Iri kólemde para aldy dep kúdikke ilingen Almaty qalasy Medeý aýdandyq sotynyń sýdıasy Svetlana Jolmanova jurttan arasha surap, bolǵan istiń mán jaıyn óz aýzymen aıtty dep habarlaıdy «Adyrna» ulttyq portaly Dalanews.kz saıtyna silteme jasap.
Jýrnalıstermen ótken onlaın kezdesýde sýdıa ózi týraly álemjelide taraǵan alyp-qashpa aqparatqa qatysty túsinik berip, seıften tabylǵan 10 myń dollardyń «shyǵý tegin» baıan etti.
Onyń atap ótkenindeı álgi qarajat óz jınaǵy, onyń ózinde tutastaı emes. Qarjynyń bir bóligin páter satyp alý úshin qaryzǵa alǵan.
«Túrkisb aýdanynda turatyn sheshemniń úıin satyp, onyń ústinen az-maz aqsha qosyp, tap janymnan páter satyp alýdy uıǵarǵanbyz. Sol kúni Otbasy bankke barýdy oılastyryp, alǵashqy jarnany aýdarý úshin aqshany jumysqa alyp kelgen jaıym bar edi», – deıdi Jolmanova.
«Myna zamanda aqshany jumysta saqtaýshy ma edi?» degen jýrnalıster saýalyna sýdıa qomaqty qarajatty úıde saqtaýdan seziktengenin, balalardyń kózine túsip jumsalyp keterinen qaýiptengenin aıtty.
Sottyń qyzmeti qaýyrt bolǵasyn tańnan keshke deıin úı betin kórmeıtin sátter kóp. Keı kezde balalary keshki tamaqty úıge aldyrady eken.
«Sondyqtan aqshany úıde saqtaǵandy jón kórmedim. Úıge kýrerler jıi keledi. Beısaýat júrgen bireýdiń kózine tússe aqshadan buryn, otbasym sorlap qalar edi», – deıdi sýdıa.
...
Jolmanovanyń budan ózge kapıtaly joq. Mıllıon dollar týraly álemjelige lezde tarap ketken aqparat – jalǵan. Kóliginde de, kvartırasynda da mundaı qarajat tabylmaǵan.
Sóı degen sýdıa tipti kóligi de joq ekenin málim etti. Al seıften tabylǵan 10 myń dollar zańdy tabysy, qalaı, qaıdan kelgenin túsindirip bere alatynyn aıtady.
«Kóligim men páterimnen asta-tók aqsha tabyldy dep «alaqaılaǵandar» osy arqyly qoǵamdy myna maǵan qarsy qoımaq boldy. Men ǵana emes, tutas sot salasyna kir keltirýdi kózdedi», – deıdi ol.
...
Jolmanova óziniń kózin ala bere úıine bas-kóktep kirip, tintý júrgizgen tergeýshilerge narazy. Sebebi tintý sottyń sankııasynsyz jáne Bas prokýrordyń pármeninsiz júrgizilgen. Sýdıa laýazymynyń ımmýnıteti tabanǵa taptalǵan.
Tergeýshiler úıde bala-shaǵa baryna qaramaı tintýdi bastap ketken. Sýdıanyń úıde joqtyǵyn paıdalanyp, baspanany astań-kesteńin shyǵarmaq oıy bolǵan.
«Úıimdi tintigeli jatqanyn estip, onyń aldyn-alý úshin edel-jedel áreket ettim. Áıtse de bosaǵaǵa ótip úlgeripti. Kabınetimdi timiskilep bolǵanyn keıin meniń kózimshe úıdi aqtarýǵa kóshti. Túk tappady. Al kólik ataýly mende atymen joq», – deıdi Jolmanova.
...
Kabınetindegi 10 myń dollar adal aqysy ekenin, qoǵamdyq kólikpen júretinin, al úıin tintigender túk tappaǵanyn málim etken sýdıaǵa qandaı aıyp taǵylyp otyr?
Dalanews.kz tilshisi osy máseleniń anyq-qanyǵyn bilý úshin sýdıaǵa saýal qoıǵan edi.
Ol óziniń kúdikti emes, kýáger ekenin, ózine qatysty qandaı qylmystyq is qozǵalǵanynan álige deıin habarsyz ekenin aıtady. Onyń tintý kezinde de, ázir de bostandyqta júrgeni sodan bolsa kerek.
Budan buryn birqatar BAQ: «Jolmanova qurylys kompanııasynan mıllıon dollarǵa jýyq para aldy» degen aqparat taratqan-dy.
Sýdıa muny joqqa shyǵaryp otyr.
«Qurylys kompanııasynan kók tıyn alǵan emespin. Moıyndaıyn, osyǵan deıin qurylys salasyna qatysty is-qujatty qarastyrǵanym ras. Men ǵana emes, bularǵa qatysty basqa da sýdıalar halyqtyń sózin sóılep, teris sheshim shyǵardy.
Máselen «Esentaı sıtıdiń» daýy. Men turǵyndardyń shaǵymyn zańdy dep tanyp, aýqymy keńeıip jatqan turǵyn-úı kesheniniń kesirinen aýlasyna óte almaı qalǵanyn azamattardy aqtap shyqtym. «Eýropolıs» turǵyn-úı keshenine aryzdanǵan turǵyndardyń talabyn tyńdap, úıdiń qoldanysqa berilýin zańsyz dep taptym», – deıdi ol.
...
Jolmanova tergeýdi Ulttyq qaýipsizdik komıteti júrgizip jatqanyna tań. Zańǵa saı korrýpııa jáne alaıaqtyq isterdi UQK tergemeıdi. Munymen Sybaılas jemqorlyqqa qarsy agenttik nemese polıeıler aınalysýy tıis.
«UQK-nyń mende ne jumysyn baryn túsinbeı-aq qoıdym. Munyń basynda Toıbaev Sultan degen komıtet ókili otyr. Isti ýystan shyǵarmaı otyrǵan da sonyń ózi. Onyń qos qyzmeti bar. Almaty qalalyq soty tóraǵasynyń keńesshisi qyzmetin qosa atqarady», – deıdi sýdıa.
...
Ilgeride sot ımmýnıteti týraly sóz qozǵaǵanbyz. Naqtylasaq, sýdıalar sot bıligin júzege asyrýshy tulǵa retinde birqatar normatıvtik aktilermen, sonyń ishinde QR Konstıtýııasymen jəne konstıtýııalyq zańdarmen aıqyndalǵan arnaıy mərtebege ıe.
– Alaıda, – deıdi Jolmanova. Meni bir joly boıy toryp kelgen eken. Kabınetime jasyryn kamera ornatyp, kirgen-shyqqanymdy ańdyp otyrǵan. Muny bir top adam kabınetime basym kirgen kúni bir-aq bildim. Tipti keńesý bólmesinde de kamera ornatylypty.
Aıtýynsha osylaısha onyń sýdıalyq ımmýnıteti tabanǵa taptalǵan. Keńesý bólmesi ádette sýdıanyń istiń mán-jaıyna úńilip, sheshim shyǵaratyn kabıneti. Arnaıy mártebege saı sýdıa táýelsiz tulǵa, oǵan eshkim qysym jasamaýy qajet, olardyń sońynan sham alyp túsip, basqan izin ańdýǵa eshkimniń quqy joq.
Sóı degen Jolmanova «maǵan kepildik berilgen ımmýnıtet ádiram qaldy», – deıdi.
...
Dalanews.kz tilshisin tańǵaldyrǵan taǵy bir jaıt – quryqtaý kezinde Jolamanovanyń telefonyn shuqylap, jaıbaraqat otyrǵany. Muny qalaı túsinemiz?
«Túsinbeıtin nesi bar? Men ózimniń adaldyǵyma, tazalyǵyma senimdimin. Sondyqtan sabyr saqtap otyrdym. Zańǵa tompaq kelerlik áreket etken joqpyn. “Sankııamen keldik” degenderdi kabınetime kirgizdim, tintý júrgizýge ruqsat berdim. Sol sátte telefonyma tynym bolmaı, alańdaǵan áriptesterim habar-oshar suraı bastady. Solarǵa jaýap jazyp jatqan sát sýretke túsip qalsa kerek», – deıdi Jolmanova.
Abyr-sabyr sátte telefonyna uly habarlasyp, tergeýshilerdiń úıdi tintýge kelgenin habarlaǵan. Jolmanova shý kóterip, ózi joqta úıdi tintýge kelgenderdiń áreketi zańsyz ekenin aıtqan.
...
Atalǵan istiń qoǵamdyq rezonans týǵyzýyna atyshýly bloger Aıgúl Orynbektiń jazbasy aıtarlyqtar áser etkeni anyq.
Blogerdiń jazbasynda Jolmanovanyń kabınetinen 4500 dollar, úıin tintý kezinde 2 800 000 dollar, jeke kóliginen 600 000 dollar tabylǵany aıtylǵan-tyn. Sondaı-aq Medeý aýdandyq sotynyń sýdıasy qurylys salýshydan 1 180 000 dollar kóleminde para alǵany týraly aqparatty Orynbekten oqyǵan edik.
«Osy ras pa? Orynbek bul málimetti qaıdan aldy?» degen Dalanews saýalyna «joq» dep jaýap bergen Jolmanova Qazaqstandaǵy Sýdıalar odaǵy ar-namysyn aıaqqa taptatpaı, ózine arasha túserine senimdi.
«Sebebi munyń bári jalǵan. Men qoǵamdyq kólikpen júremin. Máshinem joq. Al úıdi tintý kezinde túk tappady», – deıdi ol. Sózine qaraǵanda qazirgi sıtýaııa tolyq sheshimin tapqannan keıin, isi Aıgúl Orynbekpen bolmaq.
...
Jolmanova bul istiń qoldan quralǵanyn, qýdalaýdy qastyq oılaǵandar uıymdastyrǵanyn aıtady.
Olardyń atyn ataǵan sýdıa «sot júıesiniń tazalyǵy men táýelsizdigin qorǵaǵanym úshin «súıkimsiz» atandym» dep sanaıdy. Pikirinshe bul daýdyń bastaýynda basshylyqpen aradaǵy konflıkti tur.
«Medeý aýdandyq sotynyń tóraǵasy Áset Boranbaev pen Almaty qalalyq sotynyń tóraǵasy Asqar Smaılovtyń uzaq ýaqyt boıǵy zańsyz is-áreketterine qarsy turdym. Sýdıalar sheshimine yqpal etip, qysym kórsetýine kedergi keltirdim.
Aýdandyq sot tóraǵasy bizdiń jumysqa septigin tıgizetin mamandardy, hatshylardy qýdalap, jumystan shyǵara bastady. Árbir sýdıanyń hatshysy bolýy kerek. Bylaısha aıtqanda oń qoly. Bulardyń júktemesi kóp, jalaqysy az.
Bizdiń shuǵyl sheshim shyǵaryp, jumysty jedel júrgizýimiz osy kómekshilerge tirelip tur. Al Boranbaev bolsa, olarǵa sebepsizden soqtyǵyp, tyrnaq astynan kir izdedi. Saldarynan 6 hatshy jumystan ketti», – deıdi Jolmanova.
Sýdıa osyny aıtyp, Jaqyn Asanovqa deıin jetken. Másele sheshimin tapqandaı bolǵan. Alaıda keıin qalalyq sottyq tóraǵasy aýysyp ketip, jaǵdaı qaıta ýshyǵypty.
«Qalalyq sot tóraǵasy Asqar Smaıylov indet asqynyp, karantın kúsheıgen shaqta bizderdi jumysqa shyǵýǵa májbúrledi. Sóıtip bas sanıtardyń qaýlysyn buzdyq. Eki sýdıa kovıdtan kóz jumdy. Muny kóre otyryp, únsiz qala almadym. Smaılovtyń atyna aryz joldap, eki sýdıanyń qaıtys bolǵanyn esine salyp, qazirgi shaqta qashyqtan jumys isteýimiz qajet dedim. Ashyǵyn aıtqanda, oǵan óz pikirimdi bildirgenim úshin unamaı qaldym», – deıdi Jolmanova.
Aıtýynsha qalalyq sot tóraǵasy qyzmetine taǵaıyndalǵan alǵashqy kúnnen bastap sot sheshimderine aralasa bastaǵan. «Tapsyrysyn» oryndamaǵan sýdıalardyń jumysqa bosaıtynyn aıtyp, qorqytyp-úrkitken.
«Dál solaı buıyrǵan jazbasy bar. Bizdiń qandaı sheshim qabyldaý keregimizdi aıtyp, iske tumsyq tyǵýyn doǵarǵan joq. Buǵan qarsy shyqqan meni jazalaı almady. Sebebi jumysymda aǵattyq joq edi.
Toq eterin aıtqanda, men óz isime adalmyn. Aqylǵa sııatyn, zań aıasyndaǵy ádiletti sheshimder qabyldadym», - deıdi sýdıa Jolmanova.
Ázirlegen, Dýman BYQAI
