1971-inshi jyly Arab Ámirlikteri táýelsizdik alǵanda memlekette asfalt jol bolmapty. Eń alǵashqy avtomagıstral 1972-inshi jyly salynypty. Aıtýlary boıynsha Ámirlik eń alǵashqy jyldary táýelsizdik alǵanda sheıh Zaıd ıbn Sultan aǵylshyn kompanııalaryn shaqyryp alyp olarmen jasaǵan kelisim sharttardyń unamaıtynyn aıtypty. Ol kelisimderge qaraı munaıdan túsetin tabystyń 90%-aǵylshyndarǵa, 10%-y ǵana arabtarǵa qalady eken. Sheıh aǵylshyndardan bas tartyp jańadan amerıkandyq kompanııalarmen kelisim jasapty. Nátıjesinde 1970-inshi jyldary emırlerge munaı satýdan 160 mıllıon fýnt sterlıng qalsa 1979-ynshy jyldary 7 mıllıard dollardan kóp aqsha qalatyn bolypty. 1974-inshi jyly memleket eldegi munaı salasyndaǵy kompanııalardy satyp ala bastaıdy. Nátıjesinde qazir munaı men gaz satýdan túsetin tabystyń 92%-y Arab Ámirlikterine tıesili.
Qurylys salasyna keletin sheteldik fırma 51% akııasyny jergilikti arabqa tirkeý kerek. Qurylys salynatyn jer tek jergilikti arabqa tıesili bolý kerek ne bolmasa Arab Ámirligi memleketine. 1970-inshi jyldar JIÓ 1.1 mıllıar dollar bolsa 2018-inshi jyly 400 mıllıard dollardan asyp ketti.
Qazir Arab Ámirlikterinde 9 mıllıonnan astam adam tursa onyń 85%-y sheteldik jumysshylar. Ámirliktiń azamattyǵyn alý múmkin emesteı qylyp qoıǵan. Qyzdary sheteldikke tıse azamattyqtan shyǵarylady. Kedeı bolǵylary kelse de bola almaıdy. Sebebi memleketten ár januıaǵa aıyna aqsha beriledi eken. Úılense 20 000 dollar jaǵdaıy joq bolsa ýı soǵýǵa jer tegin beriledi.
Arabtardaı potenıaly bar Venesýela nege ash ta Arab Ámirligi qalaı baıyp ketti dep oılaýymyz múmkin. 1) Sátti ekonomıkalyq reformalar. 2) Qazba baılyqqa memlekettiń ıelik etýi. 3) Ekonomıkany ártaraptandyrý. Tek týrızmnen memleket jylyna 20 mıllıard dollar paıda tabady. 4) Bir halyq bir januıa. Árbir arabty sheıhtar óz januıasyndaı kóredi. 5) Baǵany memleket óz baqylaýynda ustaıdy. Antımonopolnyı komıtettiń bastyǵy paramen ustaldy degen áńgime joq. 6) Jeke bıznesti memlekettiń qoldaýy. 7) Kez kelgen ımmıdjdik joba paıda alyp kelý kerek. 8. Dýbaıdan qarjy ortalyǵyn jasaı aldy.
Sabıt Rysbaev
"Adyrna" ulttyq portaly
