Aspan áleminde óte qupııa Psıheıa asteroıdynda jer betiniń baılyǵynan 100 mıllıon ese kóp baılyq jatqanyn NASA ǵalymdary anyqtapty.
Bul asteroıd Mars pen Iýpıterdiń ortasyndaǵy asteroıdtar aǵymynda ushyp júredi. Asteroıdtar aǵymynyń 16-shy poıasyndaǵy bul asteroıdty ıtalıan astronomy Annıbale De Gasparıs 1852 jyly anyqtapty. Salmaǵy 3,2 000 000 000 000 000 000 (kvıntıllıon) tonna eken.
Ǵalymdardyń aıtýynsha, Psıheıa asteroıdynda 110 mıllıard tonna óte baǵaly metalldar (altyn, almaz, platına) qory bar dep boljanýda. Al, bul metalldar qory asteroıd salmaǵynyń 0,5 % quraıdy. Eger de osy asteroıdtaǵy tek temirdiń ózin jer betine alyp kelse, onyń baǵasynyń ózi 10 000 000 000 000 000 (10 kvardıllıon) dollardy quraıdy eken. Asteroıdtyń 90 %-y metalldardan, 10%-y sılıkatty zattardan turady. 2022 jyly AQSh-tyń NASA ǵarysh ortalyǵy Psıheıa asteroıdyna ǵarysh apparatyn jibermekshi.
2030 jylǵa deıin apparat 370 mıllıon shaqyrym jol júrip, asteroıdqa jetip, onyń jynysyn zerttep, jerge sıgnaldar arqyly habarlar bermek. Apparattyń quny 450 mıllıon dollarǵa baǵalanyp otyr. Eger de osy asteroıdtaǵy metall qoryn jer betine jetkizse, ádbir adam balasy mıllıarder bolyp, osy údris myńdaǵan jyldarǵa jalǵasady dep otyr NASA ǵarysh agenttiginiń mamandary. Qandaı keremet dúnıe deseıshi!
Bekbolat QARJAN,
"Adyrna" ulttyq portaly
