Däl qazırgı sätte dollar baǧasy teŋgege şaqqanda 420. Aldaǧy uaqytta dollar baǧasy şaryqtap 460 teŋgege deiın barady degen sybystar jürıp jatyr. Ūlttyq valiutamyz qūldyrap, kün körıs jaǧdaiymyz naşarlap barady. Sarapşylar dollardyŋ ösuın älemde mūnai baǧasynyŋ 30% tömendeuımen bailanysty degen bolatyn.Dollardyŋ qymbattauy elımızdegı azyq-tülık, kiım-keşek, jyljymaly-jyljymaityn mülıkterdıŋ qymbattauyna aitarlyqtai äserın tigızedı. Dollar baǧamynyŋ tūraqsyzdyǧy men aldaǧy uaqtytta qymbattauy mümkın degen sybystar jaiynda ekonomister ne deidı?
Ükımet otyrysynda Erbolat Dosaev:
“Resei mūnaidy öndıru men tömendetu ūsynysyn qoldamady. Osyǧan bailanysty Saud Arabiiasy 8 nauryzda älemnıŋ barlyq öŋırı üşın öz mūnaiynyŋ baǧasyn tömendetu jäne mūnai öndıru täulıgıne 9,7 barrelden 12 million barrelge deiın ūlǧaituǧa daiyn ekenı turaly şeşımın habarlady.”-dedı.
Ūlttyq ekonomika ministrı: Ruslan Dälenov: “Bügınde baǧa öte maŋyzdy mäsele. Ony ekıge böluge bolady: azyq-tülık önımderı jäne azyq-tülık önımıne jatpaityn tauarlar. Auyl şaruaşylyǧy ministrlıgınıŋ mälımetınşe, azyq-tülık önımderınıŋ köbı-otandyq önım. Jergılıktı resurstarǧa tırkeluı. Sondyqtan teŋge baǧamynyŋ özgeruıne bailanysty baǧa özgerıs bolmauy kerek. Basqa faktorlar, ärine, äser etuı mümkın. Bıraq ışkı resurstarda öndırıletın tauarlarǧa baǧam şekeulı.”
Mahmūt QAIRATŪLY, ekonomist:
Dollar älı de qymbattauy mümkın. Bıraq 460-qa deiın barmaidy. Dollarǧa degen sūranystyŋ kürtartuyna mūnai baǧamynyŋ arzandauy sebep. Dollardyŋ qymbattauy azyq-tülık syndy sūranysqa ie tauarlardyŋ qymbattauyna öz äserın tigızerı anyq. Dollar baǧasy būdan ary köterılmese, tüspeitını anyq.
Güldana SERMAHANOVA, ekonomist:
Dollar 460 teŋgege deiın köterılmese, 400-ge qaita tüsuı ekıtalai. Qazır jyljymaityn mülıkterdıŋ qymbattauyna äser etpese de, aldaǧy uaqytta tūrǧyn üi baǧasynyŋ aspandap keterı anyq. Qaita ösıp-öspeu naryqqa bailanysty ekenı bärımızge mälım. Aldaǧy uaqytta bırge köre jatarmyz.
Rasymen de dollar baǧasy teŋgege şaqqanda 460 teŋgege qymbattasa künkörıs qalai bolmaq? Elımızde öndırıletın azyq-tülık pen taǧy da özge kerektı zattardyŋ baǧasy qymbattamai, būrynǧy baǧasyn saqtap qalady degen senımdemız.
Laura TŪRSYNJAN,
“Adyrna” ūlttyq prrtply
