ABAIDYŃ KEZINDE INDETPEN QALAI KÚRESKENIMIZDI BILESIZDER ME?
(4-shi tomdyǵynda)
Abaı óziniń uly men kelinin oqýǵa shyǵaryp salýǵa Semeı qalasyna kelgende, bul jaqta sumdyq indet taralyp halyq qyrylyp jatady. Abaı mán-jaıǵa qanyǵyp bolǵansoń Semeıdiń ortalyq meshitiniń ımamy Sarymollaǵa baryp, halyqtyń shamadan tys shoǵyrlanyp jınalmaýyn, kisi ólimi bolǵan jerlerge janaza men jetisi-qyrqyna molda men birer týysqanynan basqa adamdardyń qatyspaýy jaıly halyqqa úkim shyǵarýyn suraıdy. Sebebi, myna indetti toqtatýdyń birden-bir joly osy ekendigin orys dosynyń doǵdyr áıelinen surap alǵan edi.
Juma namazdan soń meshit ımamdary halyqqa "Bul qudaıdan kelgen synaq. Sondyqtan, burynǵydan da kóbirek minájat jasap, qaıyr-sadaqalaryn kóbeıtýdi...." aıtyp tarqasa bastaǵanda, Sarymolla ornynan turyp Abaıdyń aıtqandaryn halyqqa ósıet qylady. Indet tarqaǵansha eshqandaı ólim-jitimge jınalmaýǵa, meshitke kelýdi doǵara turýǵa, barynsha oqshaýlanýǵa.
Biraq, Sarymollaǵa ózge moldalar qarsy kelip "dinnen, ata-baba jolynan aınyǵan, Qudaıdyń ámirine qarsy shyqqan" ǵa aparyp, bir moldaǵa bes molda qarsy kelip aıtysyp tarqaıdy.
Biraq, Abaı men Sarymollanyń sózderi basym túsip, halyq janaza men jetisi-qyrqyna jınalýdy qoıyp, ólgen úıden as ishýdi doǵarady.
Sóıtip júrgende Semeı qalasyna aty shyqqan bir baıdyń ákesi indetten qaıtys bolyp, álgi baı "Abaı degen kim edi sonsha?! Ata-baba joly, dástúrim..." dep janazasyna mal soıyp mol dastarhan jaıǵyzady. Biraq, ákesiniń janazasyna ózine etene-jaqyn onshaqty baı-baǵlannan basqa eshkim kelmeı qatty sastyrady. Ákesin jerlep kelip, qalǵan bes-alty baılar otyryp "Ákemizdi osynshalyq masqaralyqpen jerleımiz dep kim oılaǵan! Álgi, Abaı degen ońbaǵannyń shyǵaryp júrgeni... Bul qorlyǵyńdy umytpaspyz! Sarymolla ekeýińdi me...!" desip kijinesip, kek qaıtarý jaǵyn oılasyp otyrǵan jerine kelip toqtadym.
Oooooý!
Aǵaıyndar! Biz áli kúnge sol qazaq ekenbiz!
Ózgergen eshteńemiz joq!
Abaıdyń jazyǵy qazaqty indetten aman alyp qalý úshin shyryldaǵany ma?!
Oǵan qastyq oılasardaı ne jazyǵy bar edi? "Kápir orystyń" aıtqan aqylyn elge jarııalaǵany ma?
Qazir de dál solaı jasyrynyp toı jasap, ustalyp qalyp shtraf tóleseń polıııamen úkimetti qarǵap otyrǵan keıipimiz sol zamannan ózgermegen nadandyǵymyz emespe?!
Vakına alyp, toı-jıyndy toqtatyp, indetten eldi aman qalýdy nege oılanbaımyz? Vakınaııadan basqa eshqandaı joly joq qutylatyn. Spýtnık, basqa dep tańdaıtyn da túgi joq. Barlyǵy da bir mezette daıyn bolǵan vakınalar.
Abaı jolyn oqysańyzdar qazaqty da, ózińizdiń bolmysyńyzdy da tanısyzdar.
Rústem ÁShETAEVTYŃ
feısbýk paraqshasynan
