Būǧan deiın Qazaq elınıŋ tūtastyǧyna kümän keltıretın oǧaş mälımdemeler jasaǧan Resei memlekettık dumasynyŋ deputaty Viacheslav Fedorov endı basqaşa söilep, Qazaqstan halqyna alǧysyn jetkızıptı.
Qazaqstandaǧy parlamenttık sailau qarsaŋynda ūltşyl-patriottardyŋ delbezesın qozdyryp,iaǧni är öŋırde atty şeru jasauǧa mūryndyq bolǧan A.Nikonov,V.Fedorov,V.Jirinovskii,t.b siiaqty V.Putinnıŋ saiasi ideologtarynyŋ közdegen maqsaty qandai?
Konstitusiiadaǧy körsetılgen,iaǧni eŋ maŋyzdy adam qūqyǧy men bas(söz) bostandyǧy aiaqqa taptalsa da, beibıt miting pen piketke şyǧa almaǧan düiım halyqtyŋ köbı jerı-Otanyn qorǧauǧa,iaǧni qany men janyn beruge daiyn ba?
«Otan» degen ne?
Mysaly belgılı publisist,reporter A.Nevzorov:
«Otan» abstraktılı jäne būldyr ūǧym bolǧany sonşalyq, ony kez kelgen saiasi materiiaǧa op-oŋai ainaldyruǧa bolady.Qarapaiym tılmen aitqanda, būl ūǧym adamdy aldap-arbau bolyp tabylady. Eşkımde eşqandai «otan» bolmaǧan,iaǧni tek halyqty öz igılıgı üşın paidalanǧan avtoritarlyq rejim jüiesı ǧana bar.Ärtürlı rejimder «ūzaq ärı baqytty ömır süru üşın» qajettı mifologiiany tyqpalap, patriottyq romantikamen halyqty ulap kelgen. Osy ideologiia arqyly qanşama uaqyt ūrpaqtan ūrpaqty şyrmap keledı. Saiasi rejimnıŋ özı aqymaq, zūlym jäne zalym bolyp,«halyqtyŋ qanyn ışuı», zorlyq-zombylyq körsetıp, özınıŋ milliondaǧan bodandaryn öltıruı öz aldyna,eger ol bır ǧana aila-qulyq körsetse, zorlyq-zombylyq körgen halyq basynan ötkergen soiqandy tez ūmytady da, soǧan riza bolady.Avtoritarly rejimderdıŋ bärı osy aila men qulyqty jasaidy. Ärine būl alaiaqtyq, bıraq halyqqa būl öte ūnaidy.Sebebı olar "Otandy"ızdeidı jäne qalaidy.
Al şyndyǧyna kelsek «Otan» soǧys aşpaidy jäne quǧyn-sürgın jasamaidy. Olar tek oi men qiialda ǧana. Soǧys pen quǧyn-sürgın — būl rejimnıŋ oiyny,«otan üşın» mert bolǧandar öz ömırlerın rejim üşın, onyŋ aqymaqtyǧy men qatelıgı nemese qyŋyrlyǧy üşın qidy. Mūndai aila-qulyqtyŋ bır türı retınde äskeri nagradalardy paidalandy. Adam rejimge estu, köru qabıletın, jyldaryn nemese aiaq-qolyn beredı, al onyŋ ornyna jyltyraǧan temır alady, ädette mūndai alaiaqtyqtyŋ qūrbandary özın aldap soqqany üşın quanyp, özınıŋ aqymaqtyǧynyŋ belgısımen maqtanady.
Saiasi rejim qanşalyqty jiırkenıştı bolsa da ǧasyrlar boiy osy senımdı strategiiany qoldanyp keledı.
Būl eskı täsıl äsırese syrtqy qauıp-qater töngende tiımdı. Ol taǧy da degenıne jetedı. Milliondaǧan adam ändetıp, sapqa tūryp, ärı qarai ömırlerın qiiuǧa kete barady. Al rejimdı qorǧap kelgen jeŋımpazdar taǧy būǧauǧa bailanady. Sodan keiın ūzaq uaqyt özderınıŋ "otandy" qalai qorǧaǧandaryn aityp, maqtanady. Negızınde olar qaiyr tılep, bır bırıne jala jabu jäne ölu üşın kürestı-dep "Otan" ūǧymyn osylai tüiındeidı.
Qūrmettı halaiyq sızder A.Nevzorovtyŋ būl pıkırın qanşalyqty dūrys iaki būrys dep baǧalaisyzdar???
"Demos"QB töraǧasy Tūrarbek QŪSAIYNOV.
Avtordyŋ közqarasy redaksiianyŋ közqarasyn bıldırmeitının eskertemız.Ūqsas jaŋalyqtar
