FEMINIZM JASASYN!!!
Dástúrli-kollektıvti saıasılanǵan Islam dini áıel teńdiginiń (genderlik balans) eń basty qarsylasy ekenin esten shyǵarmaýymyz kerek.
Oǵan dálel retinde Islamdaǵy myna hadısterdi, (eń qyzyǵy ǵasyrlar boıy qalyptasqan bul dinı senimder Quranda joq,) mysalǵa keltirsek:
Áıeldiń qısyq qabyrǵadan jaralǵany men áıel adamǵa namazda ımam bolýyna tyıym salynýy.
Basty oramalmen tumshalap jabý men nıqap(hıdjab)kııýi.
Áıelder men erkekterdiń teń quqyly emestigi jáne áıel adamnyń ózi jalǵyz saparǵa shyǵýyna nemese áıel adamnyń eriniń denesindegi irińge toly jarasyn jalasa da eriniń qaqysyn óteı almaıtyndyǵy.
Alladan basqa sájde jasaýǵa ulyqsat berilgen bolsa, áıeldiń erine sájde jasaýy.
Áıel adamnyń etekkiri kelgende namaz oqýǵa, oraza ustaýǵa, Quran oqýǵa jáne meshitke kirýge tıym salynýy.
Áıelderdiń arnaıy ýnıforma kııýi týraly jáne áıelderdiń erkektermen qol ustasyp amandasýǵa,odan qalsa áıeldiń jabyq bir jerde bir erkekpen ońasha qalýǵa bolmaıtyndyǵy.
Áıelderdiń erinen basqa adamdardyń ıisin sezip qoısa haram bolatyny jáne
áıelderdiń (kóshege shyqsa) makııaj qoldanýlary burys ekeni.
Eri tósekke shaqyrǵanda áıeldiń, bútkil isin tastap tósekke júgirý kerektigi men
áıeldiń óziniń ata-anasynan ıakı jebeýshisinen( opekýn)ulyqsat almaı kúıeýge shyǵýyna bolmaıtyndyǵy.
Áıelderdi súndetke otyrǵyzý.
Áıeldiń erkekten dárejesi tómen deıtin senim.
Áıel adamnyń basshy bola almaıtyny.
Áıeldiń juma namazyna barmaýy ıaǵnı úıinen oqýy durysyraq degen nanym.
Áıeldiń ıt, shoshqa sııaqty namazdy buzatyny jáne áıelderdiń kópshiliginiń tozaqtyq ekeni.
Áıelderdiń shárli (kesirli) bolatyny.
Áıelderdiń aqylynyń kem ekeni.
Áıelderdi úıge qamap qoıý.
Áıeliniń barlyq máselelerde kúıeýine baǵynýynyń paryz ekeni.
Eki áıel kýágerdiń bir erkek kýágerge teń ekeni jáne t.b osyndaı Muhammedtiń "sózine"( hadısterine) negizdelgen dogmalyq dinshil senimder jıyntyǵy kollektıvti-dástúrli Islamda keń formada kórinis tapqan.Sondyqtan da osy dinı ustanymdarǵa sáıkes dástúrli dinı-saıasılanǵan arab-parsy Islam mádenıeti áıel-analardyń quqyǵy men erik-bostandyǵy aıaqqa taptaıdy ıakı shekteıdi degen tujyrym jasaýǵa ábden bolady.
Turarbek QUSAIYNOV,
«Demos» qoǵamdyq birlestiginiń tóraǵasy
(Avtordyń jeke kózqarasy redakııanyń ustanymyn bildirmeıdi)
