Naşaqorlyq – äleumetke ortaq problema, qoǧamnyŋ dertı. Jer betınde milliondaǧan ömırlerdı alyp ketıp jatqan būl auru älemdık tragediia, öz auqymy jaǧynan düniejüzılık soǧystarmen teŋ. Är qoǧamnyŋ öziniŋ bas auyrtar iri-iri mäselesi bolady. Qoǧam örkendep adam oi-sanasy damyǧan saiyn oǧan töner dert kesel de ǧalamattai quattanyp, boi bermes bas asaudai küşeie tüsetin türi bar. Ökiniştisi sol, qarap otyrsaŋyz osyndai em qonbaityn keseldi, dertterdi adamdar özderi oilap tabady.
Naşaqorlyq (grek tılınde narcomania - qūmartu) – esırtkı zattaryna patalogiialyq qūmarlyq. Naşaqorlyq– bükıl qoǧamnyŋ qasıretı, bolaşaǧymyzǧa qauıp töndırıp tūrǧan ındet.Esırtkını qoldanudyŋ jäne oǧan kırıptar boludyŋ zardaby sol: odan qūtylu mümkın emes.Naşaqorlyqqa köbınese jasöspırımder şaldyǧady, alaida osy kezde eresekter arasynda da esırtkınıŋ tūzaǧyna tüsıp qalǧan adamdar köbeiıp keledı. Naşaqorlyq–jeke tūlǧanyŋ tolyq būzyluy. Naşaqorlyqty emdeumen ainalysatyn mamandar ony «biopsihoäleumettık ruhani» būzylys dep ataidy. Iаǧni esırtkıge täueldı adam bırte-bırte özın-özı syilaudy joǧaltady: özınıŋ adamgerşışık qasietterın joiady, psihikasy qalypty bolmaidy, dostarynan, otbasynan aiyrylady, mamandyq ala almaidy jäne qorşaǧan adamdarǧa, özıne ziian keltıredı. Adam balasyn tura joldan taidyratyn, küllı ömırın tas-talqan etetın naşaqorlyq dertı halyqqa, qoǧamǧa, memleketke qauıp töndıretını sözsız. Odan zardap şekken taǧdyrlar qanşama! Endı olar özınıŋ bäz-baiaǧy ömırlerıne orala ala ma, orala almai ma. Ärine, der kezınde es jiyp, «adam» bolyp ketkenderı de bar. Bıraq, bıraq… mūndai keseldıŋ şarbaǧyna bır kırgen soŋ, odan qaşyp qūtyla almaitynyŋ anyq. Künderdıŋ künınde özınıŋ uytymen, şeŋgelımen şyrmap alary haq. Ne ıstemek kerek? Oŋ-solyn tanyp ülgermegen jastardy, ūrpaqty saqtauymyz qajet.
Toqsan auyz sözdıŋ tobyqtai tüiının aitqanda, esırtkımen küresıp qana qoimai, ony boldyrmaudyŋ, aldyn aludyŋ joldaryn ızdeuımız kerek. Naşaqorlyq qoǧam dertı. Naşaqorlyqpen küresuge jalǧyz adamnyŋ şamasy kelmeidı. Būl jerde zaŋ saqşylary, narkolog mamandar, ata-analar jäne sızder men bızder ärbır Qazaqstan azamaty şette qalmau kerek. Ǧasyr dertımen küresu kerek. Düniedegı eŋ qymbat närse ol - senıŋ ömırıŋ. Senıŋ ömırıŋ ol öz qolyŋda. Sözımdı myna öleŋ şumaǧymen aiaqtaǧym keledı:
Jaqyndama naşa degen tajalǧa,
Jas ömırdı iteretın ajalǧa.
Öz ömırıŋ öz qolyŋda, ei, dostym!
Densaulyqtyŋ qadırın bıl, baǧala!
#67 orta mektep
Idırısova Arailym, Aral audany
#OPD EQQIQBbaiqauyna
#nakonkursUPDDPKZO
