Áleýmettik jelide balasyn urǵan ata-anaǵa qatysty jańa zań qabyldanýy múmkin degen aqparat tarap, osyǵan baılanysty azamattardy qorqynysh bıleýde. Eger bul zań kúshine ense, balaǵa zábir kórsetken adamdy 15 táýlikke qamap, ata-analyq quqyqtan aıyrady eken deıdi áleýmettik jeli qoldanýshylar.
Stopfake.kz. saıtynda jarııa bolǵan bul aqparat qanshalyqty shyndyqqa saıady? «Adyrna» ulttyq portaly máseleniń aq-qarasyn anyqtap kórdi.
Sonymen, jurtty dúrliktirgen bul qandaı zań degenge keler bolsaq, áńgimege arqaý bolǵan másele 23 qyrkúıek kúni májiliste talqyǵa túsken usynys pen jańa zań jobasy eken. Demek, áli eshqandaı zań qabyldanǵan joq. Bar bolǵany parlament qabyrǵasynda zorlyq kórgenderge qatysty zańdy qataıtý týraly usynys qana jasalǵan. Resmı organdardyń málimetinshe, «Turmystyq zorlyq zombylyq týraly» zań qabyldanǵanymen, ol jerde balasyna zábir kórsetken ata-anany quqyǵynan aıyrý týraly bap joq. Bul zań otbasynda ǵana emes, memlekettik mekemelerde, ıaǵnı ınternat, bilim berý oryndary sııaqty jerlerde zorlyqqa ushyraǵan balanyń da quqyǵyn qorǵaý maqsatynda júzege asyrylýdy kózdeıdi.
Jańa zań boıynsha endi polıııa jábirlenýshiniń shaǵymyna ǵana emes, áleýmettik jelilerde jarııa bolǵan aqparatty da nazarǵa alatyn bolady. Al eger kámelettik jasqa tolmaǵan balaǵa aýyr zardap shektirgeni dáleldense, ata-anasy men qamqorshysyn quqyǵynan aıyrmaq.
Eger kórshińiz sizdiń úıde urys-janjal, tóbeles bolyp jatqanyn polıııaǵa habarlasa, sizdi 15 táýlikke qamaıdy degen aqparat ta shyndyqqa janaspaıdy. Jańa zań jobasynda zorlyq kórsetýshiden jábirlenýshini qorǵaý maqsatynda bir aı kóleminde agressordy otbasymen kezdestirmeý týraly aıtylady. Mysaly, eger balańyzǵa nemese áıelińizge kúsh qoldansańyz, onda balańyz nemese áıelińiz «ómirime qaýip tóndirýde» dep shaǵymdansa, bir aı merzimge balańyzdy ne áıelińizdi kórmeısiz. Ázirge bul zań jobasy áli talqylanýda.
Desek te, jańa zań jobasyna qatysty birer oqyrmanymyzdyń pikirin nazarlaryńyzǵa usynýdy jón sanadyq.
«Turmystyq zombylyq taqyryby áli kúnge deıin sheshimin tappaı keledi. Ár kún saıyn zorlyqqa ushyrap, zábir kórgen qanshama taǵdyr ıesi ózine qorǵan tappaı qınalýda. Zańymyz óte solqyldaq. Kún saıyn pedofıldiń qurbanyna aınalǵan bala, kúıeýiniń tepkisine ushyraǵan áıel týraly estip, bilip otyrmyz. Ókinishke qaraı, Qazaqstanda adam quqyǵy degen ústemdik áli óz tuǵyryna shyqpady. Adamnyń adamǵa kúsh kórsetýinen asqan zulymdyq bar ma? Olaı bolsa, zulymdyq jasaýshyny nege qylmystyq jazaǵa tartpasqa? Ne kedergi? Men osyny túsine almaımyn. Pedofıl balany zorlady. Túrmege jabylyp, belgili bir ýaqytta bostandyqqa shyqty. Al zorlanǵan balanyń taǵdyry belgili bir ýaqytta qaıta túzele me? Joq! Eshqashan túzelmeıdi. Balanyń janyna salynǵan jara jazylmaıdy. Soǵan qaramastan, bizdiń elde pedofılder úshin amnıstııa jaǵy da qarastyrylǵanyna kúıip ketemin», -deıdi tarazdyq Sáken ORYNBASARULY.
«Turmystyq zorlyq degende, eń aldymen álimjettik qurbandaryn qorǵaıtyn myqty zań kerek. Jalpy, qazaq qoǵamynda áıeldiń kúıeýinen taıaq jeýi qalypty qubylysqa aınalǵan. Erkekterdiń túsiniginde de áıelin urý «tárbıeleýdiń» bir quraly ispettes sanalady. Qoǵamdaǵy osyndaı túsinikke tek zańmen ǵana toqtaý salýǵa bolady. Qol kótergish «myqtyny» túrmege qamap, sol jerde adamdy urǵan qandaı bolatynyn kórseterdeı jaza qoldansa eken. Áıelińdi urdyń ba, zań aldynda jaýap beresiń degendi sanasyna sińirip ósken adam ólip ketse de, qol kótermeıdi. Al bizde qandaı? Kúıeýinen taıaq jegen áıel shaǵymdanbaıdy. Nege? Óıtkeni shaǵymdanýdan túk paıda joq. Ári ketse, birer kúnge qamaýǵa alynar kúıeýi, boldy. Al qamaýdan shyqqan soń, kúıeýi ózin eki ese tepkiniń astyna alatynyn qazaqstandyq áıelder jaqsy biledi. Bir aı boıy birin biri kórýine tyıym salý degen álgi jańa zań jobasyndaǵy usynys ta dalbasa der edim. Bir aı kórispese, zorlyqshyǵa aqyl kirip, esin jınaı ma? Turmystaǵy zorlyq zombylyqqa qatań jazamen tyıym salmaıynsha, álsizderdiń jylaǵany jylaǵan», -deıdi bolashaq áleýmettanýshy Áıgerim QABYLBEK.
Merýert HÝSAINOVA,
«Adyrna» ulttyq portaly.
Foto ashyq derekkózden alyndy.
