2015 jylǵy devalvaııa qaıtalanýy múmkin. Elimizdegi tanymal ekonomısterdiń biri osyndaı boljam jasap otyr. Ulttyq Bank osyǵan deıin jyldyq ınflıaııa 7,9 proentti qurap otyr dep aqpar taratqan edi. Alaıda sarapshylar, qazirgi qymbatshylyqty eskersek, bul ıfrlardyń shyndyqqa janasýy ekitalaı deıdi. Sonda kimge senemiz? Bul týraly «Eýrazııa» birinshi arnasy habarlaıdy.
«Elimizdiń qazirgi ahýaly bizge tym tanys kartına».
Sarapshy Arman Baıǵanov: «Ekonomıkamyzdyń búgingi kúıi 2015 jyldyń tamyz aıyn eske salady», deıdi. Osydan alty jyl buryn teńge aýqymdy devalvaııaǵa ushyrap, aqsh valıýtasynyń quny kúrt kóterilip ketip edi. Sol jyldary da Ulttyq bank tól teńgemiz quldyramaıdy dep halyqty osynsha sendirip baqqan. Sodan beri dollar baǵamy 400-diń aınalasynda saqtalyp keledi.
ARMAN BAIǴANOV, EKONOMIST:
«Másele bizdiń Qazaqstan Rossııamen, basqa memlekettermen eksport-ımport, ártúrli taýarlar, satyp alynady. Sebestoımost ósken jaǵynankonkýrentsposobnost naryq boıynsha óte tómenbolyp qalady. Kazaqstanskııproızvodıteldarda»
Ulttyq Banktiń derekteri boıynsha, maýsymaıyndaǵy jaǵdaıǵa sákes, jyldyq ınflıaııa 7,9%-dy qurap otyr. «Biraq eldegi jappaıqymbatshylyqty esepke alsaq, ulttyq bank usynǵan statıstıkaǵa sený qıyn», deıdi sarapshy. Jaǵdaı alańdaýǵa turarlyq. Inflıaııalyqproester betimen ketip, baqylanbaıtyn kúıgejetti dep otyr ekonomıst. Basty boljam sol 2015 jyldaǵydaı kýrs birden eki esege artyp ketpesede, 5-10 paıyzǵa ósýi ábden múmkin.
ARMAN BAIǴANOV, EKONOMIST:
«Osy konkýrenııa ımenno ekonomıka ósirý úshin basqamemlekettermen, ulttyq bank, tochno ýaqytyn aıtaalmaımyn osy jyl ma, jyldyń aıaǵy ma, mojet kelesi jyly konkýrenııa joǵarylatý úshinkýrstyń dollaryn ósirýi múmkin».
Ekonomıst aıtyp otyrǵan báseke - bizdiń eldegitaýarlar quny. Eýrazııalyq odaq quramyndaǵy ózgeeldermen salystyrǵanda, baǵanyń áldeqaıdaartýyna baılanysty qazaqstandyq kásipkerlerbásekege qabiletsiz bolyp qalady. Al bul saıypkelgende eksport arqyly kúneltip otyrǵankóptegen kompanııalardyń bankrottyǵyna alypkeledi.
LIaZZAT NURǴALIQYZY, EKONOMIST-SARAPShY:
«Biz Reseıdiń rýbline táýeldimiz. Al reseıdiń ekonomıkasy batys elderiniń salatynsankııasyna baılanysty bolady da. 01:48 Bizdińendi munaıymyz syrtqa shyǵatyn baǵasy birshamakóteriletin bolsa, teńgeniń quny shamalyturaqtalyp nemese taǵy da bir shamaly ósimkórsete me degen úmit bar».
Ózara taýar aınalymy úlken elderdiń valıýtalary qaı kezde de bir-birine áser etpeı turmaıdy. BulQazaqstan men Reseıge de tán. Baılanys berikbolǵan saıyn valıýtalardyń yqpaly da kúshti. Aıta keteıik, ótken jyly Qazaqstan men Reseıarasyndaǵy saýda aınalymy 8,6 mlrd dollarǵajetken.