2020 jyldyń basynan beri tehnogendik sıpattaǵy tótenshe jaǵdaılar jalpy tótenshe jaǵdaılardyń sanynyń
88,5%-yn quraǵan. Bul týraly «Adyrna» ulttyq portaly Tótenshe jaǵdaılar mınıstrliginiń resmı saıtynda jarııalanǵan aqparatqa súıene otyryp habarlaıdy. Tehnogendik sıpattaǵy 10 358 oqıǵa tirkelip, 605 adam zardap shekken (sonyń ishinde 294 adam qaza boldy.
Tehnogendik sıpattaǵy jaǵdaılardyń negizgi úlesi óndiristik jáne turmystyq órtke (96,2%) tıesili bolyp keledi. 2020 jyldyń on aıynda 9 963 órt bolsa, onyń zardaby 497 adamǵa tıgen, olardyń 255 –i ókinishke oraı qaza boldy.
Osy órtterdiń saldarynan keltirilgen materıaldyq nuqsan 2 184,1 mln. teńgeni qurady.
Órt sany ótken jylmen salystsyrǵanda Almat, Aqtóbe, Qaraǵandy, Qostanaı. Túrkistan, Jambyl, Mańǵystaý oblystarynda, Nur-Sultan qalasynda azaısa, kerisinshe Batys-Qazaqstan, Shyǵys-Qazaqstan, Qyzylorda oblystarynda kóbeıgen.
Órt kóbinese turǵyn úı sektorlarynda oryn alady eken, munyń úles salmaǵy 62,5 paıyzdy qurasa, ekinshi orynda kólik-quraldarynyń órtenýi jıi kezdesedi, ol 15,3 paıyzǵa teń. Al orman órtiniń úles salmaǵy 6,3 paıyz bolsa, basqa da ashyq aýmaqtar 5,7 paıyzdy alady, saýda kásiporyndary 3,5 paıyzǵa, óndiristik maqsattaǵy ǵımarattar men qurylystar 1,5 paıyzǵa, dalalar, shalǵyndar, jaıylymdar 1,2 paıyzǵa, ákimshilik-qoǵamdyq ǵımarattar 1 paıyzǵa, aýylsharýashylyq obektileri 0,9 paıyzǵa teń.
Al endi órttiń paıda bolýynyń keń taralǵan sebepterine toqtalsaq, bul jerde de adam qolymen jasalǵan, bizdiń jaýapkershiligimizdiń azdyǵynan bolatyn órttiń úles salmaǵy basym ekendigin baıqaýǵa bolady. Mysal, 40,4 paıyz jaǵdaıda otty abaısyz qoldanýdyń saldarynan órt shyqsa, 28,2 paıyzda elektr jabdyqtaryn tehnıkalyq paıdalaný jáne montajdaý qaǵıdalaryn buzýdan bolyp órt shyǵady eken. 10,3 paıyzy peshterdi ornatý jáne paıdalaný kezinde órt qaýipsizdigi qaǵıdalaryn buzýǵa tıesili bolsa, anyqtalǵan ádeıi órteýdiń úlesi 6,2 paıyzǵa teń, turmystyq elektr aspaptaryn paıdalaný kezinde órt qaýipsizdigi qaǵıdalaryn buzý saldarynan bolatyn órttiń úles salmaǵy 3,6 paıyzdy qurasa, 3,3 paıyz jaǵdaıda naızaǵaıdyń tikeleı soǵýy jáne olardan týyndaǵan yqpaldy áserden bolsa, 2,6 paıyzy balalardyń otpen oınaýyna tıesili eken.
Myna statıstıkaǵa qarap otyryp, biz óz-ózimizge osynshama jaý bolyp ketkenbiz be? – degen oı týady. Bir ǵana qatelikten bolyp, sál alys basqandyqtan, jaýapsyzdyǵymyzdyń saldarynan orny tolmas oqıǵaǵa tap bolatynymyzdy bile tura, nege abaı bolmaımyz eken? Órt tilsiz jaý, ony bárimiz moıyndaımyz. Alaıda sol tilsiz jaýdyń saırandaýyna kóp jaǵdaıda óz qolymyzben jaǵdaı jasaıtynymyz ókinishti.
Erke Jomart,
«Adyrna» ulttyq portaly
