Adam quqyǵy men sot bıligi týraly talqylandy

1629
Adyrna.kz Telegram

Halyqaralyq adam quqyqtary kúnine oraı «Zamanaýı Qazaqstannyń sot bıligi jáne adam quqyǵy: úrdisteri jáne keleshegi» atty Adam quqyqtary jónindegi II Eýrazııalyq forým ótti dep habarlaıdy "Adyrna" ulttyq portaly ýnıversıtettiń baspasóz qyzmetine silteme jasap. Uıymdastyrýshylar qatarynda Qazaqstan Respýblıkasy Joǵarǵy Sotynyń janyndaǵy Sot tóreligi akademııasy, M.S. Nárikbaev atyndaǵy KAZGUU Ýnıversıteti jáne Germanııa Halyqaralyq Quqyqtyq Yntymaqtastyq Qory bar. Shara karantındik shekteýlerge baılanysty onlaın formatta ótip, áleýmettik jelilerde translıaııalandy.
Forýmǵa Qazaqstan Respýblıkasy Joǵarǵy Sotynyń tóraǵasy Jaqyp Asanov, Germanııa Federatıvtik Respýblıkasynyń  Tótenshe jáne Ókiletti Elshisi  Klınner Tılo, Qazaqstan Respýblıkasy Joǵarǵy Soty janyndaǵy Sot tóreligi akademııasynyń rektory Záýresh Baımoldına, zań ǵylymdarynyń doktorlary men kandıdattary jáne ózge de sheteldik zańgerler qatysty.
Sharanyń ashylý saltanatynda KAZGUU Ýnıversıtetiniń Provosty Sergeı Pen Forýmnyń negizgi ereksheligin atady: «Búgin áriptesterimiz sot tóreliginiń túrli aspektileri – jasandy ıntellekt tehnologııasyn engizýdiń sapasynan bastap ony qoldanýdyń etıkalyq jáne quqyqtyq máselelerine deıin baıandaıdy. Spıkerler Qazaqstanmen yntymaqtastyq, áriptestik baılanys ornatqan álemniń barlyq ıýrısdıkııalarynan qatysýda».
Sergeı Pen qazaqstandyq sot júıesi sońǵy birneshe jylda eń joǵary standarttarǵa saı ekenin kórsetkenin, reformalardy júzege asyrýdaǵy júıelilik pen tabandylyqty dáleldegenin aıtty. Qazaqstan Respýblıkasynyń Joǵarǵy sotyna qolǵa alǵan reformalaryn sátti aıaqtaýǵa tilektestigin bildirdi.
Kaspıı ýnıversıtetiniń Jeke quqyq ǵylymı-zertteý ınstıtýtynyń dırektory Maıdan Súleımenov sot tóreligine qol jetkizý máselesin kóterdi. Onyń aıtýynsha, sot tóreliginiń qoljetimdiligi degenimiz - kez kelgen azamattyń quqyǵy buzylǵan jaǵdaıda zańmen qorǵalýy, sotqa esh kedergisiz júgine alýy.
Onlaın-forým aıasynda KAZGUU professory Roman Melnık ákimshilik ádilet negizi retinde adam quqyqtary doktrınasyn ashyp kórsetti. Professordyń aıtýynsha, búgingi tańda Batys Eýropa elderi memlekettik basqarý salasynda adam quqyqtary men bostandyqtarynyń mańyzyn absolıýttendirýdi usynyp otyr. Sondaı-aq ol ákimshilik sottyń tıimdi jumys isteýin qamtamasyz etýde birneshe mańyzdy baǵyttar usyndy.
«Ákimshilik sottyń tıimdi jumys isteýi úshin adam quqyqtary doktrınasyna asa kóńil bólý kerek. Ol kelesi baǵyttarda júzege asyrylýy tıis: normatıvtik quqyqtyq túsinikten bas tartý, adam men azamattyń negizgi quqyqtarynyń mazmunyn tereńnen zerdeleý, halyqaralyq (eýropalyq) sot ınstanııalarynyń sheshimderine baǵdarlaný, olar tujyrymdaǵan qorytyndylardy (sheshimderdi) Qazaqstan Respýblıkasynda "soft law" retinde paıdalaný», - dep tolyqtyrdy professor.
Atalǵan Forýmnyń nátıjeleri sot tóreligi men ulttyq quqyqty jetildirýge úles qosyp, jańa ǵylymı eńbekterde kórinis tabady deıdi uıymdastyrýshylar.

Pikirler