Men Muhtar Jákishevti tabalap otyrǵandarǵa tań qalamyn. 1991-2000 jyldar aralyǵynda Qazaqstannyń tehnologııalyq-óndiristik áleýetiniń boı kóterip ketýine eń birinshi yqpal etken de osy Jákishevter bolatyn. Tek óndiristik sala ǵana emes, saıasatta da osy býynnyń qarqyny talaılardy oılandyryp tastaǵan edi. Bular naǵyz reformatorlar edi.
Sol kezde bizdiń eldegi ekonomıkany ártaraptandyrý men óndiris pen ulttyq ǵylymdy, tehnologııany damytýdy osyndaı jigitterge bergende, dál qazir qazaq jurty feısbýkte shýyldap, biriniń etin biri jep otyrmaı, qalyń qaıǵyǵa batyp, jumyssyz aqsap, qabat-qabat krızıske tap kelmeı otyratyn edi. Sebebi, tehnologtar men tehnokrattar kez kelgen eldiń óndirisi men áleýmettik ahýalyn túzeı alady.
Jákishev QazaqAtomÓnerkásibiniń tasyn órge domalatqan tuńǵysh tehnolog, tehnokrat. Onyń genııligi, ónertabysy batys elderinde óziniń baǵasyn áldeqashan alyp qoıǵan. Eger Jákishev Qazaqstandy oılamaǵan bolsa, kezinde AQSh-tyń shaqyrtýy boıynsha ketip te qalar edi. 1990 jyldary QazaqAtomÓnerkásibiniń áleýeti adam aıtqysyz aıanyshty edi.
Muhtar Jákishevtiń basty maqsaty – qazaq ýranyn erkin naryqqa shyǵarý bolatyn. Onyń qazaq ýranyn álemdik erkin naryq pen básekege shyǵarýǵa bilimi men tájirıbesi, qaıraty jetti. Menedjerlik qolynan keldi. Otandyq ónerkásipti sheteldiń aldyńǵy qatarly birlesken kásiporyndary arqyly ıgerýge talpyndy. Onyń ishinde AQSh, Kanada, Japonııa, Avstralııa elderiniń kásiporyndary da boldy. Sol birlesken kásiporyndardyń zamanaýı ınnovaııalyq-tehnologııalyq basqarý júıesi men qondyrǵylaryn paıdalanyp, Qazaqstan ýranyn erkin naryqqa shyǵarýǵa baryn salýǵa tyrysty. Jákishev qolǵa túsken sátten-aq elden Japonııanyń kásiporyny ketip qaldy. Bul bizdiń úlken utylysymyz boldy.
Jákishev QazaqAtomÓnerkásibiniń reıtıngin damyǵan AQSh, Japonııa, Kanada, Avstralııa elderiniń birlesken kásiporyndary kelmeı jatyp-aq álemdik deńgeıge kóterip tastaǵan. Sonyń arqasynda el bıýdjetine talaı-talaı mıllıardtar tústi, talaı-talaı mektepter men nysandar boı kóterdi. Al endi osyndaı azamatty tabalaý kerek pe... Bizdiń qoǵam ózinen shyqqan tehnokrattardy baǵalamaı, eshqashan da jetistikke jete almaıdy. El bolamyz desek, biz eń aldymen tehnıka men tehnologııanyń tehnokrattaryn qoǵamǵa úlgi etýimiz kerek. Ol da qolymyzdan kelmeı otyr ǵoı. Bizdiń pirimiz, tabynarymyz ánshiler, saıqymazaqtar bolǵannan keıin bizge qaıdaǵy damý men ósý... Endi mundaı azamatty jerden alyp jerge salyp otyrǵandar Jákishevtiń taǵdyryn basynan ótkerse de túsine almaıtyn sııaqty. Olarǵa sóz shyǵyn, aıtarym joq...
Bekbolat QARJAN,
«Adyrna» ulttyq portaly
