredi, jurtshylyqtyń zań men ədildikke, bılikke degen senimine syzat túsiredi.
Sonymen qatar, quqyq buzýshylyqtyń túrleri týraly da keńinen aıtyldy. Sýretter kórsetilip, sýrettegi jaǵdaıdan balalardyń neni baıqaǵany, qandaı quqyq buzýshylyq jasalǵany týraly suraldy. Kəmeletke tolmaǵan jasóspirimderdiń saýda jasap jatqany, polıııa qyzmetkerleriniń kelýi – balanyń quqyǵynyń saqtalmaǵanyn kórsetedi. Oqýshylar berilgen tapsyrmalar boıynsha óz oılaryn naqty jəne mysaldar keltire otyryp dəlelmen jetkize bildi.
«Ərbir azamattyń jemqorlyqqa qarsy kúresi janjaqty úzdiksiz, ashyq əri ədiletti túrde júrgizilýi tıis. Biz sonda ǵana alǵa qoıylǵan maqsattarǵa qol jetkize alamyz…» degen sózdi basshylyqqa ala otyryp, sybaılas jemqorlyqtan aýlaq bolýǵa, adal eńbek etýge, jas urpaqtyń boıyna ulttyq qundylyqtardy darytyp, sybaılas jemqorlyqpen kúreske úles qosýǵa shaqyramyz. «Jemqorlyqsyz el – gúldengen el» bolashaǵymyz, elimiz gúldene bersin!
