Degenmen biz Avstralııa emespiz. Biraq bizdiń eldiń de syrtqy saıasatta ózimizge laıyq saıası ambıııamyz ben naqty ustanymymyz bolýy kerek. Onsyz bolmaıdy. Jaltaqtaý, jalbaqtaýdyń da keregi joq. Qazaqstan azamattaryn alańdatqan sııaqty, dúnıeniń kópshilik elderin alańdatyp otyrǵan Qytaıdy ekonomıkalyq saıasatyna Avstralııa ókimeti qarsy shara qoldanyp, ınvestıııasyna tosqaýyl qoıyp jatyr.
Bul Avstralııanyń premer-mınıstri Skott Morrısonnyń tikeleı buıryǵymen iske asty. Onyń aıtýynsha, bul el shara úkimetiniń eldiń ulttyq qaýipsizdigi úshin barǵan mańyzdy qadamy bolypty. Degenmen durys sheshim.
Mysaly, Nıýkasl portyn Qytaı konsorıýmyna 2014 jyly $1,75 mlrd dollarǵa 98 jylǵa arendaǵa bergen. Bul portta qytaılyq ınvestorlar Avstralııanyń kómir óndirisin iske asyrǵan. Endi ony qaıtaryp aldy.
Ekishnisi, Darvın porty. Bul portty da qytaılyq Landbridge Group ınvestorlar toby 99 jylǵa kómir óndirisin iske asyrý maqsatynda alǵan. Ol úshin $506 mıllıon dollar arenda tólegen. Avstralııadaǵy kómir óndirisi qytaılyq ınvestorlar úshin óte qolaıly ınvestıııalyq tabys kózi bolǵan.
Endi Avstralııanyń federaldi ókimeti porttardy ózine birinen soń birin qaıtaryp jatyr. Qazir Kamberra men Pekınniń arasyndaǵy dıplomatııalyq jáne ekonomıkalyq qarym-qatynas nasharlap ketti. Avstralııaǵa tehnologııalyq ónimderdi eksporttaýdy Qytaı tarapy toqtatyp tastady. Eki eldiń arasyndaǵy ekonomıkalyq taýar aınalymy 2019 jyly $104 mlrd dollarǵa deıin jetken eken. Budan keıingi ýaqyttarda bul reıtıng tómendeıdi dep jatyr ekonomıkalyq sarapshylar.
Eń qyzyǵy Avstralııa tarapy Qytaıdyń 5G tehnolologııasyn eline múldem kirgizbeıtin bolyp sheshim shyǵardy. Sebebi, 5G tehnologııasy Avstralııa ókimtetiniń oıynsha, eldiń ulttyq qaýipsizdigine orasan zııan keltiredi. Bul endi óte durys sheshim dep oılaımyn.
Bekbolat QARJAN,
"Adyrna" ulttyq portaly
