Halqymyzdyŋ «Kelısıp pışken ton kelte bolmas» degen danalyǧy HHI ǧasyrda da mänın joiǧan joq. Qai mäselenıŋ bolsyn artyn dauǧa ainaldyrmai, aqyldasa, keŋese otyryp şeşu — eldıgımızdıŋ ırgesın bekıte tüserı sözsız. Babalarymyz aitqandai, «Öletūǧyn tai üşın, köşetūǧyn sai üşın» EL BIRLIGI degen asyl qazynamyzǧa syzat tüsıruge ästı bolmaidy. Osy aqiqatty tereŋnen sezıngen bolsa kerek, Şymkent qalasynyŋ bügıngı basşylyǧy qoǧamnyŋ qyzu talqysyna tüsken «ippodrom aimaǧynda tūrǧyn üi keşenın salu» mäselesı boiynşa qoǧamdyq tyŋdau ötkızdı.
Bükıl älemdı şarpyp bara jatqan ındetten saqtanu üşın qoǧamdyq tyŋdau onlain rejimde öttı. Bıraq, būl atalǧan ıs-şaranyŋ aşyqtyq pen jariialylyq jaǧdaiynda, demokratiia prinsipterıne sai ötuıne eşqandai kedergısın tigıze qoimady. Mamandar köptıŋ talqysyna tüsken jobanyŋ säulettık, ekologiialyq jäne ekonomikalyq tūrǧydaǧy qauıp-qaterı men tiımdı jaqtaryn tarazylap, jılıktep tūryp aşyp körsettı. Odan keiın el aǧalaryna, ziialy qauym ökılderıne, säuletşılerge, qoǧamdyq oidyŋ köşbasşylaryna öz oiyn ortaǧa salyp, pıkırlerı men argumentterın ūsynuǧa mümkındık berıldı. Jobany jaqtauşylar ǧana emes, oǧan qarsy tarap ta özderınıŋ uäjderı men dälel-däiekterın jetkızdı. Būl pıkırler men syn-eskertpenıŋ barlyǧy hattamaǧa tüsırıldı. Tüpkılıktı şeşım qabyldau kezınde olardyŋ nazarǧa alynaryna senemız.
Eŋ bastysy, Şymkent qalasynyŋ äkımdıgı osy äreketı arqyly halyqpen aşyq äŋgımelesuge, konstruktivtı dialog qūruǧa daiyn ekenın däleldedı. Memleket basşysy Qasym-Jomart Toqaev aitqan «Halyq ünıne qūlaq asatyn memleket» tūjyrymdamasyn basşylyqqa ala otyryp jūmys ısteuge äzır ekenın körsettı. Eŋ maŋyzdysy — osy. Qos tarap bır-bırıne qūrmetpen qarap, saliqaly, baisaldy türde pıkır almasa bılse, şeşılmeitın problema, kelısımge kelemeitın mäsele bolmaidy.
İä, tūrǧyn üi keşenınıŋ jobasyna qarsy şyǧyp jatqandardyŋ azamattyq pozisiiasy da qūrmetpen qarauǧa tūrarlyq. Olar süiıktı qalamyz Şymkenttıŋ jasyl qalaǧa ainalǧanyn, onyŋ ekologiiasyna ziian timegenın qalaidy. Bıraq, būl jobany qolǧa alǧandar da osy el körkeise, damysa eken degen tılektıŋ üstınde jürgen azamattar.
Mysaly, BI Group holdingınıŋ basşysy Aidyn Rahymbaev — Qazaqstannyŋ şynaiy patrioty ekenın sözben emes, ısımen däleldep qoiǧan azamat. Bıreu bıler, bıreu bılmes, Rahymbaevtyŋ bastamasymen aşylyp, sonyŋ qarjylandyruymen jūmys ıstep jatqan «BI Jūldyzai», «Ana üiı» jäne «IQanat» deitın qoǧamdyq ūiymdar bar. Būl ūiymdar soŋǧy jyldary 4 500 büldırşınnıŋ anasynan ajyrap, balalar üiıne ötkızıluınıŋ, tırı jetım atanuynyŋ aldyn aldy. Söitıp, elımızde näresteler men jetımder üiıne ötkızıletın säbilerdıŋ sanyyŋ 3 ese qysqaruyna sebepşı boldy. Oǧan qosa osy qoǧamdyq ūiymdar jetımder üiın panalap jürgen 1400-den astam balanyŋ qazaqstandyq otbasylardyŋ qamqorlyǧyna alynuyna mūryndyq boldy. Qūdaişylyǧyn aityŋyzşy, būl ülken sauapty ıs qoi, solai emes pe?! Ol az deseŋız, Aidyn Rahymbaev aşqan «Aiqanat» qory auyl oquşylarynyŋ arasynda olimpiada ötkızıp, ışındegı eŋ daryndy, eŋ talapty degenderın ırıktep alyp, Burabaida öz qarjysyna aşqan europalyq ülgıdegı elitalyq mektepte tegın oqytyp jatyr. Qazaqtyŋ eŋ talantty 200 balasy tereŋ ärı jan-jaqty bılım alyp jatyr. Biyl sol qaradomalaqtardyŋ aldy elımız ben älemnıŋ üzdık universitetterıne oquǧa tüsedı. Erteŋ onyŋ ärqaisysy Qazaq elınıŋ tasyn örge domalatatyn tūlǧalarǧa ainalady. (Eger būl ūiymdardyŋ qyzmetı jaily tolyǧyraq bılgıŋız kelse «Şymkent kelbetı» gazetınıŋ ötken sandarynda jaryq körgen sikldı maqalalardy oquyŋyzǧa bolady). Eger Rahymbaev Qazaqstannyŋ ülken patrioty bolmasa, milliondaǧan dollaryn jūmsap elge, eldıŋ erteŋıne paidaly osyndai ısterdı atqarar ma edı?! Qazaqstanda ırı kompaniia da, däulettı adamdar da az emes qoi. Qaisysy elge tap osynşa paidasyn tigızıp jatyr?!
Endı osynşa qaiyrly ıs atqarǧan azamattyŋ Şymkenttıŋ bolaşaǧyna zalal keltırerlık jobany ıske asyraryna Sız senesız be? Men senbeimın.
Qai investor bır tūrǧyn üi keşenın salu üşın ainalasyna mektep, emhana men promenadty tegın salyp berıp jatyr?
Jalpy, būl jobanyŋ tiımdılıgın keşe sarapşylar aitudai-aq aitty ǧoi. Estır qūlaq bolsa, sözge toqtaityn estı adam bolsa nanymdy argumentter aityldy emes pe? Men onyŋ bärın qaitalap jatpai-aq bır ǧana mäselege köpşılıktık nazaryn audarmaqpyn:
İppodrom aimaǧynda tūrǧyn üi keşenımen bırge bırneşe äleumettık nysan boi köteredı. Sonyŋ bırı — ortopediialyq aurulary bar balalarǧa arnalǧan oŋaltu ortalyǧy. Iаǧni, sal auruyna şaldyqqan balalarǧa sapaly medisinalyq qyzmet körsetetın mekeme. Şyndyǧynda, DSP-men auyratyn balalardyŋ daǧdaiy qoǧamdy qatty alaŋdatatyn problema ǧoi. Endı ippodromdaǧy jobanyŋ aiasynda sol nauqas balalardy emdeitın, halyqaralyq standarttar boiynşa jabdyqtalǧan, eldegı eŋ taŋdauly därıgerler jūmys ısteitın ortalyq salynsa jäne ol memleket biudjetınen bır tiyn bölınbei «BI Jūldyzai» korporativtık qorynyŋ qarjylandyruymen salynyp, jūmys ıstese, būndai jobany qalai tiımsız, qajetsız dep aitpaqpyz?!
Söz joq, atşabar aumaǧy — qalanyŋ eŋ jaqsy, qymbatty jerı. Būl jobaǧa sondai taŋdauly oryn berılse, esesıne merdıger tarap ta osy qoǧamnyŋ eŋ özektı, kürdelı problemalarynyŋ bırın şeşuge atsalysyp jatyr ǧoi.
Ardaqty aǧaiyn, jobaǧa qatysty pıkır aitqanda osyndai män-jailardy da esten şyǧarmasaq eken.
Aidar Qūljanov, Jürnalister odaǧynyŋ müşesı
