«Alataý» dástúrli óner teatrynda Nurtas Ońdasynov týraly derekti fılm kórsetildi. Fılmdi QR Mádenıet jáne sport mınıstrligi tapsyrysy boıynsha Sh.Aımanov atyndaǵy «Qazaqfılm» AQ «Almatyfılm» kınostýdııasymen birlese otyryp shyǵarǵan. Gúlsim Orazalıevanyń «Nurtas Ońdasynov» atty kitabynyń jelisi boıynsha túsirilgen kınotýyndyda, Qazaqstan Úkimetin eń aýyr jyldarynda (1938-1951) 13 jyl taban aýdarmaı basqarǵan Respýblıkamyzdyń ekonomıkasy men ónerkásibiniń, mádenıeti men ǵylym-biliminiń damýyna zor úles qosqan memleket jáne qoǵam qaıratkeri Nurtas Dándibaıuly Ońdasynovtyń ómiri men qyzmeti baıandalady. Fılmniń rejısseri – Ońdasyn Tastanov.
Nurtas Ońdasynov – Qazaqstan Úkimetin eń aýyr Uly Otan soǵysy kezinde jáne soǵystan keıingi jyldarda Respýblıkanyń ishki ekonomıkasy men mádenıetiniń, ǵylym-biliminiń damýyna barynsha kúsh sala otyryp jan-jaqty damyta basqarǵan dara basshy. Ol 1938 jyly Shyǵys Qazaqstan oblysy Atqarý komıtetiniń tóraǵasy, 1938-1951 jyldar aralyǵynda (13 jyl) Qazaq SSR Úkimetiniń Tóraǵasy, 1951-1953 jyldary KPSS OK janyndaǵy Joǵary partııa mektebinde oqyp, 1953-1954 jyly Qazaq SSR Joǵarǵy Soveti Prezıdıýmynyń Tóraǵasy, 1955-1962 jyldary Gýrev oblystyq Atqarý komıtetiniń tóraǵalyq qyzmetinen keıin 5 jyl oblystyq KP OK birinshi hatshysy qyzmetin atqardy.
Soǵys jyldarynda, Respýblıkamyzda Ǵylym Akademııasynyń jeke shańyraq kóterýine, Qazaq Memlekettik Qyzdar Pedagogıkalyq ınstıtýty men Ulttyq Konservatorııasyn qurýǵa, Shet tilder, Dene tárbıesi jáne barlyq oblys ortalyqtarynda Muǵalimder ınstıtýtynyń ashylýyna birden bir uıtqy bolǵan qaıratker tulǵa.
Sonymen qatar, elimizdegi iri qurylystar: Ertis-Qaraǵandy, Arys-Túrkistan, Myrzashól kanaldarynyń, Atyraý, Temirtaý, Jezqazǵan, Balqash, Aqtóbedegi iri zaýyttardyń, sonymen qatar Moıynty-Shý temir jolynyń salynýyna basshylyq jasap, erekshe iskerligimen tanyldy.
Al, búgingi «Qazaqfılmniń» de negizi sol ýaqyttan bastaý alady. Basqa Respýblıkaǵa evakýaııamen ketip bara jatqan «Mosfılm» men «Lenfılmdi» Qazaqstan Úkimeti atynan arnaıy Qazaqstanǵa shaqyrtqan Nurtas Ońdasynov ekenin qazir bireý bilse, bireý bilmeıdi. Eki kınostýdııanyń has sheberleriniń qoldaýymen «Raıhan», «Abaı ánderi» fılmderi túsirildi.
«Zeınetkerlikke shyqqannan soń shyǵarmashylyq qyzmetpen aınalysyp, 1969 jyly «Arabsha-qazaqsha túsindirme sózdigi», 1974 jyly «Parsysha-qazaqsha túsindirme sózdigi» jaryq kórip, qalyń oqyrmannyń ystyq yqylasyna bólendi» — deıdi D. A. Qonaev óziniń «Ótti dáýren osylaı» kitabynda.
N.D. Ońdasynov úsh ret Lenın, eki ret Eńbek Qyzyl Tý ordenimen, kóptegen medeldarmen, Qurmet gramotalarmen marapattalǵan.
Tusaýkeser týyndyǵa jazýshy-dramatýrg D. Isabekov, aqyn, QR Memlekettik syılyǵynyń laýreaty T. Medetbekov, Qazaqstan Jýrnalıster odaǵy syılyǵynyń laýreaty, «Qazaq úni» gazetiniń bas redaktory Qazybek Isa, Ońdasynovtanýshy G. Orazalıeva sekildi birqatar bedeldi tulǵalar da qatysty.
Derekti fılmniń maqsaty – halqy úshin qaltqysyz eńbek etken erdiń atyn umytpaı, onyń ónegeli isterin búgingi óskeleń urpaqqa dáriptep úlgi etý.
Jasulan NAÝRYZÁLIEV
