Ýaqyt qaharmany

2812
Adyrna.kz Telegram

«Sherhan Murtazanyń qazaq rýhanıatyndaǵy orny men jarqyn beınesi eshqashan umytylmaıtynyna senemin.»

N. Á. Nazarbaev

«Sher-aǵamen shyndyq ketip bara jatyr»-dep joqtaý aıtqan Qalı Sársenbaıdyń sózin estigende tula boıym titirkenip, jan azabyn keshkendeı boldym.

Qazaq jýrnalıstıkasynyń negizin qalap, ádebıetine ólsheýsiz úles qosqan talantty tulǵa Sherhan Murtaza meniń jýrnalıstıkaǵa qushtar júregimdegi ıdealyma aınalǵan ýaqyt qaharmany. Men úshin Sher-aǵa qaısar minezi men ótkir tilimen shyndyqty túırep aıtar batyldyǵy arqyly eliniń júreginen oryn taýyp, óshpes iz qaldyrǵan-ańyz adam.

«Elim saǵan aıtam, elbasy sen tyńda» attty Kamal Smaıylov ekeýiniń hattarynan quralǵan kitaptarynda eldegi ózekti máselelerdi synap, qoǵamdaǵyt keleńsiz jaıttardy jerine deıin jetkizip, túbine deıin qazyp aıtqan.

Minez ketti,
Minez ketip, min qaldy,
Aıtylmaǵan aqıqat pen syn qaldy.
Kúńirenip kúreń kúzgi kún qaldy,
Juldyz sónip,aı tutylǵan tún qaldy.

Álibek Shegebaı

Sherhan kúlli qazaq jýrnalıstıkasynyń basyn aıaǵyna, aıaǵyn basyna keltirip qaıta qurǵan talantty, kúresker tulǵa. Qazaq jýrnalıstıkasy Sherhannyń shekpeninen shyqty desek múlde artyq aıtqandyq emes.

Ánes Saraı

-dep qaıǵylaryn qaǵaz betine túsirgen shákirtteri men qalamdastarynyń ishki zary  Sher-aǵanyń naǵyz qazaq úshin týylǵan azamat ekendiginiń belgisi.

Sherhan Murtazanyń elbasy N.Á. Nazarbaevaqa «Arany ashylǵan qyran ne ańdy alady, ne ańshynyń ózin alady» osyǵan asa mán berseńiz degen bolatyn. Elbasymen suhbatynda halyq nazarynda júrgen saýaldaryn qoıyp, suraqtarǵa jaýap aldy. Elbasynyń ózine qoryqpaı shyndyqty aıtyp, halqynyń muńyn muńdap, joǵyn joqtaǵan-birtýar azamat. «Qazaqstan baılyǵy qorqaýlardyń tonaýyna túspese, sol baılyq óz halqyn asyraýǵa jetedi ǵoı, jetip-artylady ǵoı. Al bizdiń prokýratýra, tergeý, mılıııa, sot, qaýipsizdik organdary ury-qarylardyń, paraqor, jemqorlardyń shabaqtaryn ǵana ustaıdy da, jaıyndaryn, akýlalaryn ustaýǵa shamasy jetpeıdi. Iakı qorqady, ıakı sybaılas.»-dep paraqorlardy synap, organdardyń sharasyzdyǵyntilge tıek etken. «Halyq tózimdi. Biraq halyq tóze beredi eken dep tasyrańdaýǵa bolmaıdy. Halyq tymyq jatqan muhıt sııaqty. Al bir býyrqansa… Qudaı ony kórsetpeı-aq qoısyn.»-degen sózderimen qara halyq kóterilse kúshteri jetpeı áýre-sarsańǵa túsetinin de joǵardaǵylarǵa eskertken. «Kazirgi jegishterdiń kóbi sondaı.Akýlany soıǵanda qarnynan tas ta, tasbaqa da, temir de, tersek te shyǵa beretin kórinedi. Al bizdiń adam-akýlalarymyzdyń qarnyn jaryp jiberseń – Qazaqstannyń prokaty da, altyny da, myryshy da, hromy da, munaıy da, araq zaýyttary da, qant zaýyttary – bári-bári aqtarylyp shyǵa keler edi.»Sher-aǵa qazirgi jemqorlarǵa adam-akýla degen ataýda bergen, bar maqsaty  eliniń qazynasyn jegen satqyndardy áshkerelep, kózderin qurtý bolǵan.Eger de Sher-aǵa janymyzda bolsa, qoǵamdaǵy keı máseler beı-jaı qalmaı, aqsha urlap shet elderge qashatyn sheneýnikterdiń sany az bolar ma edi.

Sherhan Murtaza jastardy ımandylyqqa, izettilikke shaqyryp, salıqaly urpaq tárbıeleýde de qosqan úlesi zor. Jas ádebıetshilerdiń de kózin ashyp, qanattaryn nyǵaıtty.

Sher-aǵanyń dúnıeden ótkeni de bir jylǵa taıap qaldy. Sher-aǵasyz kóktemdi de qarsy aldyq. Sherhan Murtazasyz talaı shyndyqty júzi ashylmaı kete me dep qorqamyn. Qoǵam men ádebıette alash arystanynyń orny oısyrap qalǵany ras. «Shyndyq-ay, hám ajarsyz.» dep azýly aqıqatty aıtýdyń aýyr ekenin bir aýyz sózge syıǵyza bilgen.

Sherhan Murtazadaı aýzy dýaly azamat qaıta kelmesi anyq. Shyndyqty aıtýdy  Sher-aǵadan úırenýimiz kerek.

 

 

Laýra TURSYNJAN,

“Adyrna” ulttyq portaly

Pikirler