2021 jyldyń 1-qańtarynan bastap Qytaıda jańa «Azamattyq kodeks» kúshine endi dep jazady «Adyrna» ulttyq portaly Facebook-taǵy KIGIZ KITAP tobyna silteme jasap. 1260 bap pen qatań erejeden turatyn bul kodeks jeke tulǵany jiti baqylaýǵa alyp, ol týraly aqparatty jınap, saraptaý arqyly árbir azamattyń ómir súrý múmkinshiligin retteıtin bolady.
Qarapaıym tilmen aıtqanda, budan bylaıǵy jerde bılikke jaqpaıtyn jeke adamnyń kúni - kún emes.., al, úkimet pen partııanyń soıylyn soqqandarǵa jeńildikter bar dep jazady toptyń moderatory.
Joǵary ball alý joldary:
- Qaıyrymdylyq sharalaryna qatysý;
- Otbasyndaǵy kári kisilerge qamqor bolý;
- Kórshimen tatý turý;
- Qan ortalyǵyna turaqty túrde qan ótkizip turý;
- Áleýmettik jelide úkimet saıasatyn qoldap otyrý;
- Kedeılerge kómek kórsetý;
- Qarjy nesıelik tarıhy durys bolý;
- Erlik is jasaýǵa daıyn turý jáne t.b.
Áleýmettik joǵarǵy deńgeıge ıe bolǵandar: jumysqa turýǵa, balasy mektepke qabyldanýǵa jeńildikke ıe bolady. Sondaı-aq, bankten nesıe rásimdeýge; jeńil máshıneni arzanǵa nemese tegin jaldaýǵa; arzan jáne tegin sport zalyna barýǵa; arzandatylǵan jol júrý bıletin alýǵa; emhana men aýrýhana kezegin jaqyndatýǵa; qyzmet babynda tezirek ósýge; memlekettik baspanaǵa erterek qol jetkizýge jáne salyqty azaıtý quqyǵyna ıe bolady.
Al, endi mynadaı is qylǵan adamdardyń áleýmettik ball kórsetkishi tómendeıdi. Olar:
- Jol erejesin buzýshylar (kólikke mas kúıinde otyrýdan bastap, jaıaý júrginshi ótetin jermen ótpegen adamdar da);
- Úkimetke qarsy sherýge shyqqandar;
- Kári ata-anasyna durys qaramaǵandar;
- Áleýmettik jelide bılikke narazy jazba qaldyrǵandar;
- Internette jalǵan aqparat taratý jáne feık akkaýnt qoldanýshylar;
- Kinási úshin shynaıy keshirim suramaý;
- Dinı aǵym qatarynda bolý;
- Onlaın oıyndarynda alaıaqtyq jasaý jáne t.b.
Áleýmettik tómengi kórsetkish ıeleri kóptegen jeńildikterden qaǵylady. Máselen, áýe qatynasy men jedel poıyzdarǵa bılet brondaý; bankten nesıe rásimdeý; memlekettik barlyq qyzmet kórsetý túrlerine shekteý; memlekettik qyzmetten shettetilý; jekemenshik bilim alý múmkindiginen alastatylý; kópshilik aldynda tálkekke ushyraý jáne mazaq etilý; tómengi sortty adamdardyń týystary men jora-joldastarynyń tizimin jarııalaý sekildi basqa da arty jaqsylyqqa soqtyrmaıtyn qıyndyqtarǵa alyp keledi.
Atalmysh "Áleýmettik senim júıesi" Qytaıda burynnan qoldanyla bastaǵan tájirıbe edi. Áýelde shaǵyn ortada iske qosylǵan bul shekteý bıyldan bastap búkil Qytaı eli aýmaǵynda zańdy kúshine endi!